Page 49 - Tạp chí Sức Khoẻ Trẻ Em
P. 49
NGHIÊN CỨU- TRAO ĐỔI
Những điều chưa biết về sức khỏe
tâm thần nơi công sở
Minh Nam
Từ năm 1992, ngày 10/10 hàng năm được Liên đoàn Sức khỏe Tâm thần thế giới lựa chọn là Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới
(World Mental Health Day), nhằm giáo dục, nâng cao nhận thức và ủng hộ sự nghiệp chăm sóc sức khỏe tâm thần toàn dân.
Nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần cùng khối lượng công việc. Đồng thời người có rối loạn tâm thần
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sức khỏe cũng gặp nguy cơ cao hơn cho sự phân biệt đối xử, bắt nạt, cô lập
tâm thần là trạng thái thoải mái, không có rối loạn tâm thần, có và quấy rối, càng khiến trầm trọng thêm các rối loạn sẵn có như
khả năng suy nghĩ, học tập, hiểu được cảm xúc và phản ứng của một vòng xoắn bệnh lý.
người khác. Sức khỏe tâm thần là một trạng thái cân bằng, cả bên Chính vì vậy, thông tin về tình trạng sức khỏe tâm thần của
trong cơ thể và môi trường bên ngoài. người lao động thường bị che giấu, khiến họ sẵn sàng từ chối tiếp
WHO muốn nhấn mạnh mối liên quan mật thiết giữa sức khỏe nhận hỗ trợ về mặt sức khỏe tâm thần khi được cung cấp. Đây là
tâm thần và công việc. Bằng việc hành động ngay từ hôm nay, trở ngại lớn để người lao động được tiếp cận với các dịch vụ chăm
chúng ta hướng tới xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, tạo sóc thích hợp. Tín hiệu khả quan là nhận thức về tầm quan trọng
ra sự nâng đỡ quan trọng đối với sức khỏe tâm thần, đồng thời của sức khỏe tâm thần trong công việc đang tăng lên. Các rối loạn
nâng cao nhận thức và tăng khả năng tiếp cận các nguồn lực chăm tâm thần được công nhận trong danh sách các bệnh nghề nghiệp
sóc sức khỏe tâm thần cho người lao động. của Tổ chức Lao động quốc tế - ILO đã được sửa đổi vào năm 2010,
Sức khỏe tâm thần tại nơi làm việc là cảm giác thoải mái, tích trong mục rối loạn tâm thần và hành vi. Một số quốc gia đã mở
cực của người lao động khi cống hiến sức mình cho tập thể. Nếu rộng danh sách của họ bao gồm căng thẳng liên quan đến công
nhân viên, cán bộ, viên chức có sức khỏe tâm thần tốt, họ sẽ làm việc, kiệt sức, trầm cảm và các rối loạn giấc ngủ. Một số quốc gia
việc hăng say, hiệu quả, có khả năng ứng phó tốt với những căng cũng công nhận các trường hợp tự sát liên quan đến công việc và
thẳng hàng ngày. Điều này giúp cá nhân và tập thể giải quyết đưa nó vào hệ thống báo cáo, thông báo và bồi thường của họ.
được những thách thức, khó khăn tại nơi làm việc, nâng cao hiệu Năm 2022, WHO đã đưa ra hướng dẫn về sức khỏe tâm thần
quả và chất lượng công việc, gìn giữ lâu dài tình yêu và đam mê tại nơi làm việc, trong đó đưa ra các khuyến nghị về các biện pháp
với nghề nghiệp. can thiệp được định nghĩa chi tiết trong nhiều lĩnh vực: tổ chức,
Ngược lại, nếu sức khỏe tâm thần không đảm bảo sẽ dẫn đến đào tạo, quản lý người lao động, các biện pháp can thiệp cá nhân
khả năng phối hợp hoạt động kém, giảm năng suất làm việc của cả để thúc đẩy sức khỏe tâm thần tích cực và phòng ngừa các tình
hệ thống, khiến không chỉ cá nhân mà cả tập thể cũng sẽ rất khó trạng sức khỏe tâm thần, khuyến nghị về việc quay trở lại làm
khăn để đạt được những mục tiêu đề ra. việc sau thời gian vắng mặt liên quan đến các tình trạng sức khỏe Nhận ra những dấu hiệu của kiệt sức và phòng tránh
Ngoài ra, việc chú trọng nâng cao sức khỏe tâm thần ở nơi làm tâm thần và tìm việc làm cho những người mắc các tình trạng sức Việc nhận ra những giai đoạn sớm của kiệt sức là rất quan
việc sẽ góp phần lan tỏa hình ảnh tích cực về một môi trường làm khỏe tâm thần. trọng nhằm duy trì sự thoải mái về tinh thần và thể chất. Mặc dù
việc thân thiện, thấu hiểu và đặt con người vào vị trí trung tâm. Hoạt động hướng tới sức khỏe tâm thần tại nơi làm việc là kiệt sức có thể biểu hiện khác nhau ở mỗi người, tuy nhiên, một số
Các yếu tố thể chất, tâm lý, xã hội, văn hóa và một số yếu tố một hành động đa chuyên môn với nhiều cấp độ khác nhau. Các dấu hiệu thường gặp là: giảm năng lượng hoặc mất động lực, khó
liên quan khác đều ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Áp lực tại công ước quốc tế về người lao động đã và đang được ký kết. Các khăn hơn trong việc ra quyết định, giảm hiệu suất công việc và
nơi làm việc có thể do yêu cầu kết quả lao động, tính cạnh tranh chương trình quốc gia về việc thúc đẩy và phòng ngừa sức khỏe có những cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực về công việc hoặc đời sống
cao, hoặc bản chất của các công việc đặc thù … tâm thần liên quan đến công việc đã xây dựng và tiếp tục cập nhật cá nhân.
