Page 57 - Tài nguyên & Môi Trường - Số Tết Âm Lịch

57
baotainguyenmoitruong.vn

Mûúâng Laát thoaát ngheâo

n THANH TÊM

Taâ Coám, Caánh Cöång, Caá
Giaáng laâ 3 baãn ngûúâi Möng
khoá khùn vaâ xa xöi nhêët cuãa
xaä Trung Lyá, huyïån Mûúâng
Laát (Thanh Hoáa). Cuöåc söëng
baâ con núi àêy coân nhiïìu
khoá khùn, tuy nhiïn, nhûäng
“àiïím saáng” trong phaát triïín
kinh tïë - xaä höåi àang àûúåc
hònh thaânh seä giuáp núi àêy
nhanh choáng thoaát ngheâo.

Dûåa vaâo chñnh sûác mònh
Àïí vaâo Taâ Coám, Caánh Cöång,
Caá Giaáng coá 2 caách, möåt laâ men
theo con àûúâng moân gêìn 50km
doåc sûúân nuái tûâ baãn Paá Quùn. Hai
laâ di chuyïín vïì xaä Mûúâng Lyá röìi ài
àoâ qua söng Maä.
Qua lúâi kïí cuãa nhûäng giaâ laâng,
trûúãng baãn, àêëy laâ 3 baãn ngûúâi
Möng di cû tûâ caác tónh phña Bùæc vïì.
Àêìu nhûäng nùm 1990, hoå úã trong Tûâ nùm 2023 àïën nay, toaân huyïån Mûúâng Laát coá hún 100 laá àún xin
vuâng loäi cuãa Khu Baão töìn thiïn nguöìn thu nhêåp öín àõnh, àöìng
nhiïn Puâ Hu. Khi àûúåc chñnh baâo Möng úã Trung Lyá khöng súå ra khoãi höå ngheâo, têåp trung nhiïìu úã 2 xaä Quang Chiïíu vaâ Mûúâng Chanh.
quyïìn vêån àöång, nùm 1998, caác ngheâo, hoå tûå tin vûúåt “lùçn ranh” àïí Àùåc biïåt, coá höå dên vûúåt hún 10km ra UBND xaä àïí nöåp àún xin ra khoãi
höå múái di chuyïín vïì núi úã hiïån taåi. thoaát ngheâo. höå ngheâo.
Thúâi àiïím àoá, cuöåc söëng cuãa Àûúåc caán böå huyïån, xaä, böå àöåi
hoå vö cuâng khoá khùn. Gia taâi biïn phoâng tuyïn truyïìn, hûúáng
mang theo cuãa möîi gia àònh chó laâ dêîn laâm kinh tïë, nhiïìu höå gia àònh
vaâi böå quêìn aáo cuä, chiïëc nöìi maånh daån vay vöën àïí chùn nuöi, “Nhûäng höå viïët àún xin thoaát ngheâo úã Mûúâng Laát chûa hùèn àaä coá
nhöm, con dao quùæm. Thúâi êëy, tröìng troåt. Nùm 2024, toaân xaä cuöåc söëng àuã àêìy, nhûng sêu thùèm trong suy nghô cuãa hoå laâ loâng tûå
nhûäng baãn laâng naây àûúåc goåi laâ Trung Lyá coá 708,4ha tröìng sùæn, troång, laâ khaát voång tûå lûåc vûún lïn, nhûúâng laåi caác khoaãn höî trúå cuãa Nhaâ
“baãn nhiïìu khöng”: khöng àûúâng, tùng 428,4ha so vúái nùm 2023. nûúác cho nhûäng gia àònh khoá khùn hún. Viïåc viïët àún xin ra khoãi höå
khöng àiïån, khöng trûúâng, khöng Chûúng trònh höî trúå nhaâ úã cho caác ngheâo àang “thùæp lûãa”, taåo àöång lûåc àïí àöìng baâo Möng, Dao, Khú Muá nöî
soáng àiïån thoaåi. Cuöåc söëng cuãa höå khoá khùn cuãa tónh àaä giuáp 153
ngûúâi dên troái buöåc trong huã tuåc vaâ höå hoaân thaânh nhaâ trong nùm lûåc phêën àêëu, tûâ boã tû tûúãng tröng chúâ, yã laåi. Àêy laâ tñn hiïåu vaâ sûå lan toãa
khoá khùn. 2024, trong àoá 115 nhaâ laâm múái vaâ àuáng àùæn vïì tinh thêìn Nghõ quyïët 11”.
