Page 26 - Văn hoá, Thể Thao và Du Lịch
P. 26
sai lệch quá nhiều so với mấy quan trước đó
làm, mấy ông này tỏ lòng đố kỵ dèm pha, ý đồ
làm khó Vũ Hữu:
- Tâu bệ hạ, chớ tin vội lời quan Lang trung.
Xin Bệ hạ yêu cầu Lang trung làm cam đoan
nếu tính sai, gây ảnh hưởng công trình phải
chịu tội.
Vua hỏi ý Vũ Hữu. Vũ Hữu mạnh dạn quỳ
tâu:
- Bẩm, Thần lĩnh ý.
Khi công việc hoàn tất, nhà vua tỏ ý hài
lòng, còn mấy viên quan vốn có tính đố kỵ,
ngượng ngùng xấu hổ, cố ý bới lông tìm vết:
- Tâu bệ hạ, ở đây vẫn còn thừa một viên Bảng cửu chương trong Lập Thành Toán Pháp.
gạch ạ. ông ra hỏi ý kiến.
Vũ Hữu bình tĩnh nói “Bẩm bệ hạ, viên gạch Khi đã vào tuổi ngoại bát tuần, ông vẫn được
này không thừa đâu. Tại mặt tường phía Đông triều đình tín nhiệm làm nguyên lão đại thần,
bên kia có một viên gạch bị vỡ, thần đã cho cùng Phan Đình Tả mang cờ tiết đến Cổ Trai
thửa riêng viên gạch này để thay thế”. tấn phong tước vương cho Mạc Đăng Dung vào
Vũ Hữu dẫn vua sang bên kia tường thành, năm Đinh Hợi - 1527.
sai thợ trèo lên gỡ viên gạch vỡ ra và đem trám Vũ Hữu có tài văn học, nhưng còn là nhà
viên gạch mới vào thì vừa khít. toán pháp tài năng. Ông là tác giả tác phẩm
Vua Lê rất đẹp lòng, lệnh ban thưởng cho Vũ “Lập thành toán pháp”, chỉ dẫn cách chia tính
Hữu. ruộng đất, xây dựng nhà cửa, thành quách… có
tác dụng trong đời sống.
Trạng toán nước Nam Ông mất năm Canh Dần - 1530.
Tài năng toán pháp của Vũ Hữu từ thế kỷ 15 Người đời sau ghi nhớ công đức, tài năng
đã nổi tiếng trong thiên hạ, có ích trong đời của quan Thượng thư, nhà toán pháp, đã làm
sống, nên từ triều đình đến dân gian đều ngợi thơ ca ngợi bằng chữ Hán, được dịch ra như
ca xưng tụng ông là Thần toán, hoặc “Trạng sau:
toán nước Nam”. Hào kiệt nguyên trong Tiến sĩ khoa
Hiếm có một vị quan như Vũ Hữu làm việc Chữ cần chữ thận chẳng sai qua
qua 7 triều vua mà bao giờ cũng được sủng ái. Ti tào thử khắp tài năng rõ
Nhập thế từ triều Lê Thánh Tông, qua đời vua Liêu hữu suy tôn đức nghiệp già
Hiển Tông, Duệ Tông, rồi vua Uy Mục, Tương Đường tướng thư văn so Tống Cảnh
Dực, Chiêu Tông đến Lê Cung Hoàng… Trong Tấn triều bác vật sánh Trương Hoa
64 năm có biết bao biến cố, có lúc chính sự ngả Môn đình rực rỡ màu xanh tía
nghiêng, cây đại thụ Vũ Hữu bao giờ cũng vững Tích thiện cho hay bởi những nhà.
vàng như tùng bách trước bão tố, thể hiện lòng Vũ Hữu không chỉ là người tài năng, đức độ
trung với vua, hiếu lễ với chúng dân, chân tình mà còn có công di dưỡng cho đời sau những tài
với đồng liêu, bằng hữu để lại tiếng thơm hậu năng xuất chúng.
thế. Ông có người con trai là Vũ Vinh Phú, không
Làm quan tới chức Bộ Hộ Thượng thư, chỉ là viên quan liêm khiết, mà còn là vị tướng
nhưng cuộc đời Vũ Hữu thanh bạch, kiệm cần. dũng cảm cầm quân chống giặc Chiêm Thành
Ngày xưa bao đời ở làng quê có tục lệ, ai đỗ lấn cướp và hy sinh lẫm liệt, được triều đình ghi
đạt phải giết trâu bò khao vọng. Nhà nghèo công.
nhưng Vũ Hữu vẫn phải theo lệ làng. Ông viết Noi theo ông, năm người cháu trực hệ từ đời
câu thơ tự thuật cảnh nhà nghe day dứt: thứ 7 đến đời thứ 10 đều là Tiến sĩ, ghi dấu ấn
Nhận chức bao năm, quan thường tiến trong lịch sử. Bây giờ trên bia Tiến sĩ Văn miếu
Trâu khao thì có, thiếu trâu cày… Quốc tử giám Hà Nội vẫn còn tên Vũ Hữu cùng
Vũ Hữu được trọng dụng, làm quan trong 5 người cháu của ông.
triều đến năm 70 tuổi mới được cho về nghỉ Gia đình kể cũng là đại phúc!
hưu. Về trí sĩ tại quê nhà, ông mở trường dạy Góp phần bồi đắp nguyên khí cho nước Việt
học, nhưng mỗi khi vua cần đến lại cho mời tar
22 Số 6 tháng 12 - 2024 vhttdlhd.vn