Page 99 - Báo Thái Nguyên
P. 99

NHÌN LẠI THẾ GIỚI NĂM 2024:
                                                                Biến động, thách thức




                                                                và kỳ vọng




                                    Tàu container
                                    vận chuyển
                                    hàng hóa tại                Năm 2024 chứng kiến nhiều biến động đầy kịch tính trên khắp các châu lục, khi
                                    cảng Long                   những thay đổi về quyền lực, sự phân cực chính trị đan xen cùng các tác động từ biến
                                    Beach - một
                                    trong những                 đổi khí hậu và công nghệ có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống nhân loại. Đây là một
                                    cảng quan                   năm đầy thách thức nhưng cũng mang đến nhiều cơ hội, mở ra niềm hy vọng về một
                                    trọng nhất của              thế giới tốt đẹp hơn cho các thế hệ tương lai.
                                    Mỹ nói riêng
                                    và thế giới nói
                                    chung.                      XUNG ĐỘT, AN NINH TIẾP TỤC CĂNG THẲNG     thế phải đối mặt với áp lực lớn về hỗ trợ tài chính,
                                                              Tại châu Âu, trong năm qua, tình hình tiếp tục   nhân đạo và bảo đảm an ninh. Còn tại Syria, sự sụp
                                                            diễn biến phức tạp với nhiều thách thức đan xen,   đổ của chính quyền do Tổng thống Bashar al-Assad
   leo thang làm gián đoạn thị trường năng lượng, ảnh       nhất là do cuộc xung đột tại Ukraine. Theo Ngân   đứng đầu đã đánh dấu một bước ngoặt chính trị lớn
   hưởng đến niềm tin và tăng trưởng. Căng thẳng thương     hàng Thế giới (WB), GDP năm 2024 của Ukraine   trong khu vực.
   mại gia tăng cản trở tăng trưởng. Những cú sốc bất lợi   ước tính giảm 29% do chiến sự kéo dài, gây ra
   hoặc con đường giảm lạm phát có thể dẫn đến những        những áp lực kinh tế nặng nề. Hơn 8 triệu người đã     THÁCH THỨC, CƠ HỘI ĐAN XEN
   điều chỉnh gây gián đoạn trên các thị trường tài chính.   phải sơ tán khỏi vùng chiến sự, khiến cộng đồng   Về kinh tế, năm 2024 tiếp tục là một năm đầy thử
   Tuy nhiên, tăng trưởng cũng có thể bất ngờ vượt qua      quốc tế phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân   thách đối với nền kinh tế toàn cầu. Lạm phát mặc dù
   dự báo. Ví dụ, nếu niềm tin tiêu dùng phục hồi nhanh     đạo nghiêm trọng. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng tại   đã hạ nhiệt từ mức 6% năm 2023 xuống còn 4,5%
   hơn dự kiến, chi tiêu có thể tăng mạnh. Một sự giải      Ukraine bị tàn phá nặng nề, trong khi các lệnh trừng   năm 2024 nhưng tiến trình phục hồi kinh tế vẫn ì
   quyết sớm các xung đột địa chính trị lớn cũng có thể     phạt kinh tế nhắm vào Nga không chỉ làm suy yếu   ạch. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhu cầu tiêu
   cải thiện tâm lý và làm giảm giá năng lượng.             nền kinh tế nước này mà còn tác động tiêu cực đến   dùng yếu, đầu tư đình trệ và sự gián đoạn trong
     Giới chuyên gia cho rằng, việc cải cách cơ cấu là      các quốc gia châu Âu phụ thuộc vào năng lượng từ   chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều nền kinh tế lớn như
   điều cần thiết để đặt nền móng cho tăng trưởng toàn      Nga. Mối liên hệ giữa khủng hoảng năng lượng và   Mỹ, Đức và Nhật Bản đang đối mặt với chi phí sản
   cầu bền vững và mạnh mẽ hơn. Bởi tình trạng thiếu lao    tăng trưởng kinh tế chậm chạp đang đẩy Liên minh   xuất tăng cao cùng sự sụt giảm về nhu cầu tiêu dùng
   động, dân số già hóa vẫn là thách thức lớn đối với       châu Âu (EU) đến bờ vực suy thoái.            nội địa, khiến triển vọng tăng trưởng kinh tế trở nên
   nhiều nền kinh tế. Để giải quyết vấn đề này, các chính     Trong nội bộ EU, những biến động chính trị tại   kém khả quan hơn.
   sách vĩ mô là “chìa khóa”, mang tới lời giải tận gốc     Pháp và Đức cũng góp phần gia tăng thêm áp lực.   Tại Mỹ, việc cựu Tổng thống Donald Trump tái
   cho việc hỗ trợ tăng trưởng dài hạn.                     Tại Pháp, chính phủ của Tổng thống Emmanuel   đắc cử nhiệm kỳ mới mang lại nhiều thay đổi trong
                        H.T                                 Macron phải đối mặt với khủng hoảng niềm tin sau   chính sách kinh tế. Chính quyền mới tập trung mạnh
                                                            thất bại trong cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại quốc   vào việc thúc đẩy sản xuất trong nước và giảm sự
                                                            hội. Sự kiện này đã châm ngòi cho các cuộc biểu   phụ thuộc vào chuỗi cung ứng quốc tế. Chính sách
                                                            tình trên toàn quốc, thu hút hàng triệu người tham   thương mại cứng rắn hơn với Trung Quốc được dự
                                                            gia để phản đối chính sách cải cách lương hưu và lao   báo sẽ có tác động sâu rộng đến cấu trúc thương mại
