Page 45 - Báo Lào Cai - Số Tết Âm Lịch
P. 45

45
                                                                                                                                 Xuân

                                                                                                                                 Xuân
                                                                              vào
                                                                                                        phố
                                                                                                                                    Tỵ
                                                                                                                                Ất
                                    Khi làng                                  vào phố                                           Ất Tỵ 20252025 45
                                                                     g
                                    Khi làn












                                                                     NGUYỄN XUÂN MẪN

                                              ống ở nơi có vàng nhưng bao đời nay người Vĩ Kim vẫn   cửa hàng ngoài chợ, túc tắc buôn bán. Mưa không đến mặt,
                                              chuyên tâm “một nắng hai sương” cày cấy để gặt mùa     nắng chẳng đến đầu nhưng vẫn hơn làm mấy sào ruộng vì như
                                         Svàng trong Khe Vàng. Bởi từ xưa, cha ông người Giáy đã     người Kinh nói: Giàu nhà quê không bằng ngồi lê ngoài chợ.
                                         dạy: “Thóc ở đất có nhiều. Người chăm không sợ chết đói”. Từ   Nghỉ cày ruộng, thôi cuốc bờ để đi làm công việc như người
            KHI NHỮNG LÀN                Vĩ Kim đi chợ Cốc Lếu hay chợ Pom Hán đều chừng 5 cây số    ngoài phố, nhiều người mới nhận ra rằng: Đời mình nghèo
          GIÓ NHẸ MANG HƠI               nhưng chẳng ai đi buôn đi bán, vì ai cũng in trong đầu câu tục   vì nghèo chữ nên phải lo cho con cháu học hành thành nghề
          ẤM BƯỚC SANG                   ngữ: “Người bán Đông bán Tây không bằng người cầm cày       nghiệp thì mình mới đáng ngồi ghế pò me (bố mẹ). Đáp lại
                                         một chỗ”.
          TIẾT LẬP XUÂN                                                                              mong ước của đấng sinh thành, lớp trẻ Vĩ Kim hăng hái rủ
          ẤT TỴ, LOÁNG                      Nằm giữa tỉnh lỵ và khu công nghiệp khai thác apatit nhưng   nhau cắp sách đến trường. Người đi trước để phá tung rào
          THOÁNG MẤY CÂY                 không ai đi làm cán bộ, làm công nhân, vì lo đi rồi ai làm ruộng   cản lạc hậu vô hình ngăn ở cổng làng chính là Lý Văn Thắng.
          ĐÀO ĐANG HÉ NỤ                 nương nuôi bố mẹ già, con nhỏ. Lại nữa, tính tự ti ngự trị trong   Vì nhà nghèo nên học xong lớp 12, Lý Văn Thắng xin ra văn
          CHÚM CHÍM MÀU                  đầu như mùa đông u ám: Mình có giỏi bằng ai đâu, ra ngoài   phòng UBND xã vừa làm việc vừa học Đại học Nông nghiệp
          HỒNG RUNG RINH                 sợ xấu hổ lắm. Chỉ làm bạn với cày cuốc ruộng nương thì cần   tận Thái Nguyên. Sau khi tốt nghiệp, chàng trai tuổi Đinh Mùi
                                                                                                     được tuyển vào làm chuyên viên Sở Nội vụ. Chỉ là học trung
                                         gì nhiều chữ. Vì thế mấy chục năm trước, xã đã có trường cấp
          GỌI NẮNG. CHÚNG                hai nhưng chẳng mấy ai cho con đi học, dù học sinh dân tộc   cấp kế toán tài chính nhưng La Việt Thành, vừa làm vừa học
          TÔI VÀO THĂM TỔ                thiểu số không phải nộp học phí, được mượn sách giáo khoa   trở thành kỹ sư kinh tế. Hiện nay anh là Chủ tịch Công đoàn
          15, PHƯỜNG BẮC                 Nhà nước. Chế độ khoán sản phẩm, tiếp đến là chính sách giao   Viettel Lào Cai. Dù không có điều kiện đi học tập trung, hai em
          CƯỜNG, THÀNH                   ruộng đất cho nông dân đã dẫn đường cho bồ thóc đầy gấp đôi   của Thành là La Thị Thu và La Văn Định cũng đều học hết đại
          PHỐ LÀO CAI. ĐÂY               so với ngày hợp tác bình công chấm điểm. Thế là vui rồi, không   học. Bây giờ Thu là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc rất có
