Page 45 - Báo Lào Cai - Số Tết Âm Lịch
P. 45
45
Xuân
Xuân
vào
phố
Tỵ
Ất
Khi làng vào phố Ất Tỵ 20252025 45
g
Khi làn
NGUYỄN XUÂN MẪN
ống ở nơi có vàng nhưng bao đời nay người Vĩ Kim vẫn cửa hàng ngoài chợ, túc tắc buôn bán. Mưa không đến mặt,
chuyên tâm “một nắng hai sương” cày cấy để gặt mùa nắng chẳng đến đầu nhưng vẫn hơn làm mấy sào ruộng vì như
Svàng trong Khe Vàng. Bởi từ xưa, cha ông người Giáy đã người Kinh nói: Giàu nhà quê không bằng ngồi lê ngoài chợ.
dạy: “Thóc ở đất có nhiều. Người chăm không sợ chết đói”. Từ Nghỉ cày ruộng, thôi cuốc bờ để đi làm công việc như người
KHI NHỮNG LÀN Vĩ Kim đi chợ Cốc Lếu hay chợ Pom Hán đều chừng 5 cây số ngoài phố, nhiều người mới nhận ra rằng: Đời mình nghèo
GIÓ NHẸ MANG HƠI nhưng chẳng ai đi buôn đi bán, vì ai cũng in trong đầu câu tục vì nghèo chữ nên phải lo cho con cháu học hành thành nghề
ẤM BƯỚC SANG ngữ: “Người bán Đông bán Tây không bằng người cầm cày nghiệp thì mình mới đáng ngồi ghế pò me (bố mẹ). Đáp lại
một chỗ”.
TIẾT LẬP XUÂN mong ước của đấng sinh thành, lớp trẻ Vĩ Kim hăng hái rủ
ẤT TỴ, LOÁNG Nằm giữa tỉnh lỵ và khu công nghiệp khai thác apatit nhưng nhau cắp sách đến trường. Người đi trước để phá tung rào
THOÁNG MẤY CÂY không ai đi làm cán bộ, làm công nhân, vì lo đi rồi ai làm ruộng cản lạc hậu vô hình ngăn ở cổng làng chính là Lý Văn Thắng.
ĐÀO ĐANG HÉ NỤ nương nuôi bố mẹ già, con nhỏ. Lại nữa, tính tự ti ngự trị trong Vì nhà nghèo nên học xong lớp 12, Lý Văn Thắng xin ra văn
CHÚM CHÍM MÀU đầu như mùa đông u ám: Mình có giỏi bằng ai đâu, ra ngoài phòng UBND xã vừa làm việc vừa học Đại học Nông nghiệp
HỒNG RUNG RINH sợ xấu hổ lắm. Chỉ làm bạn với cày cuốc ruộng nương thì cần tận Thái Nguyên. Sau khi tốt nghiệp, chàng trai tuổi Đinh Mùi
được tuyển vào làm chuyên viên Sở Nội vụ. Chỉ là học trung
gì nhiều chữ. Vì thế mấy chục năm trước, xã đã có trường cấp
GỌI NẮNG. CHÚNG hai nhưng chẳng mấy ai cho con đi học, dù học sinh dân tộc cấp kế toán tài chính nhưng La Việt Thành, vừa làm vừa học
TÔI VÀO THĂM TỔ thiểu số không phải nộp học phí, được mượn sách giáo khoa trở thành kỹ sư kinh tế. Hiện nay anh là Chủ tịch Công đoàn
15, PHƯỜNG BẮC Nhà nước. Chế độ khoán sản phẩm, tiếp đến là chính sách giao Viettel Lào Cai. Dù không có điều kiện đi học tập trung, hai em
CƯỜNG, THÀNH ruộng đất cho nông dân đã dẫn đường cho bồ thóc đầy gấp đôi của Thành là La Thị Thu và La Văn Định cũng đều học hết đại
PHỐ LÀO CAI. ĐÂY so với ngày hợp tác bình công chấm điểm. Thế là vui rồi, không học. Bây giờ Thu là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc rất có
CHÍNH LÀ BẢN CỦA có chữ cũng chẳng sao, học làm gì cao cho mất tiền, tốn gạo… uy tín của phường Bắc Cường.
NGƯỜI GIÁY TRONG Thị xã Lào Cai được nâng cấp lên thành phố tỉnh lỵ, khu đô Không cấy lúa trồng ngô, vợ chồng ông La Văn Siểng mua
THUNG LŨNG NHỎ, thị Lào Cai - Cam Đường mở rộng như mở ra mùa xuân cho đồ nghề về làm đậu phụ. Chỉ có nồi đậu với chuồng lợn mà vợ
THEO TIẾNG QUAN công cuộc phát triển của thời đại mới và cửa ngõ giao thương chồng ông nuôi con gái La Thị Hoàn trưởng thành nhất bản.
HỎA GỌI LÀ BẢN VĨ với Trung Quốc. Cũng như các thôn xã ngoại ô, Vĩ Kim nằm Từ lúc học phổ thông, Hoàn luôn luôn là học sinh giỏi. Cầm
KIM, TỨC LÀ KHE lọt vào khu mở rộng thành phố. Cây lúa nhường lãnh thổ cho tấm bằng đỏ của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cô gái bản
VÀNG, VÌ Ở ĐÂY xưởng thợ mở ra, nhà tầng mọc lên và dẫn đường phố chạy Vĩ Kim vinh dự được nhận vào Ủy ban Dân tộc không phải thi
CÓ NHIỀU VÀNG SA dọc, chăng ngang. Ngay từ khi có tin quy hoạch đô thị, làng tuyển. Người con gái mang mệnh cây giữa rừng ấy luôn luôn
KHOÁNG. Giáy vốn bình lặng trong Khe Vàng bỗng xôn xao rì rầm đủ trau dồi tri thức. Hiện nay, Hoàn là nghiên cứu sinh làm luận án
chuyện. Ngồi gói bánh chưng ăn tết, mấy bà cụ than thở: “Thế thạc sỹ ở một trường đại học bên Mỹ. Đây là lần thứ hai Hoàn
là từ tết sau ma ông ma bà không được ăn bánh gói từ thóc nếp sang bên kia bờ Thái Bình Dương bằng học bổng của Chính
gặt ở ruộng các ngài khai phá!”. Các cặp vợ chồng ở lứa tuổi trẻ phủ Hoa Kỳ.
