Page 89 - Báo Phú Thọ

2025
LƯU THANH LAN -
NỮ NGHỆ SỸ KHAI THÁC ĐẾN TẬN CÙNG
NỮ NGHỆ SỸ KHAI THÁC ĐẾN TẬN CÙNG
“ Đ ƯỜNG CONG
PHỤ NỮ
ĐỖ NGỌC DŨNG
Vẻ đẹp người phụ nữ luôn
là đề tài hấp dẫn muôn
thuở của giới mỹ thuật.
Tranh, tượng về phụ nữ
luôn lôi cuốn người sáng
tác và người thưởng thức.
Mọi góc cạnh yêu thương
mà tạo hóa ban tặng cho
người phụ nữ, đều có thể
tạo ra những tác phẩm
chân thực gần gũi, luôn
mới mẻ và hấp dẫn công
chúng - Nhà điêu khắc Lưu
Thanh Lan, hội viên Hội Mỹ
thuật Việt Nam, giảng viên
Khoa Kiến trúc công trình-
Ðại học Phương Ðông Hà
Tác phẩm Nụ hôn người lính. Nội chia sẻ.
inh năm 1971 tại Trưng Vương, Việt Trì, Phú
Thọ, ngay từ nhỏ Lưu Thanh Lan đã thừa hưởng
Smột không gian văn hóa Hùng Vương đậm đà
bản sắc dân tộc; những đường nét điêu khắc chạm trổ
trên các đình làng, lăng tẩm, trên trống đồng...; thừa
hưởng từ cha mình - một nghệ nhân dân gian, cả đời
gắn bó với nghệ thuật tạo hình, tạo ra những ngôi nhà
cổ truyền thống. Những ấn tượng ấy đã thẩm thấu trong
tâm trí, khiến Lưu Thanh Lan quyết tâm theo đuổi và
dấn thân theo con đường nghệ thuật điêu khắc. Thi đỗ
vào trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội, chuyên ngành
Điêu khắc, từ khi còn là sinh viên năm cuối, tại triển
lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1995, Lưu Thanh Lan đã
có tác phẩm “Cây đời” được đặt ở vị trí trung tâm của
Triển lãm. Lần ấy Lan đã nhận tấm Huy chương Bạc
danh giá. Tốt nghiệp với tấm bằng loại giỏi, Lan nhận
công việc giảng dạy tại Đại học Phương Đông.
Gắn bó với nghệ thuật điêu khắc, đến nay Lưu
Thanh Lan đã có tới hàng trăm tác phẩm đẹp, ở đủ mọi
chất liệu được giới chuyên môn thừa nhận; nhận được
nhiều giải thưởng cao quý, gần đây nhất là Giải thưởng
Đào Tấn và Giải thưởng Mỹ thuật Thủ đô, nhân kỷ
niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô Hà Nội; góp mặt trong
nhiều triển lãm danh giá, triển lãm nhóm...
Để làm nghệ thuật thành công, vốn đã là một thách
thức không nhỏ với bất cứ ai, điêu khắc lại là loại hình
2025
Xuân Ất tỵ
Nhà điêu khắc Lưu phẩm và chất liệu tạo nên nó, không phải ở đâu xa lạ, mà
Thanh Lan bên những luôn có ở trong chính cuộc sống hàng ngày của chúng ta”.