          CHÍNH LÀ BẢN CỦA               có chữ cũng chẳng sao, học làm gì cao cho mất tiền, tốn gạo…  uy tín của phường Bắc Cường.
          NGƯỜI GIÁY TRONG                  Thị xã Lào Cai được nâng cấp lên thành phố tỉnh lỵ, khu đô   Không cấy lúa trồng ngô, vợ chồng ông La Văn Siểng mua
          THUNG LŨNG NHỎ,                thị Lào Cai - Cam Đường mở rộng như mở ra mùa xuân cho      đồ nghề về làm đậu phụ. Chỉ có nồi đậu với chuồng lợn mà vợ
          THEO TIẾNG QUAN                công cuộc phát triển của thời đại mới và cửa ngõ giao thương   chồng ông nuôi con gái La Thị Hoàn trưởng thành nhất bản.
          HỎA GỌI LÀ BẢN VĨ              với Trung Quốc. Cũng như các thôn xã ngoại ô, Vĩ Kim nằm    Từ lúc học phổ thông, Hoàn luôn luôn là học sinh giỏi. Cầm
          KIM, TỨC LÀ KHE                lọt vào khu mở rộng thành phố. Cây lúa nhường lãnh thổ cho   tấm bằng đỏ của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cô gái bản
          VÀNG, VÌ Ở ĐÂY                 xưởng thợ mở ra, nhà tầng mọc lên và dẫn đường phố chạy     Vĩ Kim vinh dự được nhận vào Ủy ban Dân tộc không phải thi
          CÓ NHIỀU VÀNG SA               dọc, chăng ngang. Ngay từ khi có tin quy hoạch đô thị, làng   tuyển. Người con gái mang mệnh cây giữa rừng ấy luôn luôn
          KHOÁNG.                        Giáy vốn bình lặng trong Khe Vàng bỗng xôn xao rì rầm đủ    trau dồi tri thức. Hiện nay, Hoàn là nghiên cứu sinh làm luận án
                                         chuyện. Ngồi gói bánh chưng ăn tết, mấy bà cụ than thở: “Thế   thạc sỹ ở một trường đại học bên Mỹ. Đây là lần thứ hai Hoàn
                                         là từ tết sau ma ông ma bà không được ăn bánh gói từ thóc nếp   sang bên kia bờ Thái Bình Dương bằng học bổng của Chính
                                         gặt ở ruộng các ngài khai phá!”. Các cặp vợ chồng ở lứa tuổi trẻ  phủ Hoa Kỳ.
                                         chưa qua, già chưa tới, thở dài: “Bố mẹ già, con còn nhỏ, không   Bố mất sớm, thương mẹ sớm hôm bán hàng lặt vặt ngoài chợ
                                         có ruộng, đầu óc không học được nghề mới thì lấy thóc đâu   nên Phan Thị Trinh vừa học vừa làm thêm, cố gắng lấy tấm bằng
                                         ăn, chưa nói đến ngày tết lấy tiền đâu để mua gạo nếp, thịt lợn   đại học văn hóa loại giỏi, làm của hồi môn khi về Phú Thọ làm
                                         cúng ông bà?”.
                                                                                                     dâu. Noi gương chị ruột, chàng trai Phan Văn Trình cũng đưa tấm
                                            Bên cạnh nỗi lo, tiếng thở dài là dự tính cho chuyện làm ăn.   bằng đại học chuyên ngành công nghệ thực phẩm khoa thiết kế
                                         Ngồi bên mâm ăn cỗ tết, một vài người hào hứng bàn với nhau   bao bì và quảng cáo sản phẩm về trả công cho mẹ. Hiện, anh là
                                         lấy tiền đền bù ruộng đất mua xe máy đi xe ôm chở khách, mỗi   chủ xưởng quảng cáo có uy tín tại thành phố Lào Cai.
                                         ngày cũng kiếm được vài ba trăm nghìn, mua được bốn năm       Bố già yếu, mẹ mất sớm nhưng Lương Thị Mến vẫn được
                                         chục cân thóc, mười ngày làm ruộng làm sao có được số thóc   anh trai đùm bọc nuôi cho ăn học xong đại học. Bố mẹ chỉ trông
                                         ấy! Đặt chén rượu uống dở xuống mâm, chàng trai ngồi bên    vào vài sào đất vườn, mùa nào rau ấy nhưng vẫn nuôi hai anh
                                         cạnh bảo đấy không phải nghề lâu dài, phải làm hồ sơ đi học   em Lùng Văn Quý tốt nghiệp đại học. Hoàn cảnh gia đình khó
                                         nghề sửa chữa máy móc, nghề xây dựng, lái xe… Có tay nghề,   khăn nên Qúy đành trở về Khe Vàng để đào đãi loại vàng vô
                                         đèo vợ đi phụ, kéo con lớn theo vừa học vừa làm chắc chắn sẽ   giá. Chàng cử nhân kinh tế vừa làm dịch vụ ăn uống vừa tích
                                         hơn đi ruộng lên nương vất vả mà chắc gì đã được ăn với trời   cực tham gia công tác, nên anh vinh dự được đứng trong hàng
                                         vì sâu bệnh, vì hạn hán, lũ lụt. Người lại nhẩm tính thuê một ô
                                                                                                     ngũ của Đảng. Hiện tại, Quý là tổ trưởng tổ dân phố trẻ nhất
