Page 3 - Lào Cai Cuối Tuần - Số Tết Dương Lịch
P. 3
Laâo Cai cuöëi SÖË 1019 - 4/1/2025 3
tuêìn
Ở VÙNG CAO MƯỜNG KHƯƠNG
CÓ 23 DÂN TỘC CÙNG SINH SỐNG “DỆT” bức tranh
VÀ SỞ HỮU NHỮNG GIÁ TRỊ VĂN
HÓA ĐỘC ĐÁO. VÀO MỖI DỊP TẾT
ĐẾN, XUÂN VỀ, KHI ĐẤT TRỜI GIAO văn hóa xứ MƯỜNG
HÒA, CÂY CỐI ĐÂM CHỒI, NẢY LỘC
THÌ NÉT ĐẸP VĂN HÓA ẤY LẠI CÀNG
CÓ DỊP BỘC LỘ VÀ TÔ ĐIỂM CHO a PHƯƠNG THẢO
MÙA XUÂN XỨ MƯỜNG THÊM RỰC
RỠ, SINH ĐỘNG NHỮNG SẮC MÀU.
TIẾNG KHÈN
GỌI MÙA XUÂN
Mùa lễ hội xuân ở vùng cao Mường
Khương không thể thiếu tiếng khèn
của đồng bào Mông. Từ xa xưa, khèn
được coi là biểu tượng, linh hồn của
văn hóa dân tộc Mông. Tiếng khèn
kết nối giữa trời và đất, là thanh âm,
tâm sự giữa con người với tự nhiên.
Tiếng khèn vang cao, vang xa trong
không gian hùng vĩ của đại ngàn, Niềm vui của phụ nữ Thu Lao
bày tỏ tinh thần kiên cường, lạc quan khi quay sợi.
của đồng bào Mông giữa những khó
khăn, thử thách khắc nghiệt, là ước
vọng về một cuộc sống tương lai
bình yên và ấm no. TRAO TRUYỀN NÉT ĐẸP
Năm nào cũng vậy, ông Thào Sín VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG
Diu và ông Thào Seo Sèo ở xã Tả Đồng bào các dân tộc huyện
Ngài Chồ đều được mời tham gia biểu Phụ nữ Thu Lao giữ nghề dệt truyền thống. Mường Khương rất tự hào khi có 7 di
diễn múa khèn tại Lễ hội Gầu tào - sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia,
lễ hội lớn nhất, quan trọng nhất của đó là: Trống trong nghi lễ đồng bào
đồng bào Mông ở Mường Khương. Mông; lễ cúng rừng (cấm bang) của
Khi tiếng khèn vang lên, mọi người dân tộc Thu Lao; nghệ thuật trang trí
du xuân đều hướng về phía sân khấu trên trang phục dân tộc Bố Y; nghệ
chính của lễ hội. Tiếng khèn khai thuật trang trí trên trang phục dân
xuân, mừng xuân mới réo rắt, vui tươi tộc Nùng Dín; nghệ thuật tranh cắt
mang ý nghĩa chúc tụng, mời dân giấy (Chàng Slaw) của dân tộc Nùng;
làng và bạn bè bốn phương cùng vui tết Sử giề pà (Lễ tạ ơn trâu) của dân
hội. Tiếng khèn cổ vũ tinh thần đồng tộc Bố Y; Lễ hội Gầu tào của dân tộc
bào Mông sau một năm chăm chỉ lao Mông, xã Pha Long. Ngoài ra, huyện
động, ca ngợi tình đoàn kết, gắn bó Mường Khương còn tự hào vì có
keo sơn. Cùng với đó, điệu múa khèn 1 Nghệ nhân Nhân dân và 5 Nghệ
với những động tác uyển chuyển, nhân Ưu tú.
nhịp nhàng đầy kỹ thuật khiến người Trong dòng chảy văn hóa, cộng
xem khó có thể rời mắt. đồng các dân tộc Mường Khương
Được biểu diễn trong dịp lễ hội đối
với ông Diu, ông Sèo là niềm vinh đang chung tay xây dựng, bảo tồn
các giá trị truyền thống làm nền tảng
dự và tự hào bởi lẽ tiếng khèn thân cho sự phát triển bền vững. Không chỉ
thuộc với họ từ thủa còn thơ, giờ đây trong cộng đồng mà trong các trường
đã ngấm vào hồn cốt. Ông Thào Sín học ở vùng cao, việc giữ gìn, phát
Diu chia sẻ: Lễ hội Gầu tào thu hút huy bản sắc văn hóa được các cấp
nhiều du khách thập phương, trong Khuyến khích học sinh mặc trang phục truyền thống ủy đảng, chính quyền chú trọng, qua
đó có cả du khách quốc tế, vì thế tôi để gìn giữ bản sắc và tự hào về văn hóa dân tộc. đó góp phần nâng cao ý thức cho thế
rất vui khi được góp phần thể hiện hệ trẻ tự hào về truyền thống, về trách
nét đẹp văn hóa truyền thống của Lao sống quần tụ, đoàn kết phát triển làm ra tấm vải và thêu được những nhiệm bảo tồn bản sắc văn hóa trong
người Mông, để ngày càng nhiều kinh tế và nêu cao ý thức cao giữ họa tiết thổ cẩm sao cho đẹp, mềm mọi hoàn cảnh...