tác phẩm của mình Thế nên trong hầu hết tác phẩm của Lưu Thanh Lan đều
trong triển lãm cá gần gũi, đều chứa chất tình yêu thương vô bờ bến... Thực
nhân năm 2022. tế đời thường ấy, đã được đẩy lên thành nghệ thuật một
cách tuyệt diệu, lắng đọng nhất, đắt nhất thông qua đôi
bàn tay và óc sáng tạo của nữ nghệ sỹ tài hoa Lưu Thanh
Lan. Để có dược những thành quả ấy, Lan luôn làm việc
hết mình. Ở con người Lan luôn toát lên sự tự tin, khiêm
nhường, không ồn ào, náo nhiệt mà dịu dàng, nhẹ nhàng,
lặng lẽ sáng tạo; cần mẫn đục, đẽo gọt, chạm trổ, đổ
khuôn... để gửi gắm tâm hồn, tình cảm của mình vào tác
phẩm, biến những chất liệu đồng, gỗ, đá... tưởng như vô
tri, vô giác ấy thành tác phẩm nghệ thuật có hồn, có ngôn
ngữ, có tiếng nói, mang thông điệp của tình yêu, hạnh
phúc vĩnh cửu.
“Nguồn sáng”, “Lời ru mùa Xuân”... Chỉ cần xem những
Ở chủ đề này nữ nghệ sĩ có các tác phẩm tiêu biểu
như: “Mẹ thời COVID”, “Hạnh phúc” “Mùa Xuân của mẹ”,
tác phẩm của Lan, chúng ta
cũng đã hiểu được phần nào
con người và tâm hồn của nữ
nghệ sỹ, nó như tấm gương
phản chiếu rõ nét nhất về
tính cách, tình cảm, tư duy,
” cảm xúc sáng tạo của một
phụ nữ sinh ra từ miền quê
Trung du, vừa dung dị vừa
dịu dàng, nhưng không kém
phần mãnh liệt. Những đề tài
tưởng như muôn thủa ấy,
tình mẫu tử, tình cảm gia đình, tuổi
trong cuộc sống như tình yêu,
thơ, hạnh phúc... được Lưu Thanh
Lan đẩy lên, chạm đến những cung
bậc cảm xúc sâu lắng nhất trong
tâm hồn, cuốn hút người xem ở mọi
lứa tuổi, khiến họ liên tưởng đến
chính họ, nhắc nhở họ biết hoài
niệm về gia đình, hạnh phúc lứa
đôi... Để cùng hướng đến những giá
trị nhân văn cao đẹp trong cuộc
sống. Bên cạnh đó còn là những tác
khắc nghiệt, vất vả hơn phẩm khai thác những khía cạnh
của đời sống như cảnh sinh hoạt, lễ
đối với nghệ sỹ sáng tác, hội của miền núi, hay hải đảo, tình
càng trở nên thách thức quân dân thật gần gũi, ấm áp.
hơn với nữ nghệ sỹ. Ở Việt Nhiều chủ đề khác về văn hóa lịch
Nam số tác giả điêu khắc
nữ đang có xu hướng ít Tác phẩm “ Gió mùa”. sử, truyền thuyết, tâm linh hay triết
lý nhân sinh cũng được Lan thể
dần. Chỉ ai dám sống chết hiện trong nhiều tác phẩm.
với nghề, có nghị lực phi thường, chịu khó, Người xem luôn bắt gặp những hình khối chắc
chịu khổ, phải đam mê cháy bỏng, cả sức khỏe, căng mọng, tràn đầy cảm xúc phồn thực của
khỏe nữa mới dám dấn thân vào nghệ thuật những đường cong quyến rũ. Cho dù biểu đạt ở
điêu khắc. Lưu Thanh Lan cũng như nhiều
tác giả khác, cũng có lúc nản lòng. Lan từng phong cách nào, chất liệu nào thì ở một góc độ khác
tâm sự: “Nhiều khi ý tưởng nảy sinh, mình cũng gợi cho thị giác người xem sự liên tưởng đến
những quả đồi trung du, hay những tán cọ tròn xòe
hăm hở lao vào sáng tác ngay, nhưng càng ô và những cảm xúc ấy luôn được nữ điêu khắc Lưu
làm, thì lại không được như mong muốn, Thanh Lan dồn nén, cô đọng nó, biến nó thăng hoa,
đành phải phá bỏ, khi đó thật hoang mang
phải dừng lại để tìm hướng đi mới. Tôi phải lúc căng đầy, khi khuyết lõm, lúc mơ màng chuyển
vượt qua nhiều thử thách như thế và trong động, khi chìm đắm trong khắc khoải... Mạch nguồn
cảm xúc ấy ở Lưu Thanh Lan trong những tác
điêu khắc luôn là thách thức. Mỗi tác phẩm phẩm còn có cả sự tuôn chảy như những dòng Lô,
là một thách thức mà tác giả phải tìm mọi dòng Thao và dòng Đà giang hiền hòa, chở nặng phù
cách để vượt qua, mới có thể tạo ra một tác
phẩm đẹp, luôn mới lạ. Sự biến đổi trong tìm sa để rồi hợp lưu nơi ngã ba sông Việt Trì.
