Page 90 - Nhà Báo & Công Luận

Xuân Ất Tỵ

ó lẽ khi người ta đã no đủ, cười nói rôm rả, thơm nức mùi gạo Bâng khuâng Tết về
Lũ trẻ con chúng tôi thì tranh nhau
sung sướng thì cái niềm vui phụ giúp người lớn buộc lạt. Tiếng
Ctinh thần bị giảm đi, không
còn cái ước mong, chờ đợi Tết về. nếp đậu xanh, ấm nồng bên bếp lửa,
Đúng vậy, bây giờ đời sống đã khác, những đôi má trẻ thơ đỏ lên vì háo x LÊ MINH HẢI
mọi thứ về vật chất hầu như chẳng hức. Khung cảnh ấy rộn rã khắp làng
thiếu thốn thứ gì. Cái miếng ngon bây khiến cho người ta quên đi cái giá Mỗi bận Tết về lòng tôi lại bâng khuâng một nỗi niềm khó
giờ không còn là sự thèm khát, khan lạnh cuối năm. tả. Chẳng hiểu vì sao tôi cứ nhớ mãi những ngày Tết xưa, khi
hiếm, quý giá nữa bởi hàng ngày bữa Chiều 29 Tết, tiếng lợn kêu vang
ăn cũng có thịt cá, giò chả… đôi khi ở khắp làng, tiếng xôn xao tát ao bắt cá tôi còn nhỏ, là đứa bé lon ton theo mẹ đi chợ Tết. Những năm
thành phố người ta lại thèm rau hơn làm cho chiều cuối năm tuy rét mà tháng ấy nghèo khó mà cái không khí Tết sao mà rộn ràng,
là thịt. lại ấm trong lòng người những rộn
Đời sống bây giờ tiện nghi hiện rã mừng vui. Chiều 30 Tết, các nhà hình như không còn gì rộn ràng hơn thế.
đại, mọi thứ trang bị trong nhà đều trong làng cùng nhau làm mâm lễ
để phục vụ cho sinh hoạt gia đình, cúng tất niên, mùi hương nhang lan
nào là máy giặt, điều hòa, tivi, tủ tỏa gợi nên một điều thiêng liêng, nó
lạnh… đã trở thành thứ phổ biến, làm cho lòng người thư thái bỏ qua
chứ không phải là đồ xa xỉ chỉ có ở những bộn bề lo toan, những trách
những nhà giàu như ngày xưa. Tiện móc, hận thù để hướng tới một năm
nghi như thế, hiện đại như thế nên mới với những điều tốt đẹp. Đó là
cái ăn, cái mặc đã trở thành chuyện giây phút những người thân đoàn
bình thường. Bây giờ đời sống đã tụ, anh em, con cháu cùng ngồi bên
chuyển từ ăn no, mặc ấm lên ăn mâm cơm để hưởng cái cảm giác tình
ngon, mặc đẹp. Ăn ngon mặc đẹp đã thân, nhận thấy niềm hạnh phúc vui
là chuyện của ngày thường nên người vầy nơi quê hương thân thuộc.
ta đã chẳng còn mấy mặn mà với Tết. Sáng mùng một, khắp đường làng
Chính bởi vì những dửng dưng ngõ xóm những đoàn người với sắc
của người đời mà tôi càng thấy màu của áo quần mới cùng nhau đi
nhớ Tết xưa. Lòng tôi ngập chơi Tết. Mọi người gặp nhau tươi
đầy những kỷ niệm cười, tay bắt mặt mừng cùng chúc
đẹp tươi, ăm ắp nhau những lời tốt đẹp. Chao ôi, cho má hồng thêm hồng, môi thắm thêm tươi, nồng nàn hòa vào không khí Tết.
tiếng cười và niềm không khí xuân mới náo nức làm mắt đã long lanh lại càng lúng liếng mê say. Với tôi, Tết năm xưa tuy còn thiếu thốn
vui phơi phới. Đó sao, con người mới phấn khởi làm Những lời nói đã ngọt, đã mềm lại càng thêm nhưng lại ăm ắp niềm vui, đong đầy cảm xúc.
là cảnh cả nhà ngồi sao! Trong các nhà trong làng, mọi nồng nàn thân ái. Dường như đất trời cùng Có thể tôi là người hay hoài niệm, nhưng cứ
quây quần nơi góc người cùng nâng lên chén chè thơm, ngân lên những khúc mê say để cánh đào thử nhớ lại mà xem có lẽ bạn cũng giống như
sân, mỗi người một ướp hương xuân, hương đất, hương thắm những lời yêu, nắng thơm tho ánh nhìn tôi sẽ thấy Tết xưa có những điều rất riêng để
việc gói bánh chưng. trời. Những chén rượu được nâng lên mê đắm. Mọi thứ đượm vị Xuân, mang những người ta phải bâng khuâng nhung nhớ.