người biết đến... gìn văn hóa truyền thống, đặc biệt là mại. Hoa văn trên mỗi bộ trang phục Khi muôn hoa khắp núi rừng bừng
Lẫn trong tiếng khèn gọi mùa xuân, nghề dệt thủ công. tùy thuộc vào sự sáng tạo, thẩm mỹ
còn có tiếng khèn, tiếng sáo tỏ tình, Bên hiên nhà, những phụ nữ Thu và bàn tay khéo léo của người phụ nở trong ngày xuân, khi ánh nắng vàng
như đổ mật, những em nhỏ, phụ nữ,
gọi bạn. Những cô gái Mông xúng xính Lao đang mải miết thêu thùa những nữ. Đó là những họa tiết cách điệu thanh niên dân tộc Mông, Dao, Tày,
trong bộ váy thổ cẩm say điệu múa ô, đường kim, mũi chỉ khéo léo để hoàn lấy cảm hứng từ thiên nhiên, từ cuộc Nùng… lại say mê trong điệu dân vũ,
múa khèn, e ấp nên duyên… Hình ảnh thành họa tiết thổ cẩm đặc sắc trên bộ sống cần cù của người Thu Lao như cùng ca vang giai điệu tình yêu quê
ấy tô thắm thêm nét đẹp ngày xuân trang phục truyền thống. Bà Hồ Si Vín mặt trời, cây cối, hoa lá, chim muông, hương tươi đẹp. Những ngày rộn
trên vùng cao Mường Khương đậm đà đã có hơn 40 năm gắn bó với khung công cụ lao động… ràng đón tết, các em được sống trong
bản sắc. dệt, từ năm 15 tuổi, bà đã học thành Mỗi bộ trang phục thủ công ẩn
thạo các công đoạn tách hạt bông, kéo chứa bao tâm tư, tình cảm của phụ không gian lễ hội vui tươi, rộn rã với
“DỆT” BẢN SẮC sợi, tách sợi và dệt vải. Đến nay, khi nữ Thu Lao, bởi vậy, họ đều giữ gìn những điệu khèn, điệu múa, tiếng sáo,
NGƯỜI THU LAO đã gần 60 tuổi, bà vẫn cần mẫn dệt lên một bộ váy áo đẹp nhất, đính trang tiếng hát dân ca… và cùng chơi những
những tấm vải bông và khéo léo thêu sức bạc quý giá để mặc trong dịp lễ, trò chơi dân gian đặc sắc, như cù, ném
Tháng Chạp, sắc xuân đã lan tỏa những họa tiết thổ cẩm độc đáo trên tết. Chị Tải Thế Sìn, hơn 20 tuổi là pao, bắn nỏ, đu quay… Lớn lên trong
trên khắp bản làng ở Tả Gia Khâu. trang phục. đại diện cho thế hệ trẻ Thu Lao ở bản không gian đậm đà bản sắc, các em
Điểm xuyết lên núi rừng hùng vĩ là Bà Vín truyền dạy cho con, cháu Thải Giàng Sán tiếp nối nghề truyền sẽ là thế hệ tiếp nối, giữ gìn và quảng
những tia nắng ấm áp, hoa trạng trong làng kỹ năng dệt, trao truyền cho thống. Chị theo các bà, các mẹ học bá văn hóa truyền thống của đồng bào
nguyên đỏ rực các lối dẫn vào bản; thế hệ trẻ cả tình yêu, niềm tự hào và hỏi công đoạn của nghề dệt, thêu các các dân tộc huyện vùng cao Mường
ven đường dã quỳ đua nhau khoe đam mê với văn hóa truyền thống. Bà họa tiết thổ cẩm và làm đôi giày vải Khương đến mọi miền n
sắc vàng óng. Cánh rừng cấm La Hờ Vín chia sẻ: Để làm ra một bộ trang cầu kỳ… Qua bàn tay chị, những sợi
xanh ngắt màu của những tán cây phục của người Thu Lao cần rất nhiều chỉ nhiều màu sắc óng ánh tạo thành
sến, táu cổ thụ, chở che người dân ở thời gian, trải qua nhiều công đoạn. sắc màu hoa văn độc đáo dần hiện
bản Thải Giàng Sán từ bao đời. Nơi Người phụ nữ Thu Lao phải thật sự hữu, nổi bật trên nền vải chàm như
đây, cộng đồng người dân tộc Thu kiên trì, nhẫn nại, chăm chỉ mới có thể sắc xuân đang về.