tòi sáng tạo luôn cuốn hút, chiếm hết suy Thưởng thức những tác phẩm như: “Vị ngọt tình
nghĩ trong đầu tôi, yêu”, “Câu chuyện tình yêu”, “Tình yêu của tôi”, “Nụ
lấy đi thời gian của hôn”, “Tỏ tình mùa hạ”, “Truyện tình của sóng”,
“Tình đầu”, “Trăng tình yêu”... được thể hiện bằng
tôi. Và tôi biết tôi đã
vượt qua sự nản lòng tương quan hình khối, cấu trúc chặt chẽ làm toát lên
bằng cách đó...’’. sự hoài niệm về tình yêu bất tận, về hạnh phúc đôi
lứa, như những thông điệp cuộc đời gửi đến người
Đề tài phụ nữ, vẻ xem, để cùng nâng niu trân trọng tình yêu gia đình,
đẹp người phụ nữ và hạnh phúc lứa đôi... thông qua đôi tay và tư duy của
tình mẫu tử luôn là một nghệ sĩ tài hoa, tạo ra những tổ hợp hình khối
mạch nguồn cảm lồi lõm, rỗng đặc, to nhỏ gây ấn tượng mạnh với công
hứng sáng tác không chúng. Ở bất kỳ chất liệu nào dù gỗ, đá, đồng, sắt
biết mệt mỏi của hay sành gốm. Cơ thể người phụ nữ luôn chuyển
Lưu Thanh Lan. động nuột nà, mềm mại, luôn chiếm tình cảm của
Dường như Lan luôn người xem. Chủ đề này được xem như một thế
tìm được vẻ đẹp mẫu mạnh, một gam màu chủ đạo xuyên suốt quá trình
tử trong cuộc sống sáng tác trên 30 năm qua, làm nên phong cách một
hàng ngày; tìm thấy Lưu Thanh Lan không lẫn với ai.
hình ảnh của chính
Họa sỹ Lương Xuân Đoàn - Chủ tịch Hội Mỹ
mình trong nỗi nhớ thuật Việt Nam từng nhận xét: “Lưu Thanh Lan,
về người mẹ, về tình
cảm với các con của người đàn bà đáo để và can đảm, thích đùa yêu với
mình. Với Lưu mỹ cảm truyền thống của ông bà, cha mẹ ta xưa, để
Thanh Lan mọi góc ngửa bài không sợ hãi với vẻ đẹp nguyên cốt, nét
độ yêu thương, đều nguyên sơ mà tạo hóa ban tặng cho người đàn bà
có thể tạo nên tác Việt, xuyên qua nhiều thế kỷ vẫn nhẹ nhõm, phồn
phẩm, nó vừa chân thực thả bùa yêu trong cõi nhân gian... Một người
thực, vừa gần gũi. đàn bà nặn tượng có duyên khi nhìn khác, nghĩ khác
Đúng như một nhà mà không thiếu sự nồng nã, trêu ngươi cho con mắt
Tác phẩm “ Biển nhớ” . văn từng nói: “Tác tìm cái đẹp của bất kỳ ai”.
89