Àïí vêån àöång treã em túái trûúâng, 38 höå sûãa chûäa. Öng Triïåu Minh Xiïët - Phoá Bñ thû thûúâng trûåc Huyïån uãy Mûúâng Laát
ngûúâi dên tñch cûåc phaát triïín kinh Baãn Taâ Coám coá 10 höå thoaát
tïë, laâ caã möåt haânh trònh cuãa caán böå ngheâo, àiïín hònh laâ höå öng Thaâo A
xaä cuäng nhû nhûäng ngûúâi lñnh biïn Thaái (nguyïn trûúãng baãn, Bñ thû seä àûúåc tùång lò xò. laâm àún xin ra khoãi höå ngheâo, höå nûúác. Sau nhiïìu nùm “àaánh truáng”
phoâng. Àoái ngheâo, laåc hêåu, huã tuåc Chi böå) thoaát ngheâo tûâ nùm 2017, Tay öm chiïëc chùn múái àûúåc cêån ngheâo. àiïím cêìn giaãi, böå mùåt nöng thön,
dêìn àûúåc àêíy luâi. AÁnh saáng cuãa vûún lïn laâ höå coá kinh tïë khaá giaã tùång, baâ Vûâ Thõ Vaá (73 tuöíi, baãn Caá “Viïåc tûå nguyïån xin thoaát nöng dên úã Mûúâng Laát coá nhiïìu
Àaãng, cuãa giaáo duåc chñnh laâ “ngoån trong baãn. Coá thúâi àiïím, öng Thaái Giaáng) höì húãi noái: “Mêëy nùm gêìn ngheâo taåo nïn “kyâ tñch” vïì cuöåc thay àöíi.
haãi àùng” soi àûúâng úã nhûäng núi nuöi gêìn 100 con trêu boâ, tröìng àêy, ngûúâi Möng úã àêy khöng coân caách maång xoáa ngheâo úã vuâng Öng Xiïët cho hay, viïåc ngûúâi
xa xöi heão laánh êëy. sùæn, ngö tùng thïm thu nhêåp. Öng àoái, Nhaâ nûúác höî trúå gaåo, keáo àiïån biïn. Àiïìu naây cho thêëy ngûúâi dên viïët àún xin thoaát ngheâo,
Giúâ àêy, chó nay mai thöi, seä vûâa baán búát trêu boâ, mua xe taãi àïí túái tûâng nhaâ, treã em àûúåc ài hoåc. 2 dên coá yá thûác vûún lïn, tñch cûåc khöng chó giuáp chñnh quyïìn àõa
coá àûúâng bï töng tûâ trung têm xaä con trai chúã sùæn, nan nûáa. Hiïån caã nùm nay sùæn àûúåc muâa, nhiïìu höå lao àöång saãn xuêët, khöng tröng phûúng àêíy maånh phong traâo thi
dêîn vaâo túái têån Taâ Coám. Búãi cöng baãn coá hún 60ha sùæn, àang vuå thu àaä coá tiïìn xêy nhaâ múái, mua tuã chúâ, yã laåi. Sûå thay àöíi suy nghô àua phaát triïín kinh tïë - xaä höåi, maâ
trûúâng thi cöng àûúâng vaâo caác hoaåch, caác thûúng laái vaâo têån núi laånh, tivi röìi”. vaâ haânh àöång cuãa caác höå thêåt coân laâ minh chûáng cho nhûäng thay
baãn kïí trïn àang gêëp ruát àûúåc thu mua. Coân öng Lêìu A Vaâng thò vui veã àaáng trên troång. Tyã lïå höå ngheâo àöíi trong nhêån thûác, tû duy, khaát
triïín khai. Nhûäng ngaây cêån Tïët, anh em khoe rùçng: “Nùm 2024, gia àònh cuãa huyïån liïn tuåc giaãm, nùm voång thoaát ngheâo cuãa ngûúâi dên.
Thaáng 9/2023, àiïån lûúái quöëc trong gia àònh anh Cuãa têåp trung thu àûúåc trïn 35 têën sùæn. 3 nùm trúã 2024 coân 25,85%, thu nhêåp bònh Tûâ nùm 2022 - 2023, huyïån àaä
gia àaä àûúåc keáo túái tûâng baãn. Sau höî trúå àïí súám hoaân thiïån nhûäng laåi àêy, cuöåc söëng cuãa ngûúâi dên quên àêìu ngûúâi àaåt 28,9 triïåu giaãm àûúåc viïåc xin gaåo cûáu trúå.
