Page 12 - Hà Nội Mới Cuối Tuần - Số Tết Dương Lịch

SỐ 1 (BỘ MỚI - 91)
V�N H�C

12

Một tấm lòng với Đảng và Bác kính yêu

Trong những dòng nhật ký gặp trong thực tiễn những đảng động viên, an ủi mẹ rằng: “Con
chiến tranh của thế hệ cha viên gương mẫu, trong sáng và hiện nơi ánh mắt gương mặt ấy.
anh, không thể không nhắc ông khẳng định: Đây là “Một Con thơ bé ở chòm râu Bác,
cán bộ quý của Đảng”. con cười tươi ở mắt Bác nheo
đến những ghi chép của nhà
Bên cạnh tấm lòng với Đảng, cười, con thanh thản ở vành
thơ Trần Vũ Mai với những lúc nào Trần Vũ Mai cũng nhớ môi đằm thắm, và mẹ ơi, trên
cảm nhận về Đảng, về lý về Bác Hồ và Thủ đô yêu dấu. vầng trán như trời xanh, uy
tưởng cộng sản, về Bác kính Trong những phút nhớ nhung nghi lộng lẫy như trang giấy
yêu, về Thủ đô Hà Nội nơi ông cao độ, dường như không trắng tinh khôi, có hình con đã
cưỡng nổi, anh đã bộc phát lớn, nung nấu tháng năm con
đã học những năm tháng tiểu
trong thơ: “Có ai về Hà Nội đó đã nên người”.
học và đại học, và nhất là
không/ Cho tôi gởi ra một bức Rồi với tư cách một nhà thơ,
những ghi chép khi ông trực thơ tình/ Cho tôi gởi thêm nắm chiến đấu vì lý tưởng của Đảng,
tiếp tham gia cuộc kháng cát/ Cát ở Cam Ranh chính là của Bác Hồ, anh cũng đã trăn
chiến chống Mỹ. Tổ quốc” ("Ngày hội hòa bình, trở nhiều điều về nền nghệ thuật
ngày hội của nhân dân"). Và vô sản của mình với những bạn
rần Vũ Mai (1944 - Cùng với tấm lòng dành cho Đảng và Bác Hồ, nhà thơ Trần Vũ Mai còn gửi gắm dòng sông Hồng cứ đi về trong văn, ông coi đó là “Việc chính
1991) tên thật là Vũ tâm tưởng của Trần Vũ Mai: nhất, lớn lao nhất của tôi, hằng
TXuân Mai, sinh ở Thanh nhiều niềm thương, nỗi nhớ cho Hà Nội. Ảnh: Trung Hiển “Mẹ đưa con đi, tháng Tư, con ngày vẫn làm tôi lo âu, tự phanh
Hóa, theo cha ra Hà Nội học tình yêu bình đẳng”. Chưa phải Đảng thể hiện cụ thể qua nhìn ngắm lại sông Hồng”, “Chúng phui mình”. Đây là những lời
hết tiểu học, rồi học cấp 2, cấp là đảng viên, nhưng khi ấy lý nhận, đánh giá về những người tôi đi về Cực Nam/ Lòng nghĩ tâm huyết của một trái tim cộng
3 ở Hòa Bình. Sau khi tốt tưởng của Đảng đã trở thành lẽ cán bộ lãnh đạo Đảng. Khi Thiếu thương cây mạ/ Chạy trên đê sản. Trong nhật ký bằng thơ,
nghiệp khoa Văn - Đại học sống chung và Trần Vũ Mai tá, nhà văn Nguyễn Chí Trung về ngắm lại sông Hồng”, “Tôi nhớ Trần Vũ Mai từng viết: “Anh đã
Tổng hợp Hà Nội năm 1967, xem trách nhiệm xây dựng lãnh đạo đơn vị, tấm lòng vì đồng những gì tôi chưa có được/ góp được gì cho đất nước/ Nếu
ông về công tác ở Nhà xuất bản Đảng như là trách nhiệm của đội và sự nêu gương của người thảm cỏ bờ sông Hồng non tơ/ ngày mai anh phải chết/ Anh sẽ
