Page 149 - Tạp chí Nha Trang
P. 149

hơ ớ… hơ! Hay là, Ơ… ớ ơ hơ..Ơ hờ…ơ     Vế Kể: quê mình… Bởi em chèo
            hớ!  Hoặc  là,  khoan  bớ  hò  khoan   thuyền…
            hò… Là hô ơ khoan! Vế Kể là phần        Vế Xô: Hơ… ơ… ơ… hơ…
            lời, thường là văn ở thể thơ lục bát,   Vế Kể: Em chèo thuyền trên sông
            hoặc lục bát biến thể. Có khi lại là   Cái,
            thể song thất lục bát, đều vận dụng     Em ngó lại quê mình…
            vào điệu hò được cả. Hò nghỉ ngơi
            thường chỉ hò một giọng (một người).    Chim trên cành còn đủ cặp,
            Người  hò  thường  phải  đảm  nhận      Huống chi mình lại lẻ đôi!
            luôn cả 2 phần vế Kể và vế Xô. Giai     Vì đâu (mà) đây với đó đành đôi
            điệu của của các điệu hò nghỉ ngơi   nơi,
            là  hoàn  toàn  tự  do,  không  có  quy   Chiếc đò ngang bằng chiếc đũa
            định nhịp phách nào cả, tùy theo hơi    Không một lời tiễn đưa?
            ngắn, hơi dài của người hò mà nên.      (Chứ) Trăm năm bến cũ, đò xưa,
            Họ  có  quyền  luyến  láy,  ngâm  ngợi   Hễ người thương (mà) có nghĩa…
            thỏa thích.
               Điệu hò được đặt tên là do hoàn      Vế Xô: Hớ… ơ… hớ… ơ…
            cảnh mà thành. Khi chèo thuyền một      Vế Kể: Hễ người thương (mà) có
            mình trên sông nước mà hò thì gọi    nghĩa,
            là Hò chèo thuyền. Khi mài dừa, ép      Thời nắng mưa em cũng nguyền!
            dừa thành dầu để chải tóc, làm dầu      Với điệu Hò mài dừa thì:
            thắp  sáng,  dùng  để  nấu  ăn,  hoặc   Hò mài dừa
            mài,  cọ  quả  dừa  khô  ra  thành  xơ   Vế Xô: Hò ơ…
            để đan thành sợi dây dừa, hay đan       Vế  Kể:  Mài  dừa  đạp  cám  cho
            thành chiếc võng thì gọi là Hò mài   nhanh,
            dừa. Lúc trai gái tụ năm, tụ bảy chọc
            ghẹo lẫn nhau, từng tốp gái, từng tốp   Ép dầu mà chải tóc…
            trai vừa nắm tay vừa đung đưa vừa       Vế Xô: Ơ… ơ… Ớ… ơ…
            hò thì gọi là Hò khoan. Hoặc những      Vế Kể: Tóc anh, tóc nàng.
            đôi trai gái hẹn họ nhau ở sân đình,    Xin anh hãy về nói với mẹ cha
            cây đa hay bến nước mà hò thì gọi là    Đến mùa lúa chín,
            Hò giao duyên. Thí dụ, điệu Hò chèo     Vế Xô: Ớ… ơ… Ớ… ơ…
            thuyền dưới đây là do một người hò:     Vế  Kể:  Đón  em  về,  đón  em  về
               Hò chèo thuyền                    cho thỏa ước mong.
               Vế Kể: Ngó lại…                        Đến  Hò  tát  nước  thì  lại  nhịp
               Vế Xô: Hớ… ơ… hớ… ơ…              nhàng hơn.



            148
   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154