Page 71 - Tài nguyên & Môi Trường - Số Tết Âm Lịch

71
baotainguyenmoitruong.vn

Phiïng Ngheâ

n THANH NGA

Nhûäng ngaây cuöëi nùm, chuáng töi coá
dõp trúã laåi thùm baãn vuâng cao Phiïng
Ngheâ, xaä Chiïìng Àen, thaânh phöë Sún
La - núi khöng lêu trûúác àoá, àaä hûáng
chõu nhûäng thiïåt haåi nùång nïì tûâ cún
baäo söë 2 vaâ 3. Duâ dêëu vïët cuãa trêån luä
vêîn chûa thïí xoáa nhoâa, nhûng höm
nay, Phiïng Ngheâ àaä vaâ àang dêìn höìi
sinh, khoaác lïn mònh sûác söëng
maänh liïåt àoán muâa xuên goä cûãa.

Àïm “trùæng”

Chiïìu taâ 24/7, baãn Phiïng Ngheâ höm êëy
vêîn chòm trong sûå yïn aã thûúâng ngaây. Sau
bûäa cúm chiïìu, ngûúâi lúán, treã nhoã laåi quêy
quêìn bïn nhau cuâng seã chia nhûäng cêu
chuyïån thûúâng ngaây. Trïn maái nhaâ saân,
tiïëng mûa raã rñch, hoâa lêîn vúái tiïëng cûúâi àuâa Caán böå chung tay cuâng baâ con Phiïng Ngheâ khúi thöng caác àiïím aách tùæc, doån deåp nhaâ cûãa, di dúâi taâi saãn àïí súám öín àõnh cuöåc söëng.
röån raâng, khiïën moåi thûá dûúâng nhû thêåt yïn
bònh. Khi nhûäng haåt mûa àêìu tiïn rúi xuöëng, Nhûng, àúâi söëng kinh tïë cuãa ngûúâi dên
chùæc hùèn baâ con Phiïng Ngheâ khoá coá thïí miïìn nuái thò chó biïët dûåa vaâo vûúân cêy, ruöång
ngúâ àûúåc, cún mûa naây seä àöìng haânh cuâng àöìng, nïn àiïìu baâ con cêìn nhêët luác naây laâ
cuöåc söëng cuãa hoå hún 2 thaáng trúâi. nhûäng duång cuå thiïët yïëu àïí caãi taåo laåi ruöång
Maân àïm buöng xuöëng caâng sêu, mûa nûúng, dûång laåi nhûäng vûúân cêy bõ àöí ngaä,
möîi luác möåt nùång haåt hún. Nöîi lo bùæt àêìu vaâ sùén saâng cho vuå muâa múái.
hiïån diïån trong têm trñ ngûúâi dên, búãi thöng Thêëu hiïíu nöîi khoá khùn àoá, nhiïìu
tin vïì cún baäo söë 2 àaä àûúåc caãnh baáo àïën chûúng trònh höî trúå baâ con taái saãn xuêët àaä
baâ con tûâ trûúác àoá. Moåi sûå caãnh giaác àûúåc àûúåc caác cêëp, caác ngaânh, caác töí chûác àoaân
nêng lïn mûác töëi àa, àoá cuäng trúã thaânh thïí triïín khai kõp thúâi. Hún 1.000 con giöëng,
àïm maâ ngûúâi dên Phiïng Ngheâ khöng vêåt tû nöng nghiïåp, thuöëc men khûã truâng, taái
bao giúâ quïn. taåo àêët saãn xuêët àûúåc gûãi túái höî trúå baâ con.
- Nûúác dêng lïn röìi! Moåi ngûúâi úi, Nhûäng chuyïën xe chúã theo cuöëc, xeãng, caác
dêåy mau! loaåi haåt giöëng vaâ phên boán àûúåc chuyïín àïën
Tiïëng hö hoaán, goåi nhau vang lïn trong tûâng gia àònh.
boáng töëi, xen vaâo giûäa tiïëng gioá rñt vaâ tiïëng Vaâ àùåc biïåt, hún 500 caán böå, cöng chûác,
mûa rúi. AÁnh àeân, aánh àuöëc saáng loaáng viïn chûác cuãa thaânh phöë, xaä Chiïìng Àen vaâ
khùæp núi. Caác gia àònh úã vuâng truäng thêëp ngûúâi dên caác baãn, tay cuöëc, tay xeãng coá
giûäa bõ aãnh hûúãng àêìu tiïn, àaânh sú taán Baâ con Phiïng Ngheâ “söëng chung” vúái luä. mùåt cuâng baâ con doån deåp nhaâ cûãa, trûúâng
khêín cêëp àïën nhaâ ngûúâi thên, baån beâ úã khu lúáp, khúi thöng caác con àûúâng ngêåp àêìy
