Page 154 - Tạp chí Nha Trang

gian cho rằng khi rắn này còn nhỏ thì rắn khổ xà hay hủy xà khắp mình chỗ
rất độc, rất hung dữ, nhưng khi già, có nào cũng nọc độc, có 2 đầu, có loài
mồng thì rắn rất hiền), rắn hổ chuông 9 đầu (?). Còn có con rắn ba xà có
(còn gọi là rắn chòm quạt, có cái thể nuốt được con voi ba tuổi, riêng
bướu lồi giống như cái chuông ở gần rắn nhiêm xà thì ưa nuốt hươu hay nai
cổ, ít bò mà cứ lao đi vun vút) … Rắn lớn. Có thể loại rắn lớn, hung dữ này
độc còn có rắn ba khoanh, rắn cườm, là con trăn chăng? Dù gì, rắn có to lớn
rắn đẽn, rắn mai gầm, rắn mắt kiếng, sao bằng con voi, nhưng voi được xếp
rắn lục xanh, rắn lục vàng, rắn chột cuối vì không hiểu sao, những người
nưa, rắn dâu, rắn lửa, rắn mỏ vọ, rắn điều khiển voi cho biết rắn không cắn
vú nàng, rắn tre, rắn chàm oạp, rắn voi hoặc voi không dầy xéo rắn.
hướng vỹ … Tên gọi loài rắn thì rất nhiều, không
Loài rắn sống ở biển hay cửa sông kể xiết, nhưng rắn độc hay không
thuộc họ rắn biển, ta thường gọi là con độc, ngày nay nhiều người săn lùng
đẻn, rất độc, đẻ con không đẻ trứng, quá, cung cấp cho các quán nhậu,
cấu tạo thân đuôi rất dẹp thích hợp cho các bình ngâm rượu, đem xuất
cho việc bơi lặn. Ở Việt Nam, có loại khẩu, da chúng làm ví xách, dây nịt,
đẻn đuôi gai, đẻn mõm nhọn, đẻn có hay chế biến thành món khô rắn cho
vảy bụng, đẻn sọc dưa, đẻn đầu nhỏ, các tay nhậu nhâm nhi … Rắn là sát
đẻn cơm … Nọc đẻn biển này độc rất chủ của loài chuột, loài rắn càng ngày
nhiều lần nọc rắn hổ mang. càng giảm đi góp phần cho sự sinh
Nọc độc của rắn có thể làm chết sôi cho loài chuột, làm mất cân bằng
người, nhưng chính khoa học đã sinh thái, môi trường. Song không
dùng nọc độc chế biến ra thuốc để phải ai cũng nhận thức được vấn đề
cứu người bị rắn cắn. Dân gian ta còn quan trọng này, chỉ có loài chuột là vui
nhận xét, nọc rắn độc, nhưng: Nọc mừng vì kẻ thù của nó đã được loài
người bằng mười nọc rắn để thấy con người bắt nhậu cả, vì thế loài chuột rất
người “độc” hơn nọc rắn rất nhiều. “hoan nghênh”, ra sức cắn phá mùa
Rắn là con vật mà người xưa xếp màng một cách thoải mái.
thứ ba trong bốn con vật thuộc loại Tuy loài rắn càng ngày càng ít đi,
to lớn: chim, cá, rắn, voi (nhất điểu, nhưng hình ảnh con vật này vẫn còn
nhì ngư, tam xà, tứ tượng): chim thì nhiều trong ngôn từ Việt, trong tục
có chim đại bàng, cá thì có cá voi cá ngữ ca dao, trong truyện cổ, truyền
mập, voi thì to con rồi. Còn con rắn thì thuyết, trong các loại hình nghệ thuật
sách vở có ghi chép lại có con đằng của dân tộc.
xà là con rắn thần, tuy không có cánh Hình ảnh con rắn cùng tính cách,
mà bay được. Có con rắn á phục là đặc điểm của nó, từ xưa đã được dân
loài rắn dài ba bốn mét. Lại có con gian ta sử dụng để ví von, để so sánh

153