Page 35 - Báo Thái Nguyên - Số Tết Âm Lịch

THÁNG 1+2-2025 SỐ 159+160

Nhưng văn hóa trà thể hiện rõ nét nhất mỗi độ Thứ tư là ấm pha trà, thường làm bằng đất nung,
Xuân về, một thú vui tao nhã của gia đình người gần gũi với thiên nhiên. Cách pha trà cũng quyết định
Việt. Khách đến nhà “chén trà là đầu câu chuyện”. nhiều đến chất lượng nước trà. Trước khi pha, người
Bên ấm trà thơm khiến con người gần gũi, ấm áp pha dùng nước sôi để tráng chén lẫn bình trà nhằm
hơn, dễ dàng chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn làm sạch và tạo nhiệt, rồi mới cho 1 lượng chè cho
trong cuộc sống mà bình thường không dễ gì nói ra. vừa đủ với nhu cầu thưởng thức tránh bị nhạt hoặc
Chẳng thế, nhà nghiên cứu văn hóa Đỗ Văn Toàn, ở quá đắng, chát. Rót nước sôi vừa ngập mặt trà rồi
Tây Nguyên đúc kết: Người dân Việt Nam coi việc nhanh tay tráng qua sau đó đổ đi để “rửa trà”, tiếp
uống trà cũng là một ứng xử văn hóa quan trọng và theo mới rót nước vừa đủ vào bình và đậy nắp, rồi
biểu hiện sự trân trọng, hiếu lễ và mến khách. Ngày rót thêm lên trên nắp bình một ít nước nóng để giữ
Tết, uống trà là một cách để giao hòa với trời đất, được hương trà. Đợi khoảng khoảng 1-2 phút mới rót
thiên nhiên, nên nhà nhà thường ưu ái chọn loại chè ra thưởng thức. Mỗi bước pha trà đều phải có nghệ
ngon nhất để pha mời khách, mừng Xuân mới... thuật, tạo nên sự thanh nhã, lịch sự.
Tuy nhiên, cách thưởng trà của người Việt lại Cuối cùng là bạn trà (người cùng thưởng trà).
không cầu kỳ, kiểu cách như trà đạo Nhật Bản, Thưởng trà có thể là độc ẩm (uống một mình), đối ẩm
không nghệ thuật như trà Kinh Trung Quốc…, văn (hai người) hoặc quần ẩm (nhiều người). Có người
hóa trà Việt dung dị, đơn sơ mà đầy tinh tế. Nghệ quan niệm rằng, thường xuyên có người cùng thưởng
thuật thưởng trà của người Việt hội đủ 5 yếu tố trà, tức là có được bạn tri âm, đó là điều may mắn,
chính đó là: Nước pha, chè, ấm, chén, bạn trà. hạnh phúc.
Trước tiên, nước pha phải tinh khiết, trong lành. Theo người xưa, uống trà chỉ cần 3 tuần trà (3 lần
Hầu hết người thưởng trà đều cho rằng thứ nước cho nước vào ấm trà và uống 3 lần) là đủ để thưởng
ngon nhất để pha trà là nước sương đọng trên lá sen, thức hết cái vị chát ngọt của nó. Viết đến đây, tôi
hay nước mưa hứng từ tàu cau, nếu không có thì pha chợt nhớ tới câu chuyện, trong đó có một vị thiền sư,
trà bằng nước giếng, tối kỵ dùng nước máy, trà sẽ khi mời khách thưởng trà, ông đã nói: “Tuần trà thứ
mất vị. Nước pha trà cũng chỉ đun sôi khoảng 80 độ nhất tựa gió thoảng, tuần thứ hai giống dòng sông
C, bởi nếu sôi quá lửa, trà sẽ bị nồng, khét... Yếu tố xuân, còn tuần thứ ba cơ hồ như ánh trăng vàng chiếu
quan trọng thứ hai là chè phải ngon, phù hợp khẩu rọi. Uống trà, cái đạo tối cao không nằm ở vị ngon
vị. Có người thích chè móc câu, người lại thích chè đầu lưỡi, vị ngọt nơi cuống họng mà chính ở tâm
đinh, chè tôm nõn, hay chè ướp hoa sen, hoặc hoa thái. Thí chủ chỉ cần xem kĩ thì sẽ nhận ra rằng tuần
nhài, hoa mộc… trà nào cũng có dư vị riêng, như gió như sông như
Thứ ba là chọn loại chén uống trà, cũng được xem trăng, mỗi thứ một vẻ, thứ nào cũng quý. Như hai ta
là yếu tố rất quan trọng trong nghệ thuật thưởng trà. đang ngắm cảnh mưa xuân lúc này, vạn vật đua chen
Người thưởng trà thường chọn hai loại chén. Ngày nhưng đều không lấn át được nhau…”
hè, dùng chén trà có miệng rộng cho trà bốc hơi, Ngày nay, thú uống trà theo nếp sống hiện đại
nguội nhanh hơn; mùa đông, chọn chén trà dày, cũng có nhiều thay đổi, không quá cầu kỳ, chi tiết
miệng khum nhỏ lại để giữ nhiệt, thường được làm với nhiều nguyên tắc, nghi lễ nhưng cái hồn cốt, cái
bằng gốm sứ nung không tráng men. tinh thần và tình yêu đối với trà vẫn không thay đổi.
Trong những ngày Tết, ngồi bên nhau, uống cùng
nhau một chén trà thơm ấm nóng trở thành một cái cớ
để người thân, bạn bè xích lại gần nhau, mở lòng với
nhau, cùng lắng nghe và chia sẻ. Nói mộc mạc cũng
đúng, nói tinh tế cũng đúng, chuyện uống trà, thưởng
trà khi bình dị dân dã như một thói quen, lúc cầu kỳ
như một thứ nghệ thuật mà không phải bất kỳ ai cũng
chạm tới ngưỡng.
Tết đến Xuân về, là dịp để mỗi chúng ta dành cho
mình chút thời gian để thưởng trà bên người thân, bạn
bè, tri kỷ… Chén trà mở đầu câu chuyện, gắn kết mọi
người lại với nhau, hãy mở lòng, lắng nghe và chia sẻ
về những ước muốn, hy vọng trong năm mới... để tận
Thưởng trà có hưởng một mùa Xuân bình an và hạnh phúc!
nhiều cách, 1 người HẢI ĐĂNG
gọi là độc ẩm.

Thái Nguyên Hằng Tháng 33