Các yếu tố phân biệt đối xử, cạnh tranh không lành mạnh, sửa đổi ở nhiều nước. Sự tham gia của chính phủ và các nhà hoạch Thường xuyên đánh giá định kỳ môi trường làm việc và
bạo lực hay cô lập, bắt nạt và quấy rối tình dục tại nơi làm việc làm định chính sách là rất cần thiết. trợ giúp sức khỏe tâm thần
suy yếu sức khỏe tầm thần, tăng nguy cơ kiệt sức, lo âu, trầm cảm, Riêng trong từng đơn vị sử dụng lao động, cần nâng cao nhận Một môi trường làm việc lành mạnh và tích cực sẽ đặt ưu tiên
có thể dẫn tới các hành vi tự hủy hoại hoặc tự sát. thức rõ rệt cho những người tổ chức, quản lý, sử dụng lao động về vào giao tiếp cởi mở, đưa ra những phản hồi tích cực, hỗ trợ lẫn
Cách mạng công nghiệp 4.0 và đại dịch Covid-19 đã làm gián vấn đề sức khỏe tâm thần, để tạo dựng cho người lao động một nhau và tạo sự công bằng trong các điều kiện phát triển bản thân.
đoạn và thay đổi sâu sắc cơ cấu việc làm toàn cầu, nhiều công việc môi trường làm việc an toàn, công bằng, cởi mở, không có sự kì thị. Chúng ta cần được hướng dẫn phát hiện những bất ổn về cảm xúc,
được tạo ra và nhiều công việc biến mất, hàng chục triệu người Bản thân người lao động cần được trang bị thêm kiến thức và hành vi, thực hành những cách chăm sóc tốt bản thân, ứng phó với
thất nghiệp mới, nguy cơ mất việc gây mất an toàn tài chính và kĩ năng ứng phó với các vấn đề liên quan sức khỏe tâm thần, đồng căng thẳng. Đồng thời, cần được chăm sóc sức khỏe tâm thần như
ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều mặt khác của cuộc sống, chúng có thời, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần với tính sẵn có, hiệu tham vấn, khám chuyên khoa.
thể gây nên hoặc làm trầm trọng hơn những áp lực vốn có. quả, dựa trên bằng chứng khoa học cần được cung cấp nhiều hơn. Đối với mỗi chúng ta, cần tăng cường nhận thức về sức khỏe
Theo WHO, hiện có khoảng 15% dân số trong độ tuổi lao Các cơ quan tổ chức, doanh nghiệp, gia đình cần tạo ra sự nâng đỡ tâm thần để tự chăm sóc cho mình, cho người thân, bạn bè, đồng
động mắc các rối loạn tâm thần trong đó tỷ lệ cao nhất là các rối phù hợp để người có các rối loạn tâm thần tìm kiếm việc làm hoặc nghiệp. Tuyệt đối không kỳ thị, phân biệt với người có vấn đề về
loạn lo âu và rối loạn trầm cảm. Điều này dẫn tới khoảng 12 tỷ quay trở lại công việc một cách thích hợp. sức khỏe tâm thần, bởi mỗi chúng ta đều có thể có những rối loạn
ngày làm việc bị mất đi mỗi năm do lo âu và trầm cảm, thiệt hại ước Một số biện pháp nâng cao sức khỏe tâm thần tại nơi tâm thần nhất định cũng như có như vậy thì việc điều trị người
tính khoảng 1000 tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu chủ yếu gây ra làm việc bệnh tâm thần mới đạt được những hiệu quả khả quan. Bên cạnh
bởi giảm năng suất lao động. Khuyến khích giao tiếp cởi mở và chân thành về sức khỏe đó cần thực hiện lối sống lành mạnh, có chế độ làm việc, học tập
Tại Việt Nam, theo thống kê chưa đầy đủ, tỉ lệ mắc 10 rối loạn tâm thần và nghỉ ngơi phù hợp, tự theo dõi sức khỏe và có những sẻ chia với
tâm thần thường gặp là 14,9% dân số, nghĩa là có gần 15 triệu Việc vượt qua những mặc cảm và kỳ thị liên quan tới sức khỏe mọi người xung quanh.
