Page 112 - Kinh tế Việt Nam

GIAO THƯƠNG
THỊ TRƯỜNG

GIẢI QUYẾT THÁCH THỨC

Phát triển nguồn năng lượng LNG

Phát triển khí thiên nhiên hoá lỏng (LNG) của Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức,
đòi hỏi các giải pháp, cơ chế chính sách phù hợp, hiệu quả, đảm bảo công bằng hợp lý
cho Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

NGỌC LAN

heo nghiên cứu Wood sơ dự án có đề xuất đồng bộ từ A
Mackenzie, tăng trưởng đến Z. Liên quan đến các nhà máy
kinh tế của Việt Nam phụ nhiệt điện, Nghị quyết số 55-
T
thuộc các khoản đầu tư chiến NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ
lược vào cơ sở hạ tầng khí đốt, Chính trị về định hướng Chiến
hợp đồng khí thiên nhiên hóa lược phát triển năng lượng quốc
lỏng (LNG) và những cải cách gia của Việt Nam đến năm 2030,
chính sách quan trọng, khi nhu tầm nhìn đến năm 2045 đã nêu:
cầu về khí đốt của quốc gia dự “Khuyến khích các dự án nhiệt
kiến tăng trung bình 12%/năm điện đồng bộ từ khâu cung ứng,
và có thể tăng gấp ba lần vào giữa lưu trữ nhiên liệu và xây dựng nhà
những năm 2030. Tuy nhiên, so máy trên cơ sở xác định giá bán
với các nước phát triển trên thế điện thông qua đấu thầu”. Theo
giới, ngành công nghiệp khí của đó, trong triển khai các dự án điện
Việt Nam còn trong giai đoạn LNG, khâu cung ứng nhiên liệu là
đang phát triển. Do đó, thị quan trọng nhất, có nhiều rủi ro
trường LNG Việt Nam cũng phải nhất, cần được đưa vào “phạm vi
đối mặt với nhiều thách thức. cung cấp của nhà thầu”.
Nhu cầu về khí đốt của Việt Nam dự kiến tăng trung bình 12%/năm Thứ hai, cần đấu thầu về giá
điện. Thực tế, giá nhập khẩu CIF
Thách thức
ro khủng hoảng năng lượng trên gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm sản lượng mua khí từ hợp đồng (cơ cấu giá LNG) tại Việt Nam
từ bên ngoài
thế giới ngày càng tăng. LNG có nhìn 2050 (Quy hoạch điện 8) và mua khí sang hợp đồng mua của LNG rất cao. LNG có giá cao
Việt Nam hiện chưa có cơ sở vai trò ngày càng tăng trong giải Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện, hay vấn đề chuyển ngang sẽ đẩy giá điện bình quân lên
khai thác và hóa lỏng nên hạ quyết các cuộc khủng hoảng liên điện 8, một số đường dây đấu nối giá khí sang giá điện. cao. Vì vậy, cần thực hiện đúng
tầng LNG chủ yếu tập trung ở quan đến an ninh năng lượng của đồng bộ để giải tỏa công suất cho “Các dự án điện khí thường có chỉ đạo của Bộ Chính trị là “triển
khâu nhập khẩu, lưu trữ và tái các quốc gia trong thập kỷ qua. các dự án nhà máy điện lớn chưa thời gian thực hiện kéo dài, do khai các dự án trên cơ sở giá điện
khí hóa. Do đó, theo TS. Nguyễn Các yếu tố chính của cuộc khủng được giao chủ đầu tư, ảnh hưởng nhiều chủ đầu tư khác nhau (gồm thông qua đấu thầu”.
Thành Sơn, chuyên gia tư vấn hoảng năng lượng, trong đó LNG đến việc triển khai thực hiện các cả chủ đầu tư nước ngoài) thực Thứ ba, cần triển khai dự án
