Page 51 - Nhà Báo & Cuộc Sống Đắk Lắk
P. 51

quyết định hành động. Trong                                 BÀI HỌC KHÔNG BAO GI0 cũ
            khi đó, vẫn còn đó, những sản                                  Cách đánh giá thành tựu
            phẩm báo chí, những lời khuyên     ^Kinh nghiệm của tôi     báo chí lâu nay hay nhấn
            dùng thực phẩm chức năng này,                               mạnh những thống kê số học
                                             là thê này, mỗi khi viết một
            thuốc kia xuất hiện đều đặn và                              (lượng phát hành, giờ phát
                                             bài báo, thì tự đặt câu hỏi:
            biến niềm tin của độc giả, khán                             sóng, lượt truy cập, mạng thuê
                                             Viết cho ai xem? Viết để
            thính giả trở thành hàng xa xỉ.                             bao, tỷ lệ đề tài phát hiện, cổ
                                             làm gì?".
                                                                        vũ, biểu dương nhân tố mới so
            VIẾT CHO AI?
                                                 CHỦ TỊCH HÔ CHÍ MINH   với thông tin về các hiện tượng
               Hầu như không một ai trong                               tiêu cực, yếu kém, mặt trái của
            số những người làm báo Việt                                 xã hội, các thiếu sót, khuyết
            Nam không biết đến phát biểu                                điểm...), ít có những khảo sát
            của Chủ tịch Hồ Chí Minh về                                 hiệu quả tuyên truyền, tác
            báo chí: “Kinh nghiệm của tôi                               động xã hội. Báo chí Việt Nam
            là thế này, mỗi khi viết một bài                            còn xem nhẹ việc nghiên cứu
                                          hay của phóng viên, không tính
            báo, thì tự đặt câu hỏi: Viết cho ai                        công chúng truyền thông.
                                          đến hiệu quả tác động, không
            xem? Viết để làm gì?”. Phát biểu                            Thỉnh thoảng chúng ta có vài
                                          cần biết công chúng có đón
             này được dẫn lại trong rất nhiều                           cuộc khảo sát nhỏ, hoặc có
                                          nhận hay không.
            công trình, bài viết, bài giảng cho                         tổng hợp những phản hồi qua
                                             Thực tiễn báo chí cũng cho
             người làm báo: Trước khi cân                               thư, điện thoại, email của một
                                          thấy, không phải lúc nào việc trả
             nhắc quyết định thực hiện tác                              số ít bạn đọc/nghe/xem. Song,
                                          lời câu hỏi “Viết cho ai?” cũng
             phẩm báo chí, hãy luôn tự hỏi                              đó chỉ là những kết quả điều
                                          dễ dàng đối với người làm báo.
             “Viết cho ai?”.                                            tra tĩnh, không nhìn thấy báo
                                           Hiện nay, thể chế kinh tế thị
               Câu hỏi đó - về hình thức có                             chí và công chúng báo chí
                                          trường đã và đang hình thành
             vẻ đơn giản đến mức ít người                                như một thực thể sinh động có
                                          cấu trúc đa sở hữu và từ đó dẫn
             làm báo nghĩ rằng “Viết cho ai?”                            những biến thiên theo những
                                           đến sự hình thành các “nhóm lợi
             đã bao hàm lý tưởng dấn thân,                               quy luật nhất định.
                                           ích”. Về khách quan, các “nhóm
             nguyên tắc công vụ và đạo đức
                                           lợi ích” này có thể tác động đến   Phác họa được công chúng
             nghề nghiệp. Những câu hỏi                                 truyền thông, đối tượng phục
                                           quá trình quản lý cực kỳ phức
             Viết cho ai xem? Viết để làm
                                           tạp. Đã xảy ra hiện tượng công   vụ của báo chí nói chung, của
             gì? Viết như thế nào? thể hiện
                                           chúng báo chí Việt Nam và cả   từng cơ quan báo chí nói riêng
             trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ
                                           các cơ quan quản lý thực sự lúng   là công việc khoa học, là yêu
             công dân của người làm báo;
                                           túng trước thông tin báo chí trái   cầu chuyên nghiệp. Chỉ khi
             là yêu cầu trau dổi đạo đức, tác
                                           chiều nhau (do tác động của các   nào báo chí nhận diện tốt đối
             phong; nâng cao kiến thức, trình
                                           nhóm lợi ích khác nhau) về các   tượng phục vụ bằng những kết
             độ chuyên môn, nghiệp vụ của
                                           hiện tượng kinh tế trước sự biến   quả đo lường chi tiết liên quan
             mỗi người làm báo; là tính mục                              tới nghề, báo chí mới có thể
                                           đổi quá nhanh của thị trường và
             đích rõ ràng, tính khoa học sâu                             phục vụ tốt, phát triển tốt, định
                                           cả nền kinh tế.
             sắc trong hoạt động báo chí.
                                             Điều đó cho thấy, khi thực   hướng tốt.
                Nói lý thuyết thì dễ nhưng vận
                                           hiện tác phẩm báo chí, không     Những tờ báo quá ít độc
             dụng lời dạy của Bác vào thực
                                           phải lúc nào việc cân nhắc, chọn   giả, những chương trình phát
             tiễn hoạt động cần có những
                                           lựa đối với người làm báo cũng   thanh-truyền hình được sản
             nỗ lực. Thực tế báo chí lâu nay
                                           dễ dàng. Và điều đó cũng cho   xuất và phát sóng bất chấp
             cho thấy, chúng ta còn nhiều tác
                                           thấy, quyết định của nhà báo   khán thính giả cần xem/nghe
             phẩm, trang báo, chương trình,
                                           “viết cái gì, viết cho ai” còn là thử   hay không...cũng là kiểu làm
             chuyên mục...được thực hiện
                                           thách, là bản lĩnh chính trị, là tính   báo chưa thực sự thấm nhuần
             theo ý chí chủ quan của những
                                           chuyên nghiệp, tính công vụ, là   lời dạy của Bác Hồ “Viết cho
             người lãnh đạo cơ quan báo chí                              ai?”.#
                                           đạo đức báo chí.
                                                                    c/
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56