bao nùm chòm trong boáng töëi thò Taâ haång muåc coân laåi. Tïët naây gia àònh thay àöíi nhiïìu, caác höå nhòn nhau àöìng/ngûúâi/nùm. Dûå kiïën, cuöëi Nùm 2024 laâ nùm àêìu tiïn sau
Coám, Caánh Cöång, Caá Giaáng àaä anh Cuãa àaä coá nhaâ múái to àeåp àïí tñch cûåc lao àöång phaát triïín kinh tïë. nùm nay, “vuâng àêët ngheâo nhêët gêìn 30 nùm thaânh lêåp huyïån,
saáng àeân khi maân àïm buöng àoán Tïët. Àiïån àaä coá, nay mai coá àûúâng bï caã nûúác” seä coá xaä Nöng thön múái Mûúâng Laát khöng phaãi xin tónh cêëp
xuöëng. Giúâ àêy, treã em àaä coá àiïån Anh Cuãa nhúá laåi: “Khöng chó töng vaâo têån baãn, nöng saãn seä àêìu tiïn.”, öng Trûúng Vùn Bònh, gaåo cûáu àoái muâa giaáp haåt.
àïí ön baâi, nhiïìu gia àònh àaä sùæm gia àònh töi maâ ngûúâi dên trong àûúåc giaá hún”. Trûúãng phoâng LĐTB&XH huyïån Theo öng Xiïët, àïí xoáa ngheâo
àûúåc tivi, tuã laånh, nöìi cúm àiïån. baãn àïìu múã röång diïån tñch tröìng Mûúâng Laát noái. bïìn vûäng, nhên lïn nhûäng laá àún
Caãnh duâng múä lúån àïí thùæp àeân giúâ sùæn, luáa, ngö, chùn nuöi thïm Xoáa ngheâo tûâ tû duy Öng Triïåu Minh Xiïët - Phoá Bñ xin thoaát ngheâo, thúâi gian túái, Àaãng
chó coân laâ kyá ûác, chiïëc àeân àûúåc trêu boâ. Nhûäng ngûúâi treã thò ài lao thû thûúâng trûåc huyïån uãy Mûúâng böå, chñnh quyïìn huyïån Mûúâng Laát
gaác lïn giûä laåi laâm kyã niïåm vïì möåt àöång úã caác khu cöng nghiïåp. Caá Phoá Chuã tõch UBND xaä Trung Laát cho biïët, xaác àõnh “xoáa ngheâo xêy dûång kïë hoaåch, chûúng trònh
thúâi töëi tùm. Giaáng giúâ khaác xûa nhiïìu röìi caác Lyá Trûúng Vùn Sûå noái: Thay àöíi tûâ tû duy” àïí hûúáng àïën giaãm cuå thïí nhû xaác àõnh roä cêy tröìng,
Nhiïìu gia àònh tñch cûåc laâm nhaâ baáo aå”. lúán nhêët laâ trïn àõa baân xaä coá nhiïìu ngheâo vïì kinh tïë, Àaãng böå, chñnh vêåt nuöi, ngaânh, nghïì öín àõnh cho
kinh tïë, xung phong thoaát ngheâo. Nhûäng ngaây cêån Tïët, àêu àêu mö hònh kinh tïë, ngûúâi dên daám quyïìn huyïån Mûúâng Laát àaä têåp ngûúâi lao àöång. Àêy cuäng laâ caách
Cuåm tûâ “xung phong thoaát cuäng thêëy hònh aãnh phuå nûä Möng vûúåt nuái rúâi baãn àïí ài laâm ùn xa, baâ trung tuyïn truyïìn, vêån àöång àûa Nghõ quyïët 11 thêëm sêu vaâo
ngheâo” khöng coân nùçm trïn giêëy ngöìi trûúác hiïn nhaâ tûå tay thïu böå con chùm lo cho con caái hoåc ngûúâi dên thay àöíi tû duy, nhêån cuöåc söëng, àïí nhûäng reão cao
túâ maâ àûúåc baâ con núi àêy hiïån trang phuåc truyïìn thöëng rûåc rúä sùæc haânh... Caác höå dên khi thêëy àiïìu thûác, nïëp nghô, caách laâm, traánh Mûúâng Laát àoán xuên trong haånh
thûåc hoáa. Khi biïët laâm kinh tïë, coá maâu. Treã em thò haáo hûác vò Tïët àïën kiïån kinh tïë khaá hún àaä tûå nguyïån phuå thuöåc vaâo sûå höî trúå cuãa Nhaâ phuác, êëm no.q