Page 149 - Tạp chí Nha Trang
P. 149
hơ ớ… hơ! Hay là, Ơ… ớ ơ hơ..Ơ hờ…ơ Vế Kể: quê mình… Bởi em chèo
hớ! Hoặc là, khoan bớ hò khoan thuyền…
hò… Là hô ơ khoan! Vế Kể là phần Vế Xô: Hơ… ơ… ơ… hơ…
lời, thường là văn ở thể thơ lục bát, Vế Kể: Em chèo thuyền trên sông
hoặc lục bát biến thể. Có khi lại là Cái,
thể song thất lục bát, đều vận dụng Em ngó lại quê mình…
vào điệu hò được cả. Hò nghỉ ngơi
thường chỉ hò một giọng (một người). Chim trên cành còn đủ cặp,
Người hò thường phải đảm nhận Huống chi mình lại lẻ đôi!
luôn cả 2 phần vế Kể và vế Xô. Giai Vì đâu (mà) đây với đó đành đôi
điệu của của các điệu hò nghỉ ngơi nơi,
là hoàn toàn tự do, không có quy Chiếc đò ngang bằng chiếc đũa
định nhịp phách nào cả, tùy theo hơi Không một lời tiễn đưa?
ngắn, hơi dài của người hò mà nên. (Chứ) Trăm năm bến cũ, đò xưa,
Họ có quyền luyến láy, ngâm ngợi Hễ người thương (mà) có nghĩa…
thỏa thích.
Điệu hò được đặt tên là do hoàn Vế Xô: Hớ… ơ… hớ… ơ…
cảnh mà thành. Khi chèo thuyền một Vế Kể: Hễ người thương (mà) có
mình trên sông nước mà hò thì gọi nghĩa,
là Hò chèo thuyền. Khi mài dừa, ép Thời nắng mưa em cũng nguyền!
dừa thành dầu để chải tóc, làm dầu Với điệu Hò mài dừa thì:
thắp sáng, dùng để nấu ăn, hoặc Hò mài dừa
mài, cọ quả dừa khô ra thành xơ Vế Xô: Hò ơ…
để đan thành sợi dây dừa, hay đan Vế Kể: Mài dừa đạp cám cho
thành chiếc võng thì gọi là Hò mài nhanh,
dừa. Lúc trai gái tụ năm, tụ bảy chọc
ghẹo lẫn nhau, từng tốp gái, từng tốp Ép dầu mà chải tóc…
trai vừa nắm tay vừa đung đưa vừa Vế Xô: Ơ… ơ… Ớ… ơ…
hò thì gọi là Hò khoan. Hoặc những Vế Kể: Tóc anh, tóc nàng.
đôi trai gái hẹn họ nhau ở sân đình, Xin anh hãy về nói với mẹ cha
cây đa hay bến nước mà hò thì gọi là Đến mùa lúa chín,
Hò giao duyên. Thí dụ, điệu Hò chèo Vế Xô: Ớ… ơ… Ớ… ơ…
thuyền dưới đây là do một người hò: Vế Kể: Đón em về, đón em về
Hò chèo thuyền cho thỏa ước mong.
Vế Kể: Ngó lại… Đến Hò tát nước thì lại nhịp
Vế Xô: Hớ… ơ… hớ… ơ… nhàng hơn.
148