Page 62 - Nhà Báo & Công Luận

Xuân Ất Tỵ
Sự vươn mình mạnh mẽ và nguồn vốn bình quân một doanh

nghiệp cũng rất nhỏ, bình quân 13 lao
động/doanh nghiệp và 50 tỷ đồng/doanh
của kinh tế tư nhân nghiệp, chỉ bằng 1% đến 2% quy mô bình
quân của một doanh nghiệp nhà nước và
bằng từ 6% đến 9% quy mô bình quân
của một doanh nghiệp có vốn đầu tư

Bên cạnh thiếu các doanh nghiệp
x THANH ANH nước ngoài.
dẫn dắt, nghiên cứu của Ban IV chỉ ra
rằng, doanh nghiệp tư nhân Việt Nam
dường như đang phải đối mặt với nhiều
khó khăn ngay trên sân nhà. Bên cạnh
những khó khăn truyền thống vẫn được
“Đường sắt cao tốc, các đội tàu vận nhắc đến như: Môi trường kinh doanh
tải, xe điện, công nghiệp bán dẫn, vẫn thiếu thuận lợi, vẫn còn tình trạng
năng lượng sạch… là những bài toán phân biệt đối xử giữa doanh nghiệp tư
có thể thu hút và nâng tầm doanh nhân trong nước với doanh nghiệp FDI
nghiệp tư nhân Việt Nam trong bối và doanh nghiệp nhà nước.
cảnh hiện nay”, TS. Bùi Thanh Minh Hoặc, nhiều doanh nghiệp tư nhân
nhấn mạnh. phản ánh gặp khó khăn trong tiếp cận
đất đai, vốn, thị trường, khách hàng và
các bất lợi về thuế, hải quan.
Trước thực trạng này, TS. Bùi Thanh
Bệ phóng cho kinh tế Minh, Phó Giám đốc chuyên môn, Ban
tư nhân phát triển IV cho rằng, chính sách của Nhà nước
Vào đầu thập niên 80, Việt Nam vận cần phải đóng vai trò “bà đỡ”, thúc đẩy
hành nền kinh tế theo cơ chế kế hoạch doanh nghiệp tư nhân vượt qua các
hóa tập trung với hai loại hình sở hữu thách thức, nâng cao năng lực nội tại và
chính của nền kinh tế là kinh tế nhà thích ứng tốt hơn với các thay đổi từ thị
nước và kinh tế tập thể. Lúc đó, kinh tế trường từ đó đóng góp tốt hơn vào các
tư nhân chưa được coi trọng và quan tâm mục tiêu kinh tế xã hội của quốc gia.
đúng mức. “Nền kinh tế của một quốc gia chỉ thực
Tuy nhiên, khi bước vào thời kỳ Đổi Vietjet Air là một trong những doanh nghiệp tư nhân có đóng góp lớn trong lĩnh vực hàng sự vững mạnh, tăng trưởng chỉ thực sự
mới (năm 1986), khu vực tư nhân được không. Ảnh: TL bền vững khi có sự đóng góp, sự lớn mạnh
chính thức công nhận là một phần của của khu vực kinh tế tư nhân, đặc biệt là sự
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội Khi bước vào thời kỳ Đổi mới, khu vực tư nhân được hình thành của các doanh nghiệp tư nhân
chủ nghĩa với đa thành phần sở hữu. chính thức công nhận là một phần của nền kinh tế thị lớn, có khả năng cạnh tranh toàn cầu”,
Điểm chuyển đổi chính sách quan TS. Bùi Thanh Minh nói.
trọng là sự ra đời của Luật Doanh nghiệp trường định hướng xã hội chủ nghĩa với đa thành phần Về dài hạn, để nâng cao năng lực của
năm 1999, kích hoạt sự phát triển của các sở hữu. Đặc biệt, Luật Doanh nghiệp 1999 đã trở thành doanh nghiệp tư nhân, có thể tính đến
doanh nghiệp tư nhân trong nước. Từ một số bài toán lớn, Việt Nam cần phát
đó, khung pháp lý và chính sách cho khu bệ phóng cho kinh tế tư nhân phát triển. triển các doanh nghiệp tư nhân lớn, có
vực tư nhân liên tục được tăng cường và tác động lan tỏa.