uối năm, lòng tôi rất nhiều nhớ thương chưng thì không có loại củi nào đượm bằng.
với cánh đồng làng thuở nhỏ. Gốc rạ cuối Cha tôi vẫn thường bảo thế. Anh chị em chúng
Cnăm giữa cánh đồng gió bấc sao mà xao tôi thường ngồi quây quần bên cha, quanh nồi
xác, gầy guộc và thương đến thế. Rạ đã khô rạc bánh chưng trong bếp để trông chừng củi lửa
đến tận cùng thân lúa đồng sau vụ mùa và sau và cho thêm nước vào nồi. Cha tôi vùi vào bếp
nhiều giông bão, gió mưa. Những cọng rạ khô những củ khoai lang hoặc nướng xiên thịt ướp
xác xơ như những nét vẽ nguệch ngoạc vụng về muối. Chúng tôi ngồi nghe cha kể chuyện Tết
lên nền trời màu tro lạnh. Khi còn nhỏ, chúng tôi thuở nghèo khó xa xăm thời cha còn nhỏ và háo
rất thích đi chăn trâu trong những ngày cuối năm hức đợi chia phần khoai và thịt xiên nướng. Cái
trên cánh đồng. Chúng tôi cứ mặc đàn trâu tha hương vị và không gian ngọt ngào ấm áp ấy cứ
thẩn gặm cỏ rồi chia nhau thành mấy nhóm nhỏ. đọng mãi trong lòng tôi như biểu tượng của ký
Mấy đứa đi nhổ gốc rạ khô vun lại thành đống, ức và hạnh phúc.
mấy đứa chặn một khúc mương nhỏ tất vét bằng Tôi cũng thường hay nhớ da diết về cái bờ
hai bàn tay tìm bắt những con cá rô đồng, những mương ngoài cánh đồng sau nhà mình trong
con cua kềnh, mấy đứa đi tìm đất mềm. Sau đó, những ngày cuối năm. Vào thời điểm đó, nước
chúng tôi đốt lửa lên, nặn đất vào cá rô và cua đổ ải tràn về, dòng mương đầy ắp nước, trong
đồng rồi thả vào ngọn lửa đồng cuối năm cháy neo nẻo như mặt gương. Trên bờ mương, các bà
phần phật trong gió bấc. Khi mùi thơm lan toả các chị thường ngồi giặt giũ quần áo, cọ rửa đồ
khắp đồng làng, chúng tôi khều cua cá nặn trong đạc trong nhà hoặc ngồi cọ lá dong, lá chuối hoặc
đất ra, gõ hết đất rồi đánh chén phần cua, cá chín vo đãi gạo nếp, đậu xanh chuẩn bị gói bánh, gói
thơm lựng bên trong. Cua đồng và cá rô nướng giò. Bọn trẻ con cũng theo mẹ, theo chị ra bờ
thơm ngọt làm sao! Lửa rạ mới ấm làm sao! Mặt mương, vừa làm, vừa nô đùa rộn ràng. Những
Thương nhớ nhẻm mà mắt thì lấp lánh, tiếng cười nói tan giòn chuẩn bị Tết của các nhà, việc mua quần áo cho
câu chuyện cuối năm luôn xoay quanh việc
chúng tôi đứa nào cũng hây hây đỏ, miệng đen
bọn trẻ con, việc chợ búa, giá cả, chuyện đồng
vang mãi trong ký ức làng. Thương nhớ đồng
quê tôi lại thương nhớ những cánh cò vụt bay
áng, cấy hái như thế nào sau ăn Tết. Tiếng nói
cuối năm lên giữa đồng chiều rồi khuất dần phía làng xa. cười râm ran dọc bờ mương kéo dài, nối mãi vào
Tôi đã từng nhìn theo những cánh cò ấy dần mất
các đường thôn ngõ xóm mang đến một không
hút và tự hỏi, những cánh cò ấy sẽ bay về đâu, sẽ
gian thật đặc biệt của làng quê những ngày giáp
x NGUYỄN VĂN SONG ở đâu trong những ngày đông buốt giá, có trở lại Tết. Nhiều năm đã đi qua. Đứa trẻ là tôi ngày nào
cánh đồng làng tôi nữa không, có biết rằng tôi đã
Cuốn lịch mỏng dần trên tường, sương đầy dõi nhìn và mang theo trong lòng hình ảnh của giờ đã bước vào tuổi năm mươi, càng lúc càng
dần trên những cánh đồng mỗi sớm mai là lúc nó đi suốt những tháng năm xa nhà? hay nhớ thương về những ngày xa cũ. Hoài niệm
về ngày xưa, tôi hay tự hỏi những câu hỏi vẩn vơ.
Những ngày cuối năm, tôi nhớ nhiều về cha
năm đã cạn và lòng thêm nhiều bâng khuâng, tôi. Nhớ và thương cái lo toan, bận rộn cuối năm Liệu đời sống kinh tế đầy đủ hơn, sung túc hơn
thương nhớ. Cái nhớ thương cuối năm bao giờ của cha biết bao nhiêu! Cuối năm là lúc cha tôi ra thì đời sống tinh thần có đẹp hơn không? Ngày
Tết có đầm ấm, hạnh phúc hơn không? Tại sao
luỹ tre quanh nhà, tìm những khóm tre đã chặt
cũng ăm ắp hoài niệm và nỗi niềm tự vấn. Có thân, chỉ còn trơ những cái gốc còn nham nhở tôi cứ mãi nhớ thương về cái Tết một thời xa lắc?
ai như tôi sáng nay khi bần thần cầm trên tay vết chặt để đánh lên những cái mồng tre tua tủa Nhưng rồi tôi lại nhủ, ngay cả khoảnh khắc được
gọi là hôm nay của tôi cũng sẽ dần trở thành quá
rễ. Thân người và đôi tay cha chắc khoẻ, đanh
tờ lịch đầu tháng mười hai, nhìn ra khung cửa quánh gồng lên nâng chiếc búa chim nặng chịch khứ, dần trở thành những ký ức ngọt ngào của
mùa đông, bắt gặp khoảng trời đầy sương khói mà dồn sức bổ mạnh xuống những gốc tre khô. ngày sau xa lắc. Mỗi năm tháng đi qua đều là
những nhớ thương đáng lưu giữ của đời người.
Sau mấy ngày thì đống mồng tre đã đầy một góc
mà thương nhớ những xa xôi? sân. Mồng tre khô nỏ mà chất bếp để luộc bánh Có phải thế không?

84 www.congluan.vn