Page 102 - Báo Đắk Lắk - Số Tết Âm Lịch

(lìủ quyền biến Đông

TRONG MỌC BÀN TRIÊŨ NGUGÊÌI

cái giếng, phía tây nam có
•TựÓNG MINH miếu cổ, có tâm bài khắc
bốn chữ “Vạn lý ba bình”
(tức là: muôn dặm sóng
Mấy trăm năm trưôc,
êm). Cồn Bạch Sa có chu
những con tàu thuộc
vi 1.070 trượng, tên cũ là
Hải đội Hoàng Sa của núi Phật Tự, bờ đông, tây,
chúa Nguyễn vượt
nam đều đá san hô thoai
sóng to gió cả hưông
thoải uốn quanh mặt nước.
ra biển Đông để khai
Phía bắc, giáp với cồn
thác sản vật và mở toàn đá san hô, sừng sững
rộng bò cõi. Đến nổi lên, chu vi 340 trượng,
năm 1816, thủy quân cao 1 trượng 3 thước,
của vua Gia Long ngang với cồn cát gọi là
đã kiểm soát toàn Bàn Than thạch. Năm
bộ biển Đông, trong ngoái (tức năm 1834) vua
đó có Hoàng Sa và toan dựng miếu lập bia
Trường Sa. Hoạt động chỗ ấy, bỗng vì sóng gió
của thủy quân triều không làm được. Đến đây
Nguyễn là bằng chứng mới sai cai đội thủy quân
là Phạm Văn Nguyên đem
quan trọng xác lập
lính thợ giám thành cùng
và thực thi quyền chủ Du khách nước ngoài tìm hiểu ỉ ill
quyển của Việt Nam về Mộc bàn triều Nguyễn. phu thuyền hai tỉnh Quảng
Ngãi và Bình Định,
trên biển Đông. Ảnh: T. Minh
ĩĩĩĩữỊĩĩĩĩĩS chuyên chở vật liệu đến
Trưóc kia đã phái vẽ bản dựng miếu (cách tòa miêu
. Trong suốt triều đại, đồ mà hình thế nó xa rộng, cổ 7 trượng). Bên tả miếu
1 từ thời các chúa đến mới chỉ được một nơi cũng miếu xây bình phong.
dựng bia đá, phía trước
chưa rõ ràng. Hàng năm
các triều vua, nhà
Mười ngày làm xong rồi
nên phái người đi dò xét
Nguyễn đã thấy được
tầm quan trọng của các cho khắp để thuộc đường
quần đảo và đảo trên biển biển. Xin từ nay ttở về ề&i ỉ Ỉ-S ? í Ẫ ft ỵ ri i í T í I vê ...
đối với việc bảo vệ chủ sau, mỗi khi đến hạ tuần .Không những thế,
quyền của đất nước. Từ tháng giêng, chọn phái ẩ ĩ ỈK-1 trong ý vị của vương
thời các chúa Nguyễn đã biền binh thủy quân và vệ Quần đào Hoàng Sa được đề cập trong sách Đại Nam nhất thống chi. 2 triều nhà Nguyễn,
cho lập Hải đội Hoàng Sa, giám thành đáp một chiếc cương vực lãnh hải
ngoài việc bảo vệ các quần thuyền ô, nhằm thượng đã được gửi gắm một cách
Ành: T. Minh
đảo còn chịu trách nhiệm tuần tháng hai thì đến sâu xa ở tầm chiến lược.
khai thác những sản vật Quảng Ngãi, bắt hai tỉnh đến nhiều rồi. Mộc bản Chánh thuộc Bình Thuận Mộc bản sách Đại Nam
quý trên đảo về nộp cho Quảng Ngãi và Bình Định sách Đại Nam thực lục hoặc xã Cảnh Dương sung thực lục chính biên đệ
triều đình. Qua khai thác thuê bốn chiếc thuyền của tiền biên, quyển 10 thời vào, sai đi thuyền nhỏ đến nhị kỷ, quyển 104 năm
nguồn tài liệu mộc bản dân, hướng dẫn ra đúng chúa Nguyễn Phúc Khoát, các xứ Bắc Hải, Côn Lôn Minh Mạng thứ 14 (1833)
