Page 14 - Người Hà Nội
P. 14

nặng về những trăn trở, tâm tư,  thủ công. Có thể kể tới nghề đúc  Một Cột, hồ Gươm, Văn Miếu -  thanh lịch cũng đậm đà hơn”.
               tình cảm, thân phận gắn liền với  đồng Ngũ Xã (Ba Đình), vàng bạc  Quốc Tử Giám, Hoàng thành    Nét thanh lịch của người Hà Nội
               thế sự và vận hội… qua các thể  ở Định Công (Hoàng Mai), dệt lụa  Thăng Long, Nhà hát Lớn, cầu  thực chất là sự tôn trọng các giá
               cách, múa, hát, nói và diễn     Vạn Phúc (Hà Đông), gốm sứ Bát  Long Biên… Đây cũng chính là    trị tinh thần, đạo lý, văn hóa
               xướng, tất cả thể hiện là một bộ  Tràng (Gia Lâm), mây tre đan Phú  một thành tố tạo nên bề dày của  trong làm ăn, ứng xử, cũng như
               môn nghệ thuật điêu luyện đỉnh  Vinh (Chương Mỹ), nghề thêu     văn hóa đất Kinh kỳ.            sinh hoạt hàng ngày, từ ăn, mặc,
               cao, góp phần tô đậm nét văn hóa  Quất Động, sơn mài Hạ Thái       Và như là một yếu tố tất yếu  ở, nói năng, đi lại, thưởng ngoạn
               hào hoa của nhu cầu đời sống    (Thường Tín), khảm trai Chuôn   của văn hiến Thăng Long, đó là  văn hóa nghệ thuật… tất cả đều
               thẩm mỹ.                        Ngọ (Phú Xuyên)… Tương truyền,  nét hào hoa, thanh lịch.        được chăm chút, cân nhắc, tề
                  Nói đến văn chương, giáo dục,  36 phố phường hình thành từ      Chẳng thơm cũng thể hoa nhài,  chỉnh một cách khéo léo, tinh tế.
               âm nhạc… không thể không nhắc   thời nhà Lý - Trần là một đô thị cổ  Dẫu không thanh lịch,        Nhìn về văn hiến Thăng
               tới hình thức  tín ngưỡng và lễ  bao gồm khu vực trong và ngoài            cũng người Tràng An!  Long, GS.TS Đặng Cảnh Khanh -
               hội. Đây là di sản văn hóa quý báu  phố cổ Hà Nội. Vào những năm   Nét hào hoa thanh lịch ấy    nguyên Viện trưởng, Viện
               đã tồn tại, đồng hành và tạo nên  đầu thế kỷ XI, nơi đây là khu dân  đâu dễ hình thành trong ngày  Nghiên cứu Thanh niên cho
               ký ức văn hóa của dân tộc. Vượt  cư sinh hoạt và buôn bán vô cùng  một, ngày hai mà chính là tự  rằng “văn hiến Thăng Long - Hà
               qua thời gian, tín ngưỡng, lễ hội đã  sầm uất. Đặc trưng của khu phố cổ  Thăng Long - Hà Nội chung đúc  Nội chính là sự kết tinh của văn
               lan tỏa và có sức sống bền bỉ trong
               đời sống tinh thần của nhân dân.
               Trong số các di tích tôn giáo, tín
               ngưỡng, Tứ trấn Thăng Long - bốn
               ngôi đền thờ bốn vị thần trấn giữ
               bốn hướng: Bạch Mã (trấn Đông),
               đền Voi Phục (trấn Tây), đền Kim
               Liên (trấn Nam), đền Trấn Vũ
               (trấn Bắc) như một phương thức
               sáng tạo không gian thiêng liêng
               đặc biệt; lại thêm chùa Một Cột ở
               khu vực Tây Nam và các đạo quán
               (nhất là Bích Câu đạo quán)… đã
               phản ánh đậm nét đời sống, văn
               hóa, tín ngưỡng người dân đất
               Thăng Long.
