Page 56 - Người Kinh Bắc
P. 56
VĂN HIẾN BẮC NINH - KINH BẮC
biểu thị sự tôn vinh muôn đời đối với Đức đến 0,92m. Chính giữa là hai ban thờ hai vị
Khổng Tử và các Hương Hiền khoa giáp. đại khoa là Tiến sỹ Vũ Miên và Phó bảng
Xung quanh có hệ thống tường bao bằng Vũ Giác. Riêng bệ thờ Tiến sỹ Vũ Miên to
gạch cao khoảng trên một mét. Khu Văn và cao hơn, mái trên có cấu trúc như người
chỉ càng được tôn nghiêm bởi những hàng đội mũ cánh chuồn, còn các ban thờ khác
cây lim cao to tỏa bóng mát quanh năm. đều xây mái vát vuông vức. Hai bên tả hữu,
Hơn hai trăm năm đã qua, đặc biệt mỗi bên có ba bệ thờ được sắp xếp theo thứ
qua hai cuộc chiến tranh khốc liệt, Ngọc bậc học vị. Hai tấm bia trước là ghi tên 13
Quan là địa bàn chịu nhiều bom đạn của vị đỗ Hương cống và Cử nhân. Hai tấm
giặc Pháp và đế quốc Mỹ, Văn chỉ Ngọc bia kế tiếp ghi tên 33 vị Sinh đồ và Tú tài.
Quan không còn nguyên vẹn như trước. Hai tấm bia ngoài cùng, một tấm ghi tên
Cây cối trơ trụi, hệ thống tường bao bị đổ Giáo sư Tiến sỹ Vũ Văn Ngũ chuyên viên
vỡ. Bia Khổng Tử bị thất lạc. Diện tích bị đầu ngành ngành Vi trùng học Việt Nam
xâm lấn. Người ta xây cả mộ ngay sát các và một bia vẫn để trống. Cả hai tấm bia
bệ thờ. Những năm 1970, 1980, khu Văn này đều mới dựng từ năm tu bổ lại gần đây
chỉ như một phế tích. (năm 1987-1988). Trước tấm bình phong
Từ cuối những năm 80 của thế kỷ là hai trụ cổng bằng gạch có ghi đôi câu
trước, chi bộ Đảng và nhân dân Ngọc đối: Văn đàn tân cựu hồn như ngọc/ Chỉ
Quan đã cho tôn tạo lại khu Văn chỉ, tu sửa trụ lâu đài tại Khổng quan. Ghép hai chữ
hệ thống bệ thờ, làm tường bao, lát gạch đầu và hai chữ cuối thành Văn chỉ Ngọc
bên trong nền, xây bình phong, trụ cổng. Quan. Các cụ già trong làng kể lại, ngày
Nhưng diện tích hẹp hơn so với quy mô xưa mỗi năm xuân thu nhị kỳ các quan về
ban đầu. Văn chỉ hiện tại chính là kết quả tế lễ ở Văn chỉ rất đông, voi ngựa buộc đầy
của công tác tu bổ từ cuối những năm 80 ở nấm đa đình.
của thế kỷ trước. Văn chỉ là nơi lưu danh những người
Văn chỉ Ngọc Quan hiện còn 8 bia có học thức, vốn hiểu biết rộng trong làng
đá. Các bia đá đều được đặt trên mỗi ban nên được nhân dân bao đời nay hết sức trân
thờ. Kích thước các ban thờ không bằng trọng. Văn chỉ trở thành nơi tôn nghiêm, là
nhau, có ban dài 2,65m rộng 1, 60m cao biểu tượng về sự học, sự thành đạt của quê
0,80m; có ban dài 2,45m rộng 1,20m cao hương. Tiến sỹ Vũ Đức Trung nguyên Chủ
0,75m. Các bia đều được đặt giữa khám thờ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, đại tá an ninh
xây bằng gạch đặc có bề dày từ 0,40m đến Vũ Văn Nhã đã nghỉ hưu và nhiều người
0,60m, chiều cao từ 1,20 đến 1,45m. Mỗi kể lại rằng khi còn nhỏ được cha mẹ dắt
tấm bia không kể phần xây chùm lên đều ra thăm Văn chỉ và căn dặn phải cố gắng
có kích thước từ 0,45m đến 0,46m x 0,85m học hành cho giỏi để được ghi tên vào bia
54 NGƯỜI KINH BẮC SỐ 01/2025