độc lập về năng lượng, Việt Nam đóng vai trò “bù đắp” cho việc dự án đường dây và việc đàm hiện, chịu sự điều chỉnh của nhiều tại khu vực có cảng biển nước
phải cạnh tranh với ba quốc gia thiếu năng lượng sản xuất, gồm: phán các thỏa thuận đấu nối giải bộ luật liên quan. Vì vậy, trong sâu, phát triển các dự án điện
đứng đầu thế giới về nhập khẩu thảm họa thiên tai; sự phức tạp tỏa công suất cho một số dự án quá trình triển khai khó lường hết LNG cân đối với các dự án điện
LNG là Nhật Bản, Hàn Quốc và của tình hình địa chính trị... điện khí. được những vướng mắc, ảnh gió ngoài khơi. Việc lựa chọn địa
Trung Quốc. “Gần đây, trong bối cảnh hưởng đến tiến độ tổng thể cả điểm xây dựng đối với các dự án
Theo số liệu thống kê trong phức tạp quan hệ địa chính trị chuỗi dự án”, ông Kỳ nhấn mạnh. nguồn điện rất quan trọng. Theo
Ông LÃ HỒNG KỲ
30 năm qua (từ 1990-2019), khối giữa Nga và châu Âu, một cuộc Văn phòng Ban chỉ đạo Nhà nước Đối với Việt Nam, LNG là đó, các dự án điện LNG cần được
lượng nhập khẩu LNG của Nhật khủng hoảng năng lượng mới đã các dự án ngành năng lượng một nguồn năng lượng hoàn xây dựng tại các khu vực cảng
Bản đã tăng từ 50 tỷ m (năm nảy sinh ở Liên minh châu Âu toàn mới. Việt Nam tham gia vào biển nước sâu có thể tiếp nhận
3
1990) lên cao nhất 120,6 tỷ m 3 (EU) do khu vực này quyết định thị trường LNG của thế giới tầu chở LNG có tải trọng lớn.
(năm 2013) và đạt bình quân đột ngột từ bỏ đường ống dẫn tương đối muộn và với quy mô Bên cạnh đó, ở Việt Nam, điện
85,4 tỷ m /năm (giai đoạn 1990- khí đốt của Nga, đồng thời đẩy Các dự án điện khí thường nhỏ bé. Về sức mua, nguồn LNG chỉ có thể bền vững và có
3
2019), đứng đầu thế giới. mạnh nhập khẩu LNG từ các có thời gian thực hiện kéo “cung” - giá thành phát điện hiệu quả nếu được phát triển cân
Khối lượng nhập khẩu của nước khác. Vì vậy, hiện tại một số bằng LNG cao, trong khi nguồn đối với các nguồn điện khác.
Hàn Quốc cũng tăng từ 2,99 tỷ nước EU đã ký hợp đồng xây dài, do nhiều chủ đầu tư “cầu”- sức mua của nền kinh tế Bổ sung thêm, ông Kỳ cho
khác nhau (gồm cả chủ
3
m (năm 2019) lên cao nhất 53,2 dựng thêm công suất tái hóa khí đầu tư nước ngoài) thực về điện (khả năng chi trả) còn rằng để các dự án nhà máy nhiệt
3
tỷ m (năm 2013) và đạt bình và chi phí LNG năm nay đã phá hiện, chịu sự điều chỉnh thấp. Điểm yếu nội tại cơ bản điện khí tiếp tục được triển khai
3
quân 28,7 tỷ m /năm (giai đoạn kỷ lục lịch sử”, ông cảnh báo. của nhiều bộ luật liên này sẽ làm giảm tính cạnh tranh đúng tiến độ, ngoài việc xác định
1990-2019). quan. Vì vậy, trong quá của các dự án phát triển nguồn cơ cấu nguồn điện phù hợp, cần
Trung Quốc lục địa tuy tham điện ở Việt Nam. tập trung xây dựng cơ chế, chính
Những khó khăn trình triển khai khó lường
gia nhập khẩu LNG muộn, hết được những vướng sách để giải quyết các khó khăn,
nhưng có mức tăng trưởng rất “nội tại” trong nước mắc, ảnh hưởng đến tiến Đề xuất thách thức.
3