                  Nói riêng về lễ hội, từ xa xưa
               nhân dân đã sáng tạo ra lễ hội và
               coi như cuộc sống thứ hai của
               mình. Lễ hội sống động màu sắc
               dân gian, phần thể hiện nào cũng
               nhằm hướng con người tới những
               ước mơ, khát vọng về cuộc sống
               chân, thiện, mỹ. Với bề dày lịch
               sử, Kinh đô là nơi tập trung sự
               giao thoa văn hóa với nhiều nền
               văn hóa khác trên thế giới, lễ hội
               Thăng Long - Hà Nội vô cùng
               phóng phú, hấp dẫn với hơn
               1.000 lễ hội. Ngoài các lễ hội quy                                                                                     Hát ca trù.
               mô như lễ hội chùa Hương, lễ hội
               gò Đống Đa, hội Gióng… Hà Nội
               còn có nhiều lễ hội được tổ chức  là những phố làng nghề, thu hút  hồn thiêng sông núi, vượng khí  hiến Việt Nam. Văn hiến Thăng
               rải rác trong năm. Tinh thần, đặc  những người thợ thủ công từ các  tự nhiên hàng mấy ngàn năm.  Long - Hà Nội tiếp thu tinh hoa
               trưng nguồn gốc văn hóa, lịch sử  làng nghề quanh kinh thành    Nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh      của các vùng đồng thời lại
               cũng như những khát vọng của    Thăng Long tụ tập về 36 phố     Phúc từng lý giải: “Thực ra,    chuyển tiếp tinh hoa ấy cho các
               người Việt nói chung và người   phường Hà Nội xưa để kinh       trong cả nước, chỗ nào văn      vùng khác”.
               Thăng Long xưa nói riêng đều    doanh, buôn bán.                minh thì đều có người thanh       Danh xưng Hà Nội - Thành
               được thể hiện rõ nét thông qua     Hà Nội hôm nay ngày một      lịch. Nhưng Hà Nội với bề dày   phố ngàn năm văn hiến vừa là
               hình thức lễ hội. Đây cũng là   phát triển nhưng trong lòng     nghìn năm tuổi, cả nghìn năm    niềm tự hào cũng đặt ra những
               những giá trị văn hóa quý giá,  Thành phố vẫn in đậm dấu ấn     đô thị hóa, thu hút nhân tài    yêu cầu mới trong phát triển Thủ
               mang đậm sắc thái vùng miền,    lịch sử với hàng nghìn  di tích,  bách nghệ bốn phương, đồng    đô. Ngày nay, khi Thủ đô Hà Nội
               bản năng và sắc thái riêng biệt  công trình kiến trúc trong đó có  thời có giao lưu quốc tế, thời sau  bước sang giai đoạn hội nhập và
               của dân tộc ta.                 những công trình có niên đại cả  thường xuyên hơn, lắm vẻ hơn   phát triển, đặc biệt là trong kỷ
                  Cùng với các di sản văn hóa  trăm, nghìn năm. Sự hòa quyện   thời trước, lại là kinh thành, là  nguyên vươn mình cùng dân tộc,
               phi vật thể,  nghề thủ công     giữa các đường nét kiến trúc cổ  trung tâm chính trị, văn hóa lớn  truyền thống văn hiến vẫn
               truyền thống cũng đã góp phần   với nghệ thuật kiến trúc Pháp đã  nhất nước, cũng có nghĩa là   trường tồn và được xác định như
               tạo nên bề dày của văn hiến     tạo cho Hà Nội nền di sản kiến  thịnh vượng hơn các vùng, tạo   nguồn sức mạnh nội sinh, là bước
               Thăng Long - Hà Nội. Xưa kia,   trúc vô cùng giá trị, vừa cổ kính  ra nền tảng vật chất cũng cao  đệm để xây dựng nên thành phố
               Thăng Long đã có nhiều nghề     vừa hiện đại. Tiêu biểu là chùa  hơn cho nên chất văn minh,     văn minh, hiện đại.
                                                                                                            Người Hà Nội
                                                                                                                            17
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19