Page 8 - Làng nghề Việt Nam - Số Tết Dương Lịch

LÀNG NGHỀ - NGHỆ NHÂN

Nghệ nhân đánh thức làng nghề Trạch Xá

Nguyễn Mai

Đàn ông Trạch Xá
khéo may - Tay đo, tay
thước suốt ngày chỉ kim.
Quả thực, hiếm có làng
quê nào như làng Trạch
Xá, xã Hòa Lâm, huyện
Ứng Hòa - nơi hầu hết
đàn ông trong làng đều
làm nghề may áo.

inh ra trong gia đình nhiều
đời phát triển nghề truyền
Sthống, nghệ nhân Nghiêm
Văn Đạt với đôi tay tài hoa, khéo
léo đã thực hiện hàng nghìn bộ
áo dài truyền thống. Ông cũng
là người góp phần “đánh thức”
làng nghề Trạch Xá phát triển
mạnh mẽ. Nghệ nhân Nghiêm Văn Đạt và các sản phẩm áo dài ngũ thân
ĐÀN ÔNG TRẠCH XÁ của nam và nữ do ông thực hiện.
KHÉO MAY… nên người thợ Trạch Xá khâu tay truyền cho con gái. Đó cũng là
Có lẽ, Trạch Xá là làng nghề 100%. Cũng không có phương điều làm nên nét độc đáo ở ngôi
duy nhất cả nước chuyên may áo tiện giao thông, nên người làng làng này: Đàn ông khéo tay hơn
dài và các lễ phục truyền thống thường đi bộ đến các làng quê cả phụ nữ. “Từ truyền thống của
của Việt Nam. Theo các cụ cao khác để hành nghề. Hành trang quê hương, gia đình tôi cũng
niên làng Trạch Xá, người có đơn giản, chỉ với tay nải gồm nhiều đời theo nghề may áo dài.
công đưa nghề về Trạch Xá là bà cái kéo, cái thước, cái kim, sợi Ông nội tôi từng tới vùng đất
Nguyễn Thị Sen, thứ phi của vua chỉ vài ba tấm vải đi đến từng Kinh Bắc - nơi có nhiều lễ hội để
Đinh Tiên Hoàng (khoảng thế nhà cắt theo yêu cầu. Sau này, may áo dài thuê. Còn bố tôi xưa
kỷ thứ X). Bà Sen có tài cắt may nhiều người làng Trạch Xá đã mở làm Chủ nhiệm Hợp tác xã May
áo dài. Khi vua Đinh Tiên Hoàng được các cửa hiệu may trên các Bắc Sơn ở 434 phố Bạch Mai. Bản
qua đời, bà xin được xuất cung, phố Lương Văn Can, Cầu Gỗ, chợ thân tôi được ông, cha truyền
cùng các con trở về làng Trạch Xá Mơ (Hà Nội); các cửa hàng trên nghề và làm nghề từ tấm bé đến
trồng dâu, nuôi tằm, truyền dạy đất Bắc Ninh, Bắc Giang... Người nay đã ngoài 50 tuổi rồi”, nghệ
cho người dân nghề may áo dài. Trạch Xá mở cửa hiệu thường có nhân Nghiêm Văn Đạt nói.
Biết ơn công lao ấy, sau khi bà tên đầu tiên là chữ Trạch. CÓ THU NHẬP TỐT, NHIỀU
mất, dân làng đã tôn là Thánh sư, Có lẽ do đặc thù công việc NGƯỜI SẼ THEO NGHỀ
Tổ nghề may áo dài Trạch Xá. phải đi làm xa, nên các cụ làng Thoăn thoắt đôi tay khâu dọc
Theo nghệ nhân Nghiêm Văn Trạch Xá có tục truyền bí quyết tà áo dài, nghệ nhân Nghiêm Văn
Đạt, xưa kia không có máy may nghề cho con trai, mà không Đạt cho biết: Để có 1 chiếc áo dài

8 Tạp chí LÀNG NGHỀ VIỆT NAM