chưa qua, già chưa tới, thở dài: “Bố mẹ già, con còn nhỏ, không Bố mất sớm, thương mẹ sớm hôm bán hàng lặt vặt ngoài chợ
có ruộng, đầu óc không học được nghề mới thì lấy thóc đâu nên Phan Thị Trinh vừa học vừa làm thêm, cố gắng lấy tấm bằng
ăn, chưa nói đến ngày tết lấy tiền đâu để mua gạo nếp, thịt lợn đại học văn hóa loại giỏi, làm của hồi môn khi về Phú Thọ làm
cúng ông bà?”.
dâu. Noi gương chị ruột, chàng trai Phan Văn Trình cũng đưa tấm
Bên cạnh nỗi lo, tiếng thở dài là dự tính cho chuyện làm ăn. bằng đại học chuyên ngành công nghệ thực phẩm khoa thiết kế
Ngồi bên mâm ăn cỗ tết, một vài người hào hứng bàn với nhau bao bì và quảng cáo sản phẩm về trả công cho mẹ. Hiện, anh là
lấy tiền đền bù ruộng đất mua xe máy đi xe ôm chở khách, mỗi chủ xưởng quảng cáo có uy tín tại thành phố Lào Cai.
ngày cũng kiếm được vài ba trăm nghìn, mua được bốn năm Bố già yếu, mẹ mất sớm nhưng Lương Thị Mến vẫn được
chục cân thóc, mười ngày làm ruộng làm sao có được số thóc anh trai đùm bọc nuôi cho ăn học xong đại học. Bố mẹ chỉ trông
ấy! Đặt chén rượu uống dở xuống mâm, chàng trai ngồi bên vào vài sào đất vườn, mùa nào rau ấy nhưng vẫn nuôi hai anh
cạnh bảo đấy không phải nghề lâu dài, phải làm hồ sơ đi học em Lùng Văn Quý tốt nghiệp đại học. Hoàn cảnh gia đình khó
nghề sửa chữa máy móc, nghề xây dựng, lái xe… Có tay nghề, khăn nên Qúy đành trở về Khe Vàng để đào đãi loại vàng vô
đèo vợ đi phụ, kéo con lớn theo vừa học vừa làm chắc chắn sẽ giá. Chàng cử nhân kinh tế vừa làm dịch vụ ăn uống vừa tích
hơn đi ruộng lên nương vất vả mà chắc gì đã được ăn với trời cực tham gia công tác, nên anh vinh dự được đứng trong hàng
vì sâu bệnh, vì hạn hán, lũ lụt. Người lại nhẩm tính thuê một ô
ngũ của Đảng. Hiện tại, Quý là tổ trưởng tổ dân phố trẻ nhất
phường Bắc Cường nhưng lại là cán bộ năng động, được mọi
người yêu qúy, xứng đáng với cái tên Quý của chàng trai tuổi
Mậu Thìn.
Ông La Văn Quáng đã sắp vào tuổi thất thập, là người tiêu
biểu của dân tộc Giáy trong phường thường khoe với khách
đến chơi: “Ngày trước người Giáy bản Vĩ Kim mình chẳng có
chữ vì nghèo túng. Từ ngày được làm người phố, con gái con
trai được học nhiều chữ nên biết làm kỹ sư, bác sỹ đấy. Này
nhé, con gái có La Thị Huyền, Lý Thị Thùy Linh là luật sư; con
trai có Lùng Văn Thực, Lùng Tiến Tưởng… đều có bằng đại
học. Tốt nghiệp Học viện Quân sự, La Thế Huynh bây giờ đã là
trung úy. Đến nay, cả bản Vĩ Kim mình có 60 nóc nhà thì có 30
người có bằng đại học, chưa tính số sinh viên còn đang theo
học tại các trường đại học và số người có bằng cao đẳng, trung
cấp. Dù rất bận rộn với công việc nhưng các anh chị ấy chăm lo
chu đáo tới việc quý gấp nhiều lần vàng sa khoáng trong lòng
đất làng Vĩ Kim này.
Chia tay bà con Vĩ Kim, chúng tôi ra tới cổng làng thì gặp chị
Phan Thị Hợp. Tốt nghiệp Khoa Mầm non, Trường Đại học Sư
phạm Thái Nguyên, chị về dạy ở Trường Mầm non Nam Cường.
Chị Hợp cười với chúng tôi: Tối nay mời các anh ra nhà văn
hóa khu dân cư Vĩ Kim hỗ trợ em hướng dẫn đội văn nghệ tập
mấy tiết mục dân ca, dân vũ của dân tộc Giáy để biểu diễn chào
mừng Xuân Ất Tỵ! Chúng tôi vui vẻ nhận lời và nhận ra rằng với
tri thức của thời đại 4.0, lớp trẻ người Giáy ở Vĩ Kim đang làm
nên những ca khúc mùa xuân hạnh phúc cho quê hương Khe
Người dân tổ 15 luôn quan tâm việc học tập của con trẻ.
Vàng của mình n