                                                                                                     phường Bắc Cường nhưng lại là cán bộ năng động, được mọi
                                                                                                     người yêu qúy, xứng đáng với cái tên Quý của chàng trai tuổi
                                                                                                     Mậu Thìn.
                                                                                                       Ông La Văn Quáng đã sắp vào tuổi thất thập, là người tiêu
                                                                                                     biểu của dân tộc Giáy trong phường thường khoe với khách
                                                                                                     đến chơi: “Ngày trước người Giáy bản Vĩ Kim mình chẳng có
                                                                                                     chữ vì nghèo túng. Từ ngày được làm người phố, con gái con
                                                                                                     trai được học nhiều chữ nên biết làm kỹ sư, bác sỹ đấy. Này
                                                                                                     nhé, con gái có La Thị Huyền, Lý Thị Thùy Linh là luật sư; con
                                                                                                     trai có Lùng Văn Thực, Lùng Tiến Tưởng… đều có bằng đại
                                                                                                     học. Tốt nghiệp Học viện Quân sự, La Thế Huynh bây giờ đã là
                                                                                                     trung úy. Đến nay, cả bản Vĩ Kim mình có 60 nóc nhà thì có 30
                                                                                                     người có bằng đại học, chưa tính số sinh viên còn đang theo
                                                                                                     học tại các trường đại học và số người có bằng cao đẳng, trung
                                                                                                     cấp. Dù rất bận rộn với công việc nhưng các anh chị ấy chăm lo
                                                                                                     chu đáo tới việc quý gấp nhiều lần vàng sa khoáng trong lòng
                                                                                                     đất làng Vĩ Kim này.

                                                                                                       Chia tay bà con Vĩ Kim, chúng tôi ra tới cổng làng thì gặp chị
                                                                                                     Phan Thị Hợp. Tốt nghiệp Khoa Mầm non, Trường Đại học Sư
                                                                                                     phạm Thái Nguyên, chị về dạy ở Trường Mầm non Nam Cường.
                                                                                                     Chị Hợp cười với chúng tôi: Tối nay mời các anh ra nhà văn
                                                                                                     hóa khu dân cư Vĩ Kim hỗ trợ em hướng dẫn đội văn nghệ tập
                                                                                                     mấy tiết mục dân ca, dân vũ của dân tộc Giáy để biểu diễn chào
                                                                                                     mừng Xuân Ất Tỵ! Chúng tôi vui vẻ nhận lời và nhận ra rằng với
                                                                                                     tri thức của thời đại 4.0, lớp trẻ người Giáy ở Vĩ Kim đang làm
                                                                                                     nên những ca khúc mùa xuân hạnh phúc cho quê hương Khe
                             Người dân tổ 15 luôn quan tâm việc học tập của con trẻ.
                                                                                                     Vàng của mình n
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50