Page 37 - Văn Nghệ Đồng Tháp
P. 37
iê tôi là một xóm nhỏ ven
S
ìông Tiền, đoạn sông chảy
Ịua vùng Cao Lãnh. Một
ng gắn với đời sống của
cư dân ven bờ, vói tôi và bạn bè
tôi trọn thời thơ ấu. Sau này lớn
lên, tôi mới biết sông Tiền quê tôi
là một nhánh của sông Mê Kồng
huyền thoại. Trong hành trình đổ ra
biển, nó đã sống một cuộc đời huy
hoàng, đi qua rất nhiều ghềnh thác
và giúp kiến tạo những vùng đồng
bằng rộng lớn.
Đoạn sông chảy qua Cao Lãnh
để giăng đ èn... Thì ra là bài “Đám
quê tôi tương đối yên bình. Từ biên
cưới ngày xưa”, một bài vọng cổ
giới Campuchia, sông vào Việt Nam
mà tôi rất thích.
chảy dọc vùng Hồng Ngự, Đồng
Tháp phía tả ngạn và Tân Châu ở Sau này, cá tôm ít đi, chú Hai
hữu ngạn. Từ Hồng Ngự xuống, hơi buồn nhìn con cái trong nhà
sông hình thành nhiều cù lao khá theo dòng người đi làm xa xứ. Ngày
rộng lớn, làng xóm ven sông đông một lượt, chú chỉ thả lưới đắp đỗi
đúc, đất đai phì nhiêu, màu mỡ. Từ qua ngày. Nhớ nhà cậu ú t làm nghề
tháng Chạp đến đầu tháng 5 âm lịch câu lưới và chất chà bắt cá. Cũng
năm sau nước ừong vắt, còn từ giữa như gia đình chú Hai, khi nguồn lợi
tháng năm đến tháng 11 nước mang từ cá tôm cạn dần, các anh chị lên
phù sa từ thượng nguồn đổ về nên thành phố làm công nhân hết. Chỉ
dòng sông đục như sữa. Dân quê còn lại chị Ngân, chị lấy chồng ở
tôi thấy sông mùa nào cũng đẹp, và quê, tiếp tục nghề câu lưới và ừồng
chờ đợi những chuyển biến của nó xoài.
như đã từng quen thói đỏng đảnh
Chị Ngân sát cá lắm nên hễ vợ
của người yêu.
chồng chị m à ra khơi là lúc nào cá
Đa phần những tháng trong cũng nặng tay. Còn nhớ một lần tôi
năm, dòng nước lững lờ trôi, nhàn theo anh chị đi bủa lưới cá cơm từ
tản như người con gái đã mệt nhoài sáng sớm. Nước sông tháng giêng,
khi băng rừng vượt suối từ cao tháng hai trong vắt, sóng hiền khô,
nguyên Tây Tạng xa xôi. Đẻ đến nhấp nhô theo gió. Khoảng một giờ
đây, cần nghỉ ngơi cho lại sức để rồi sau thì bắt đầu cuốn lưới, mấy trăm
vươn dòng ra biển lớn. Nhưng cũng mét lưới cá cơm dính cá trắng xóa,
lắm lúc, như chợt nhớ lại những thiệt đã!. Chị Ngân mạnh mẽ, cái
dặm trường dong ruổi, lên thác mạnh mẽ vừa pha chút dịu dàng của
xuống ghềnh, cô gái ấy cùng hòm, người con gái ở xóm lưới. Chị khéo
cũng giận, cũng gào thét như muốn léo, giỏi giang, hễ chồng đi thả lưới
trút bao nỗi nhọc nhằn của mình cá cơm về là chị tính cách chế biến
với bờ với bãi. Ấy là khi dòng nước sao cho lợi nhất. Cá cơm bán tươi,
cuồn cuộn chảy, sóng ì oàm vỗ bờ dư ra thì làm khô, ủ nước mắm. Cá
mùa lũ lụt, mưa bão. Nước từ dòng cơm khô chị lại nghĩ cách cắt lườn
chinh chảy tràn vào ruộng đồng qua sạch sẽ, rang lên và sấy khô, rồi
hàng trăm con kinh, mương như ướp vừa ăn, vào hộp bán.
những chân rết ngoằn ngoèo vươn
Những năm gần đây, làn sóng
sâu vào những làng mạc xa xôi, hẻo Minh họa HỒNG THÁI
làm du lịch bắt đầu lan đến vừng
lánh.
quê yên bình của tôi. Chú Hai, chị
lưới, chất chà trên sông, cũng như Chú Hai yêu sông, dường như
Tôi nhớ dòng sông quê là nhớ Ngân nằm trong số những người
hàng trăm gia đình khác. Chú nói xuống xuồng lênh đênh trên dòng
về những người dân ở xóm tôi. Tôi đầu tiên đi dự cuộc họp của chính
có một thời cá sông Tiền nhiều vô nước không chỉ là nghề mưu sinh
cũng ngờ rằng, chính dòng sông quyền với dân về việc tham gia
kể, chỉ cần vài tay lưới, vài đường mà còn là thú tiêu khiển của chú.
hiền lành và hoang dại đã hình làm du lịch cộng đồng. Chị Ngân
câu, mùa nước chất một, hai đống Chú ca vọng cổ thì thôi rồi “ “muồi
thành nên một phần tính cách của vừa cười tươi, vừa hồi hộp kể về
chà bắt cá là sống khỏe ru. Tôi cũng mẫn thâm kim”. Dưới sông trăng,
người dân vùng đất bãi quê tôi, những chuyện mới mẻ mình sắp
đã từng chứng kiến những mùa giọng người đàn ông dạn dày sóng
hiền hậu nhưng cũng tự do, phóng làm, rồi đệm thêm một câu: “Sao lo
cá ra vào độ tháng mười âm lịch, gió cất tiếng ngọt ngào, rằng: Em
khoáng và ẩn sâu trong hồn là một quá, nào giờ tự mình làm mình ăn
xuồng thả lưới dập dìu trên sông cả ơi đám cưới ngày xưa không có cha
chút ngang tàng, bất cần. với bán chợ nhỏ cho bà con ở đây,
ngày lẫn đêm. Tay lưới nào mang mẹ đôi bên không có họ hàng trai
không biết làm bán cho khách du
Nghề ven sồng có câu lưới, về cũng vài người khiêng, cá trắng gái, cô dâu tóc chấm ngang vai chú
lịch sao cho coi được nữa” Chú Hai
trồng trọt, chăn nuôi, buôn bán chút xóa, sân nhà nào cũng nghe tanh rể đầu còn để chỏm, sính lễ ừao
cười khà khà “Thì mình làm theo
ít hàng hóa, nông sản nhà làm. Chú nồng mùi cá, mùi ủ nước mắm, làm nhau mấy đóa h o a.. .ơ .. .ơ .. .cà, nhổ
hướng dẫn, cứ kỹ lưỡng, an toàn là
Hai ở xóm tôi cả đời sống nghề câu mắm. dây bìm bìm kết tuội, hái bông bụp
được rồi”.
SỐ 1-2 XUÂN ÁT TỴ 2 0 2 5 võnnọhệ
THÁNG 1&2-2025