cao hún. Röìi cöë cûáu lêëy nhûäng vêåt duång thiïët buân àêët, sûãa chûäa nhûäng ruöång nûúng bõ
yïëu trûúác khi nûúác dêng cao. Möåt quyïët àõnh khoá khùn! lïn Sún La. Ài keâm vúái àoá laâ àöåi nguä cöng phaá huãy…
Anh Toâng Vùn Thùæng - Bñ thû Chi böå nhên chuyïn nghiïåp trong lônh vûåc khoan Rúâi Phiïng Ngheâ, chuáng töi khöng khoãi
kiïm Trûúãng baãn Phiïng Ngheâ, ngêåm nguâi: Hai thaáng tiïëp theo àoá, cuöåc söëng cuãa 39 àõa chêët, àûúåc huy àöång lïn àöìng haânh xuác àöång trûúác hònh aãnh nhûäng con ngûúâi
Cún mûa keáo daâi trong 2 ngaây 24 - 25/7, röìi höå dên Phiïng Ngheâ gêìn nhû bõ àònh trïå cuâng tónh. àang nöî lûåc tûâng ngaây àïí taái thiïët cuöåc söëng.
taånh dêìn, nhûng nûúác luä vêîn dêng lïn tûâng hoaân toaân, chuã yïëu tröng chúâ vaâo sûå höî trúå Haânh trònh vêån chuyïín thiïët bõ khöng hïì Phiïng Ngheâ giúâ àêy laâ minh chûáng söëng
ngaây. Àêy laâ trêån luä lúán nhêët maâ baâ con tûâ Nhaâ nûúác, vaâ caác têëm loâng haão têm. dïî daâng. Àõa hònh miïìn nuái hiïím trúã, cöång àöång cho sûác maånh cuãa con ngûúâi trûúác thiïn
tûâng chûáng kiïën, vúái mûác àöå thiïåt haåi chûa Nhûäng chuyïën haâng cûáu trúå chúã theo lûúng thïm àiïìu kiïån thúâi tiïët mûa keáo daâi àaä gêy tai. Sau hún 3 thaáng nûúác ruát, nhaâ cûãa àaä
tûâng coá. thûåc, nûúác uöëng, chùn maân, thuöëc men vaâ ra khöng ñt khoá khùn cho àöåi nguä vêån àûúåc dûång laåi, caác con àûúâng àûúåc doån saåch,
Con àûúâng laâng vöën quen thuöåc àaä trúã caã nhûäng lúâi àöång viïn chên thaânh, tiïëp chuyïín. Nhûng vúái quyïët têm cao àöå, têët caã trúã laåi nhõp söëng têëp nêåp haâng ngaây. Trïn
thaânh doâng suöëi nhoã. Nhaâ cûãa, gia suác, gia thïm àöång lûåc cho ngûúâi dên vûúåt qua àïìu hoaân thaânh àuáng tiïën àöå. Khi chiïëc xaâ nhûäng maãnh àöìi, ruöång nûúng bõ mûa luä taân
cêìm, cuâng nhiïìu diïån tñch ruöång nûúng vöën nhûäng ngaây khoá khùn. lan cuâng caác muäi khoan àûúåc lùæp àùåt taåi hiïån phaá, nhûäng mêìm xanh àang dêìn nhuá lïn, nhû
laâ nguöìn sinh kïë cuãa baâ con àïìu bõ cuöën tröi Trûúác tònh hònh nûúác luä khöng coá dêëu trûúâng, moåi aánh mùæt cuãa baâ con àïìu hûúáng möåt biïíu tûúång cuãa sûå söëng vaâ niïìm hy voång.
hoùåc ngêåp sêu trong buân àêët. Phiïng Ngheâ hiïåu ruát, caác cêëp laänh àaåo tónh Sún La àaä vïì àoá, traân àêìy hy voång nhûng cuäng hùçn lïn Muâa xuên nùm nay vúái Phiïng Ngheâ
- baãn laâng yïn bònh, thú möång, nùçm neáp trùn trúã tòm kiïëm nhûäng giaãi phaáp khêín cêëp bao nöîi trùn trúã, lo êu. khöng chó laâ muâa cuãa cêy cöëi àêm chöìi naãy
mònh trong thung luäng xanh tûúi, bao quanh àïí giuáp baâ con thoaát khoãi tònh traång bõ cö lêåp. Chiïìu 18/9, muäi khoan àêìu tiïn àûúåc löåc, maâ coân laâ muâa cuãa sûå höìi sinh vaâ khúãi