Phổ thông, năm 1970 được kết chính mình. Ghi chép ngày 17- cán bộ này đã chinh phục Trần màu cẩm thạch nghiêng chào nói gì đây/ Anh bỏ lại cuộc đời/
nạp Đảng. Năm 1971, ông tình 3-1969, ông đã tự khẳng định Vũ Mai: “Đấy, thiếu tá mà làm giã biệt”. Ông nhớ “căn nhà mẹ Những gì anh chưa làm được/
nguyện vào Nam chiến đấu. con đường mà mình chọn và việc như vậy thật lạ, thật hiếm. ở và con lớn lên”, đặc biệt là Để sau đó có những người đã
Mang khát vọng của một xem lập trường chính trị là Rõ ràng là anh ấy có nghị lực trong căn nhà ấy “có tấm ảnh hát/ Một khúc ca cảm tạ nhân
thanh niên trí thức thời chống phẩm chất cốt tử của một thắng mình để làm mọi việc, Bác Hồ” mà Trần Vũ Mai tin gian/ Cảm tạ bầu trời Cực Nam
Mỹ, ngay trong những trang người cộng sản: “Chỉ một nhạy bén, linh hoạt và rất chặt rằng, dù có xa lâu, bức ảnh ấy lồng lộng...”.
ghi chép khi còn là đoàn viên, đường thôi - Mác Lênin và chẽ. Muốn, đúng là làm, làm “vẫn như thế”: “Gương mặt Năm 2025, kỷ niệm 95 năm
Trần Vũ Mai đã thấm nhuần lý Đảng ta”. bằng được”. Mà đâu phải chỉ là Bác bao năm rồi vẫn như thế. mùa xuân của Đảng (1930 -
tưởng của Đảng. Những dòng Nếu những cảm nhận về tinh thần “lo trước, sướng sau” Mẹ ơi, nếu Người là cả nhân 2025) và 50 năm đại thắng mùa
tâm sự viết cho người bạn gái Đảng trong những tháng năm trong những chuyện lớn, ngay cả gian này, là cả 38 triệu người, xuân 1975 lịch sử, kết thúc
của mình ngày 17-5-1969, thể chưa là đảng viên còn hơi nặng trong sinh hoạt thường ngày, thì mỗi bữa mẹ hãy ngắm nhìn cuộc kháng chiến chống Mỹ,
hiện rất rõ tinh thần của một về lý thuyết, thì từ khi trở đảng viên cũng phải thể hiện Người, mẹ sẽ thấy con”. Vâng, giải phóng miền Nam, thống
“Paven Coocsaghin Việt Nam”: thành đảng viên và trực tiếp đúng phẩm chất tốt đẹp, biết hy “Việt Nam là Bác, Bác là Việt nhất nước nhà, nhắc lại những
“Khi nào em hiểu hết tình yêu vào Nam chiến đấu, cảm nhận sinh quyền lợi của cá nhân mình: Nam” như nhà thơ Lê Anh dòng nhật ký của một người ở
cuộc đời này của anh, lý tưởng về Đảng của Trần Vũ Mai thực “Mình thấy cả bữa anh Trung Xuân từng viết. Mang hình thế hệ cha anh, để thấy rằng: Tổ
cho một xã hội cộng sản của tiễn hơn, gắn liền với hành không động vô một miếng thịt. bóng Bác, nụ cười Bác theo quốc, Đảng, Bác Hồ muôn đời
anh và phẩm chất của anh?... động của người đảng viên trên Thật là thương”. Nhân dân, quần mình đi vào nơi mưa bom đạn vẫn sống mãi trong lòng mọi
Khi đó chúng mình sẽ có một chiến trường. Tấm lòng với chúng sẽ hết lòng theo Đảng khi lửa, và vì vậy, Trần Vũ Mai đã người dân Việt.n