nhanh, từ 0,95 tỷ m /năm (năm Ở trong nước, ông Lã Hồng độ tổng thể cả chuỗi dự án”. Các dự án điện khí có vai trò
2006) lên 77,4 tỷ m /năm (năm Kỳ, Văn phòng Ban chỉ đạo Nhà các giải pháp tháo gỡ đặc biệt quan trọng trong việc
3
2019); còn Đài Loan bắt đầu nước các dự án ngành năng Theo Quy hoạch điện 8 đã đảm bảo an ninh cung cấp điện
nhập khẩu LNG sớm hơn (từ lượng, đã chỉ ra các khó khăn liên được Thủ tướng Chính phủ phê cho hệ thống điện quốc gia, bởi
năm 1993) với khối lượng tăng từ quan đến địa phương, chẳng hạn Trong khi đó, theo ông Kỳ, duyệt tại Quyết định số đây là nguồn điện nền, linh hoạt,
2,32 tỷ m (năm 1993) lên 20 tỷ như một số tỉnh chưa tiến hành các chủ đầu tư đã được giao dự 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 và có phát thải thấp, phù hợp với lộ
3
m (năm 2019). lựa chọn được nhà đầu tư (Thanh án đều gặp khó khăn, vướng mắc Kế hoạch thực hiện Quy hoạch trình chuyển dịch năng lượng và
3
Như vậy, mức nhập khẩu Hóa, Nghệ An và Ninh Thuận) trong thu xếp vốn vay do phải điện 8 tại Quyết định số mục tiêu phấn đấu của Việt Nam
LNG của Trung Quốc (kể cả Đài do còn lúng túng, chậm trễ trong đáp ứng các yêu cầu của tổ chức 262/QĐ-TTg ngày 01/4/2024, đạt trung hòa carbon vào năm
Loan) bình quân là 37 tỷ công tác phê duyệt chủ trương tín dụng. Thực tế, các dự án điện từ nay đến năm 2030, tổng công 2050. Do đó, các chuyên gia đưa
m /năm (đứng thứ hai trên thế đầu tư, đấu thầu lựa chọn nhà khí hiện nay, trừ dự án Nhơn suất nguồn điện bổ sung từ các ra khuyến nghị đối với Việt Nam
3
giới, sau Nhật Bản và trên Hàn đầu tư. Cùng với đó là khó khăn Trạch 3 và 4, đang sử dụng hợp dự án nhà máy điện sử dụng khí là cần các giải pháp, cơ chế chính
Quốc). “Tất cả các nhà nhập trong công tác giải phóng mặt đồng mua bán điện (PPA) của dự tự nhiên khai thác trong nước và sách phù hợp, hiệu quả, đảm bảo
khẩu khí đốt tự nhiên châu Á sẽ bằng, điều chỉnh quy hoạch cục án để đi thu xếp toàn bộ vốn vay LNG là 30.424 MW (các dự án công bằng hợp lý cho Nhà nước,
xem xét nguồn cung theo cả bộ, công tác bàn giao đất, cho cho dự án. Còn lại chưa có dự án điện khí), chiếm khoảng 40% nhà đầu tư và người dân nhằm tạo
phương thức phân phối (đường thuê đất với dự án nguồn và tuyến điện khí nào hoàn thành việc tổng công suất điện cần bổ sung. điều kiện phát triển hiệu quả các
ống, LNG) và theo nhà cung đường dây đấu nối đồng bộ để đàm phán, ký kết hợp đồng PPA Để phát triển LNG tại Việt nguồn điện nói chung và các nhà
cấp”, ông Sơn thông tin. giải tỏa công suất cho các dự án. với Tập đoàn Điện lực Việt Nam Nam, ông Sơn đưa ra một số đề máy nhiệt điện khí nói riêng, để
Ông Sơn cũng chỉ ra thách Ngoài ra, hiện trong Quy (EVN) do còn một số vướng mắc xuất cụ thể. tăng cường đảm bảo an ninh năng
thức cho Việt Nam về những rủi hoạch phát triển điện lực quốc như việc chuyển ngang cam kết Thứ nhất, cần lựa chọn các hồ lượng trong những năm tới.<

KINH TẾ VIỆT NAM | Số 4+5 | Ngày 27/1 - 9/2/2025 www.vneconomy.vn
112