phát triển. 27,7% của các doanh nghiệp nhà nước. khoáng, sản xuất sắt, thép, luyện kim, ô Bài học thành công từ các quốc gia
TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Đáng chú ý, sự đóng góp của kinh tô, xe máy, sản xuất điện, năng lượng, xây Đông Á đều chỉ ra vai trò của các doanh
Economica Vietnam cho biết: Trong giai tế tư nhân vào tổng thu ngân sách nhà dựng cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin, nghiệp lớn, có khả năng cạnh tranh
đoạn đầu của thời kỳ Đổi mới, kinh tế nước đã tăng từ 13,88% năm 2016 lên văn hoá, y tế và giáo dục. toàn cầu. Xét về mặt tổng thể, các doanh
tư nhân có sự phát triển khá dè dặt, tuy 18,5% năm 2021 và chiếm khoảng 35% “Đặc biệt, Việt Nam bắt đầu được biết nghiệp này sẽ thúc đẩy, cải thiện năng
nhiên Luật Doanh nghiệp 1999 đã trở tổng kim ngạch nhập khẩu và 25% tổng đến là quốc gia có những tỷ phú USD. Sự suất sản xuất chung và tạo tác động lan
thành bệ phóng cho kinh tế tư nhân phát kim ngạch xuất khẩu. Khu vực tư nhân là phát triển vượt bậc này nằm ngoài sức tỏa tích cực.
triển bùng nổ trong giai đoạn sau. động lực chính tạo việc làm, giảm nghèo, tưởng tượng của nhiều người vào thời Nhiều quốc gia với sự xuất hiện của
Sự phát triển của các doanh nghiệp cải thiện điều kiện sống và thúc đẩy tăng điểm khoảng 40 năm trước đây”, ông các tập đoàn lớn như Intel (ở Costa Rica)
tư nhân lại được tiếp thêm động lực khi trưởng toàn diện và bền vững tại Việt Bình nói. hay Nokia (ở Phần Lan) đã làm thay đổi
Nghị quyết 10 của Ban Chấp hành Trung Nam. Chính sách của cả bộ mặt kinh tế về mặt cơ cấu ngành
ương Đảng năm 2017 khẳng định kinh tế Nguồn vốn từ khu vực kinh tế tư Nhà nước cần phải đóng nghề và xuất khẩu của cả quốc gia.
tư nhân là một động lực quan trọng của nhân cũng đóng góp lớn cho phát triển vai trò “bà đỡ” Bên cạnh đó, với năng suất và mức độ
nền kinh tế. kinh tế - xã hội, tăng từ 51,3% năm 2016 Mặc dù đã có bước phát triển mạnh sáng tạo cao, doanh nghiệp lớn thường
“Gần 40 năm kể từ Đổi mới, các doanh lên đến 59,5% năm 2021 và thường ở mẽ sau gần 40 năm Đổi mới, thế nhưng có xu hướng lan truyền tích cực kiến
nghiệp tư nhân nói riêng và khu vực kinh mức 50 - 60% tổng đầu tư toàn xã hội. cần phải nhìn nhận rằng kinh tế tư nhân thức, chuyên môn cho nền kinh tế bằng
tế tư nhân nay đã trở thành nhân tố đóng Số lao động làm việc trong các doanh của Việt Nam vẫn còn nhiều điểm yếu. nhiều cách khác nhau.
góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế nghiệp tư nhân chiếm khoảng 60% lao Theo nghiên cứu của Ban IV, điểm Điều này có thể được giải thích bởi
của Việt Nam”, TS. Lê Duy Bình nói. động trong các loại hình doanh nghiệp, yếu của khu vực tư nhân cũng thể hiện trong mối quan hệ kinh tế, doanh nghiệp
Đồng tình với quan điểm này, bà với tốc độ tăng bình quân gần 4%/năm. qua sự thiếu vắng các doanh nghiệp lớn, lớn thường đặt ra các yêu cầu cao về mặt
Nguyễn Thị Hương - Tổng Cục trưởng Nếu tính cả lao động trong các hộ có khả năng dẫn dắt. Dù cả nước đã có chất lượng, quy cách sản phẩm dịch vụ,
Tổng cục Thống kê khẳng định: Kể từ kinh doanh thì các doanh nghiệp khu một số doanh nghiệp lớn, có thương từ đó thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ
khi Luật doanh nghiệp ra đời, doanh vực tư nhân và hộ kinh doanh chiếm gần hiệu nhưng chưa nhiều, chưa đồng đều phải thay đổi cấu trúc tổ chức, quản lý,
nghiệp tư nhân được cạnh tranh và phát 74% lao động đang làm việc. Các doanh ở các ngành nghề. điều hành và năng lực tài chính để đáp
triển trong một sân chơi bình đẳng, dần nghiệp khu vực tư nhân đã giúp hàng Hạn chế của khu vực kinh tế tư nhân, ứng.
dần tạo lập và khẳng định được vị thế triệu lao động chuyển từ công việc có thu đặc biệt là thiếu vắng các doanh nghiệp Để phát triển được các doanh nghiệp
và ngày càng thể hiện được vai trò quan nhập thấp trong ngành nông nghiệp sang tư nhân lớn, có khả năng dẫn dắt tạo ra lớn, bên cạnh giải quyết các khó khăn
trọng trong cộng đồng doanh nghiệp với các công việc có năng suất cao hơn và có “nút thắt cổ chai” trong quá trình phát mà các doanh nghiệp gặp phải, cần có tư
những đóng góp to lớn vào tăng trưởng thu nhập cao hơn. triển của kinh tế Việt Nam. duy chuyển nguồn lực đến doanh nghiệp
kinh tế của nước ta. Tính đến thời điểm hiện tại, Việt “Dù kinh tế vẫn tiếp tục tăng trưởng hiệu quả hơn. Cần xác lập các bài toán
Theo nghiên cứu của Ban Nghiên cứu Nam đã có hơn 930.000 doanh nghiệp nhưng tốc độ tăng trưởng có xu hướng lớn quốc gia, các cơ chế đặc thù để từ đó
phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), trong đang hoạt động, trong đó 98% là doanh giảm dần hàng năm và không đạt được thu hút sự tham gia và trợ lực cho doanh
giai đoạn năm 2016 - 2021, khu vực kinh nghiệp nhỏ và vừa, khoảng 14.400 hợp mục tiêu 7% hàng năm để thoát khỏi bẫy nghiệp tư nhân.
tế tư nhân đóng góp bình quân khoảng tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. thu nhập trung bình”, báo cáo của Ban IV “Đường sắt cao tốc, các đội tàu vận tải,
gần 46% GDP, tạo ra khoảng 30% nguồn TS. Lê Duy Bình nhấn mạnh: Doanh nêu. xe điện, công nghiệp bán dẫn, năng lượng
thu ngân sách nhà nước, thu hút khoảng nghiệp tư nhân nay đã hiện diện và đóng Thực tế cho thấy, mặc dù hiện nay sạch… là những bài toán có thể thu hút và
85% lực lượng lao động; tỷ lệ đóng góp vai trò quan trọng trong nhiều ngành, Việt Nam có hơn 900.000 doanh nghiệp, nâng tầm doanh nghiệp tư nhân Việt Nam
thuế thu nhập doanh nghiệp chiếm lĩnh vực kinh tế then chốt như tài chính, thế nhưng đa phần là doanh nghiệp có trong bối cảnh hiện nay”, TS. Bùi Thanh
khoảng 34,1%, cao hơn mức đóng góp ngân hàng, bưu chính, hàng không, khai quy mô nhỏ, siêu nhỏ. Quy mô lao động Minh nhấn mạnh.

56 www.congluan.vn