“Bóng cũ mùa xưa” chưa thôi vương vấn
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM

ột tập sách với 27 bài tạp bút Bạn đọc vẫn quen giọng văn trào lộng Trịnh Đình Nghi mang đến tiếng cười ở
mà đọc một mạch vẫn không nhiều cung bậc, vừa cười lại vừa buồn cho nhân tình thế thái. Nhưng đến “Bóng
Mthấy mệt, không thấy chán. cũ mùa xưa” được NXB Hội Nhà văn giới thiệu gần đây, độc giả gặp một nhà văn
Hầu hết tác phẩm trong sách là sự hoài Trịnh Đình Nghi khác, đĩnh đạc, đầy chiêm nghiệm và hoài niệm.
niệm của tác giả về những hình bóng cũ,
và những năm tháng đã đi qua trong đời. cua đồng”, “Canh ngó khoai” hay “Món tình người. Có lẽ, trải qua những biến
Mà những ký ức đẹp đẽ ấy đều là hình khoai lang khô”, nhà văn không chỉ thiên của cuộc sống, ông đã thấm thía
ảnh quen thuộc nhất với tác giả và với mang đến ký ức hoài niệm mà còn viết những giá trị muôn đời, là quốc hồn Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều:
những ai sinh ra từ làng. Đó là “Bóng tre rất cụ thể từng bước nấu món ăn ấy thế quốc túy, là văn hóa của người dân Việt. “Có những thứ mình viết ra có thể
làng” mát rượi bao bọc làng quê, là nào cho ngon và đúng vị quê, “bật mí” Ông day dứt nhưng cũng đủ kiên nhẫn chẳng mang lại cho ai chút rung cảm
hay ý nghĩa gì. Nhưng nếu có gì đó thôi
“Tiếng trống làng” giục giã, là “Ao những “thủ thuật” của người nhà quê để cảm thông trước cuộc tang điền thúc thì nên và hãy viết ra. Để cuối cùng
làng” đã đi vào ca dao, là những món ăn nấu nướng, làm nên những sản vật, thương hải của những nét đẹp ấy, bởi dù mình có thể thanh thản nói rằng: Mình
mang hương vị quê nhà... những nét văn hóa độc đáo mà ngày nay cho có đổi thay hoặc đã lặng lẽ biến mất đã viết những gì mình muốn viết, cần
Trịnh Đình Nghi xa quê từ tuổi thiếu dù người ta có cố làm cho ra nét quê thì thì giá trị ấy vẫn vẹn nguyên trong ký ức viết cho dù kết quả ra sao”. Nhà văn
niên, nhưng chân bước đi mà lòng còn vẫn không ra được. con người. Ông khẳng định, “dẫu thay Trịnh Đình Nghi đã làm điều đó với
neo lại ở làng, nên ông mới viết: “Tôi đi Nhẩn nha đọc từng câu văn ấy, bạn đổi thế nào thì trong ta vẫn mãi mãi một “Bóng cũ mùa xưa” - những hình ảnh
từ trẻ đến già/ Mà sao vẫn thấy chưa ra đọc tưởng như đang ngồi nghe nhà văn tình yêu”, bởi lẽ những “món quà mà chưa thôi vương vấn trong lòng mình.n
khỏi làng”. Với ông, “thôn quê vẫn chốn sắp bước vào tuổi cổ lai hy kể lại kỷ mang hồn cốt quê làng” bao giờ cũng là
hữu tình xưa nay” và ông đã cất giữ kỷ niệm tuổi thơ, rồi phân tích, mổ xẻ nhu liệu nuôi sống tâm hồn những
niệm quê hương rất cẩn thận suốt mấy những câu chuyện ngày ấy thay đổi theo người tha thiết với quê. Nhà văn Trịnh Đình Nghi
mươi năm cuộc đời. Đọc từng tác phẩm, thời gian. Những câu chuyện của nhà Bằng giọng văn thủ thỉ, tâm tình, văn ‘ sinh năm 1957, quê Nam
cảm nhận được rõ tác giả đã yêu quê văn Trịnh Đình Nghi gợi suy ngẫm về phong mạch lạc, gãy gọn cùng với kiến Định. Ông đã xuất bản một
hương đến thế nào khi ông say sưa kể và sự đổi thay chóng vánh của vạn vật và ở thức uyên bác về lễ tục, ẩm thực, kinh tế số tập sách như “Nhà quê
tả một cách tỉ mỉ về quê hương. Đơn cử đó ngồn ngộn thông tin về văn hóa, xã - xã hội..., tác giả đã tạo nên một phức đi bụi”, “Đổ đốn ở làng”,
như khi viết về những món ăn “Canh hội, lịch sử đôi khi rất thời sự, thấm đẫm điệu mang tên “Bóng cũ mùa xưa”. “Bước đời khấp khểnh”...