triều Nguyễn, chúng tôi đã Hoàng Sa. Khi thuyền có chép: “Ở ngoài biển, về để lượm hóa vật. Đội này ghi lại rằng: “Vua bảo
tìm được râí nhiều tư liệu đi đến phải tường tất đo xã An Vĩnh, huyện Bình cũng do đội Hoàng Sa bộ công rằng: Trong hải
ghi rất rõ ràng những việc đạc, vẽ thành bản đồ...”. Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, kiêm quản”. phận Quảng Ngãi có một
làm của nhà Nguyễn trong Vua y lời tâu, sai đội suất có hơn 130 bãi cát cách Sang thời các vua triều dải Hoàng Sa, xa trông
việc khẳng định chủ quyền đội thủy quân Phạm Hữu nhau hoặc đi một ngày Nguyễn, Hoàng Sa và trời nước một màu, không
quốc gia về biển đảo, Nhật đem binh thuyền đường, hoặc vài trống Trường Sa còn được triều phân biệt được nông hay
trong đó có Hoàng Sa và đi. Chuẩn cho mang theo canh, kéo dài không biết đình quan tâm hơn. Ngoài sâu. Gần đây, thuyền buôn
Trường Sa. Đây là những 10 cái bài gỗ, đến nơi đó mấy ngàn dặm, tục gọi hải đội Hoàng Sa, nhà thường bị nạn (mắc cạn).
nguồn tư liệu có tính chính dựng làm dấu ghi. Mỗi là “vạn lý Trường Sa”. Nguyễn đã cho xây dựng Nay nên dự bị thuyền
xác cao, là những căn cứ bài gỗ dài 5 thước, rộng Trên bãi có giếng nước ở hai quần đảo trên một mành, đến sang năm sẽ
xác đáng để khẳng định 5 tấc, dày 1 tâc, mặt bài ngọt. Sản vật có hải sâm, số công trình như: chùa phái người tới đó dựng
chủ quyền của nước ta từ khắc chữ “Minh Mệnh thứ đồi mồi, ốc hoa, vích, ba chiền, miếu thờ, bia xác miêu, lập bia và trồng
thời nhà Nguyễn đối với 17, năm Bính Thân, thủy ba... Buổi quốc sơ khai đặt lập chủ quyền... cây cối. Ngày sau cây cối
các quần đảo này. quân chánh đội trưởng đội Hoàng Sa 70 người, Mộc bản sách Đại Nam to lớn xanh tốt, người dễ
Mộc bản sách Đại Nam suất đội Phạm Hữu Nhật, lấy dân xã An Vĩnh sung thực lục chính biên đệ nhị nhận biết, ngõ hầu tránh
thực lục chính biên đệ nhị vâng lệnh đi Hoàng Sa vào. Hằng năm, đến tháng kỷ, quyển 154 năm Minh khỏi được nạn mắc cạn.
kỷ, quyển 165 năm Minh trông nom đo đạc đến đây 3 thì đi thuyền ra, độ ba Mạng thứ 16 (1835) chép Đó cũng là việc lợi muôn
Mạng thứ 17 (1836) ghi lưu dấu để ghi nhđ”. đêm ngày thì đến bãi, tìm rằng: “Hoàng Sa ở hải đời”.
lại: “Bộ Công tâu: “Cương Nhưng trước đó, từ thời lượm hóa vật, đến tháng 8 phận Quảng Ngãi, có một Trong mộc bản triều
giới mặt biển ta có xứ các chúa thì câu chuyện thì về nộp. Lại có đội Bắc chỗ nổi cồn trắng, cây cối Nguyễn, chưa có văn bản
Hoàng Sa rất là hiểm yếu. biển Đông đã được nhắc Hải, mộ người ở thôn Tứ xanh um, giữa cồn cát có nào phản ánh việc liên

RD ĐẮK LẮK n r