Page 30 - Báo Thái Nguyên - Số Tết Âm Lịch

THÁNG 1+2-2025 SỐ 159+160
“Gói” đất trời

trong chiếc bánh chưng xanh

Gói bánh chưng Tết là phong tục có hàng ngàn
năm của dân tộc Việt. Áp Tết, trong tiết xuân se
lạnh, không khí chuẩn bị gói bánh ở mỗi gia đình
càng trở nên rộn ràng hơn bao giờ hết. Những
chiếc bánh chưng được gói cẩn thận như tấm lòng
thơm thảo của con cháu dâng lên bàn thờ tổ tiên,
ước vọng về một năm mới bình an, may mắn đến
với tất cả mọi người.

NHỮNG NGƯỜI ĐÀN ÔNG “GÓI TẾT”
Đã hơn 10 năm tôi về làm dâu, cũng là chừng
ấy năm được chứng kiến bố chồng gói bánh chưng
ngày Tết. Năm nay, ông đã 80 tuổi, sức khỏe không
còn như trước nhưng ông vẫn duy trì tục gói bánh
chưng vào ngày 28 tháng Chạp. Mới sáng sớm, ông
đã trải chiếu ở một góc sân, đặt lên đầy đủ nguyên
liệu như lá dong, gạo nếp, thịt đỗ. Chị dâu tôi tất
bật với việc bán đào, quất vừa về đến nhà nhìn thấy
chỉ nhắc ông: Ông tuổi cao rồi, sao không để con
đặt bánh chưng cho nhàn. Nhà con ngay gần làng
nghề bánh chưng Bờ Đậu (xã Cổ Lũng, huyện Phú
Lương) cũng tiện. Với lại, giờ ăn ít, chả cần gói
nhiều lãng phí ông ạ.
Ông quay sang, nói cho cả chúng tôi cùng nghe: Ông Nguyễn Thanh Bình, tổ 4, phường Chùa Hang (TP.
- Bố muốn tự tay gói bánh, để còn dạy các cháu Thái Nguyên) tham gia gói bánh chưng tặng những hộ có
biết về phong tục của dân tộc mình. Bố mẹ già rồi, hoàn cảnh khó khăn nhân dịp Tết Nguyên đán.
chẳng biết gói được bao nhiêu mùa bánh chưng nữa.
Ông lấy chiếc lá dong đã rửa sạch sẽ, hướng dẫn: bánh rồi gấp lại tạo thành hình vuông vắn. Sau đó,
- Các cháu nhìn nhé, ta đặt hai lá dong vuông ông dùng lạt buộc chặt, để lá không bị bung. Nghe
góc với nhau như thế này, nhớ phải cho mặt màu tiếng cười nói vui vẻ của lũ trẻ khi cầm chiếc bánh
xanh đậm úp xuống dưới, rồi mới đặt tiếp hai lá nữa chưng vuông vức, gương mặt ông rạng ngời mãn
vuông góc với nhau, mặt lá xanh đậm hướng lên nguyện. Giây phút đó tôi càng thấm thía vì sao bố
trên. muốn tự tay gói những chiếc bánh chưng. Đó không
- Sao lại phải đổi hai chiều lá thế ông ơi? Con trai chỉ đơn thuần là việc chuẩn bị món ăn dâng lên tổ
tôi thắc mắc. tiên, mà còn gói trọn tâm tư, tình cảm dành cho các
- Vì khi gói bánh lại, phần mặt ngoài bánh là mặt con, cũng là giữ giá trị văn hóa truyền thống để con,
phải lá sẽ xanh đẹp, phần mặt trong gói nhân bánh cháu mình biết trân trọng những năm sau.
cũng được tiếp xúc với mặt phải lá cũng sẽ được Cũng chuyện người đàn ông khéo léo gói bánh
xanh hơn và tiện nhất là khi bóc bánh không bị dính. chưng, tôi nhớ lại hình ảnh ông Nguyễn Thanh Bình,
Như khám phá ra điều mới mẻ, lý thú, lũ trẻ con tổ 4, phường Chùa Hang (TP. Thái Nguyên) gói bánh
cười khanh khách, cùng phụ ông gói bánh. Tôi nhìn chưng dịp Tết Nguyên đán mà mình có duyên gặp
các con, chúng đang háo hức dõi theo ông cho gạo, mặt. Ông Bình chia sẻ: Năm nào tôi cũng gói bánh
đỗ, thịt, khéo léo bóp hai bên mép đầu và cuối của chưng cùng gia đình. Nhưng ý nghĩa hơn với tôi là

28 Thái Nguyên Hằng Tháng