laâ nhûäng daäy nuái cao huâng vô ngaây naâo, böîng Ngaây ngaây, caác àöìng chñ laänh àaåo tónh, àûa xuöëng. “Àuáng cûãa hang caster röìi” - àêìu múái. Nùm nay, Phiïng Ngheâ caâng vui
chöëc, trúã thaânh “öëc àaão”. thaânh phöë laåi thay phiïn nhau coá mùåt taåi Tiïëng reo mûâng phêën khúãi vang lïn. Doâng hún khi xaä nhaâ àaä àûúåc cöng nhêån àaåt
Theo thöëng kï sú böå, mûa luä àaä laâm Phiïng Ngheâ àïí nùæm bùæt tònh hònh nûúác ruát nûúác bùæt àêìu chuyïín hûúáng, chaãy vaâo chuêín xaä nöng thön múái nêng cao. Àöëi vúái
ngêåp 40ha ngö, 10ha cêy caâ phï vaâ 5ha ao vaâ thùm hoãi, àöång viïn baâ con. àûúâng thoaát luä múái àûúåc múã ra. Vaâ vúái 2 muäi baâ con, àêy khöng chó laâ sûå cöng nhêån cho
caá cuãa ngûúâi dên. Nhûäng cêy caâ phï, niïìm Trong möåt lêìn thõ saát taåi khu vûåc ngêåp khoan tiïëp sau, chó sau khoaãng 2 ngaây, nhûäng nöî lûåc khöng ngûâng nghó trong suöët
hy voång kinh tïë cuãa nhiïìu höå dên, àaä dêìn luåt, öng Àùång Ngoåc Hêåu - Phoá Chuã tõch nûúác ruát. nhûäng nùm qua, maâ coân laâ àöång lûåc àïí tiïëp
àïën ngaây haái quaã àaä khöng thïí truå nöíi trûúác UBND tónh Sún La, àûáng àùm chiïu nhòn tuåc xêy dûång cuöåc söëng múái töët àeåp hún.
doâng luä dûä, möåt söë bõ bêåt göëc, söë khaác heáo ruä doâng nûúác vêîn cuöìn cuöån chaãy. Sau möåt Bûâng lïn ngaây múái Cún luä àaä thûã thaách loâng ngûúâi, nhûng
trong buân lêìy. Nhûäng ao caá cung cêëp thûåc höìi trêìm tû, öng quay sang caác caán böå vaâ cuäng chñnh laâ cú höåi àïí thùæp lïn ngoån lûãa
phêím, thu nhêåp cho ngûúâi dên nay chó coân kiïn quyïët noái: Nûúác luä ruát, baäo àaä tan, baãn laâng hiïån lïn cuãa tònh àoaân kïët, yïu thûúng vaâ khaát
laåi mùåt nûúác lùång yïn, tröëng trún. - Nûúác ruát chêåm quaá, khöng thïí chúâ tan hoang, nhaâ cûãa êím ûúát, hû haåi, ruöång voång vûún lïn maånh meä. Vêîn biïët rùçng
Anh Toâng Vùn Thanh - ngûúâi dên baãn àûúåc nûäa, phaãi coá giaãi phaáp can thiïåp àïí vûúân phuã àêìy buân àêët, gia suác gia cêìm gêìn coân nhiïìu gian khoá, song vúái tinh thêìn
Phiïng Ngheâ, ngheån ngaâo: “Sau àúåt mûa luä, thoaát luä cho nhên dên. Khoan tiïu nûúác ài! nhû mêët trùæng. Nhûng trong aánh mùæt cuãa chõu thûúng, chõu khoá, sûå quan têm àöìng
gia àònh chuáng töi rúi vaâo hoaân caãnh rêët khoá Ngay sau quyïët àõnh êëy, möåt kïë hoaåch möîi ngûúâi dên núi àêy vêîn aánh lïn niïìm tin haânh cuãa chñnh quyïìn àõa phûúng, tin
khùn, búãi nhaâ úã, caác vêåt duång sinh hoaåt haâng khêín cêëp àûúåc triïín khai. Möåt chiïëc xaâ lan vaâ hy voång. “Coân ngûúâi thò coân cuãa” - Hoå baão rùçng, möåt nùm múái, möåt trang múái, möåt
ngaây, luáa, caâ phï, gia suác gia cêìm bõ mêët khöíng löì, cuâng 4 muäi khoan haång nùång àaä nhau nhû thïë, vaâ cuâng nhau bùæt àêìu laåi àïí tûúng lai tûúi saáng seä àïën vúái maãnh àêët
trùæng hïët röìi, kinh tïë gêìn nhû vïì khöng”. àûúåc vêån chuyïín khêín cêëp tûâ Quaãng Ninh khùæc phuåc hêåu quaã thiïn tai. kiïn cûúâng naây.q