người. Tuy nhiên đa số người dân cho rằng rối loạn tâm thần chỉ là tâm thần là điều quan trọng. Bằng giao tiếp cởi mở và chân thành,
tâm thần phân liệt (dân gian thường gọi là điên). Thực tế tỉ lệ tâm các vấn đề hành vi và cảm xúc được nhận ra và giải quyết phù hợp.
thần phân liệt là 0,47% dân số; trầm cảm, lo âu chiếm tỉ lệ cao, tới Khi tạo ra một bầu không khí an toàn và thấu hiểu,việc thảo luận, 10 HÀNH ĐỘNG ĐỂ DỰ PHÒNG VÀ NÂNG CAO
5-6% dân số, còn lại là các rối loạn tâm thần khác như rối loạn cảm chia sẻ về những khó khăn liên quan đến sức khỏe tâm thần như: SỨC KHOẺ TÂM THẦN:
xúc lưỡng cực, rối loạn tâm thần liên quan tới sử dụng rượu bia, ma lo lắng, phiền muộn, mất ngủ, thất vọng,… Những vấn đề này càng
túy và các chất gây nghiện khác… được phát hiện sớm thì càng giảm nguy cơ tiến triển thành những 1. Nhận ra và chia sẻ về cảm xúc của bản thân
Ở trẻ em các vấn đề sức khỏe tâm thần vào khoảng 12%, vấn đề nghiêm trọng hơn. 2. Tăng cường hoạt động thể chất
tương đương hơn 3 triệu trẻ em có nhu cầu về các dịch vụ chăm Xác định và đo lường căng thẳng tại nơi làm việc 3. Ăn uống lành mạnh
sóc sức khỏe tâm thần. Ai cũng có thể mắc rối loạn tâm thần, ít Quản lý mức độ căng thẳng là điều cần thiết để giúp chúng ta 4. Nghỉ ngơi đầy đủ
nhất là ở một giai đoạn, thời điểm nào đó của cuộc đời. vượt qua nhiều thách thức trong công việc. Bước đầu tiên là nhận 5. Sử dụng đồ uống hợp lý
Sức khỏe tâm thần tại nơi làm việc diện được những căng thẳng và nguồn gốc căng thẳng tại nơi làm 6. Giữ liên lạc với người xung quanh
Vấn đề chăm sóc sức khỏe tâm thần tại nơi làm việc chưa việc. Đồng thời, lưu ý rằng căng thẳng và áp lực cần do chính các cá
được quan tâm đầy đủ ở nhiều nơi trên thế giới. Bên cạnh môi nhân tại nơi làm việc xác định, dựa trên tác động của căng thẳng 7. Làm những công việc mà mình có khả năng
trường làm việc kém an toàn, người lao động còn phải đối mặt với đó lên bản thân. Từ đó, tập thể và cá nhân có thể đưa ra những giải 8. Chấp nhận bản thân dù bạn là ai
sự kì thị khi mắc phải các vấn đề sức khỏe tâm thần. Cá nhân có pháp để quản lý căng thẳng. 9. Đề nghị sự trợ giúp khi cần
các rối loạn tâm thần gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm và Có sự linh hoạt về giờ làm việc 10. Quan tâm đến những người khác
duy trì công việc của mình, nhiều người trong số họ phải chấp nhận Cần xem xét đưa ra giờ làm việc linh hoạt, có thời gian nghỉ
làm các công việc với thu nhập thấp hơn so với những người khác ngơi hợp lý có thể mang lại sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
49
Tết sẻ chia, Xuân yêu thương!