   cao… khiến tăng giá thành sản phẩm, hàng nội địa ít      động, gây ra nhiều xáo trộn trong đời sống kinh tế,   toàn cầu, đồng thời đặt ra không ít thách thức cho
   có khả năng cạnh tranh trên chính thị trường Mỹ.         xã hội. Còn tại Đức, Thủ tướng Olaf Scholz đang   các quốc gia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu. Tại khu
     Chính cường quốc số một thế giới là Mỹ thường          phải đối mặt với thách thức lớn khi liên minh cầm   vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, những nỗ
   xuyên vi phạm các luật lệ, quy tắc thương mại tự do.     quyền rơi vào tình trạng chia rẽ sâu sắc do bất đồng   lực thu hút đầu tư nước ngoài nhờ môi trường chính
   Ngay sau khi ông Trump đắc cử Tổng thống (khóa           trong các chính sách về năng lượng và nhập cư. Làn   trị ổn định và sự cải thiện cơ sở hạ tầng đã mang lại
   trước) đã đưa Mỹ rút khỏi Hiệp định đối tác xuyên        sóng di cư từ Trung Đông và châu Phi tiếp tục gây   nhiều thành tựu đáng chú ý. Các chuyên gia nhận
   Thái Bình Dương (TPP), vì sợ việc tự do luân chuyển      sức ép lớn lên hệ thống xã hội, đồng thời làm dấy lên   định khu vực Đông Nam Á sẽ tiếp tục là động lực
   hàng hóa, thực hiện chính sách chung về thuế dẫn đến     tranh cãi sâu sắc trong nội bộ chính trị nước Đức.  chính thúc đẩy kinh tế châu Á tăng trưởng trong
   nguy cơ hàng hóa tràn vào Mỹ, làm suy giảm nền sản         Tại châu Á, tình hình chính trị và an ninh tiếp tục   những năm tới.
   xuất nội địa. Ông cũng đã yêu cầu Mexico và Canada       căng thẳng với những diễn biến đáng lo ngại. Ở Hàn   Năm 2024 đã khép lại với những thách thức và cơ
   cùng Mỹ sửa lại Hiệp định khu vực mậu dịch tự do         Quốc, cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng   hội đan xen, đặt ra yêu cầu cấp thiết về sự hợp tác
   Bắc Mỹ, áp đặt thêm những điều khoản có lợi cho          bùng nổ khi cả Tổng thống và quyền Tổng thống đều   toàn cầu để hướng tới phát triển bền vững. Các quốc
   mình.                                                    bị luận tội với các cáo buộc tham nhũng và lạm   gia không chỉ cần hành động đồng bộ mà còn phải
     Ông Trump đe dọa (sau khi nhậm chức Tổng thống         quyền. Trong khi đó, tình hình tại bán đảo Triều   thể hiện trách nhiệm cao hơn trong các lĩnh vực kinh
   nhiệm kỳ thứ hai) sẽ đánh thuế 60-100% lên hàng hóa      Tiên tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều yếu tố tác   tế, công nghệ và ứng phó với biến đổi khí hậu. Một
                                                                                                          thế giới hòa bình và thịnh vượng chỉ có thể đạt được
   Trung Quốc để bảo hộ nền sản xuất nội địa, hạn chế,      động đến an ninh khu vực.                     thông qua sự đoàn kết và đối thoại hiệu quả giữa các
                                                              Trong khi đó, tình hình tại khu vực Trung Đông
   ngăn chặn nhập siêu từ Trung Quốc; tăng 25% thuế lên     tiếp tục diễn biến đầy bất ổn, nguy hiểm, với nhiều   quốc gia.
   hàng hóa nhập từ Canada và Mexico, với lý do hai         thách thức về nhân đạo và an ninh. Dải Gaza và Bờ   Bước sang năm 2025, thế giới sẽ tiếp tục đối mặt
   quốc gia láng giềng này không ngăn chặn người nhập       Tây chứng kiến các cuộc giao tranh nghiêm trọng,   với những bài toán lớn về địa chính trị, kinh tế và
   cư trái phép vào Mỹ và tình trạng buôn lậu ma túy qua    gây tổn thất lớn về người và tài sản. Hơn 3.000 người   môi trường. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để các
   biên giới; tăng 20% thuế lên hàng hóa khối EU nếu        Palestine và 200 người Israel đã thiệt mạng trong các   quốc gia xây dựng lòng tin, thúc đẩy đổi mới sáng
   các nước hạn chế mua dầu của Mỹ.                         cuộc xung đột, khiến tình hình trở nên đặc biệt   tạo, cùng hướng tới một tương lai cân bằng và bền
     Ông Trump cũng dọa áp thuế 100% đối với khối           nghiêm trọng. Làn sóng di cư gia tăng đã đặt các   vững hơn. Sự quyết tâm và đồng thuận trên quy mô
   BRICS (Brazil, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Phi,          quốc gia láng giềng và các tổ chức quốc tế vào tình   toàn cầu chính là “chìa khóa” để biến những thách
   Iran, Ai cập, Ethiopia và các Tiểu vương quốc Ả rập                                                                    thức thành động lực phát triển,
   thống nhất). Ông nêu giả định rằng nếu nhóm nước                                                                       mang lại hy vọng về một thế giới
   này có ý định làm suy yếu hoặc xây dựng đồng tiền                                                                      tốt đẹp hơn cho các thế hệ tương
   khác nhằm thay thế USD, công cụ tăng thuế là một                                                                       lai.
   trong những con bài mà siêu cường kinh tế số một thế                                                                            NAM HÀ
   giới sử dụng để ngăn chặn, răn đe các đối tác xuất siêu
   quá lớn vào Mỹ.
     Dư luận cho rằng rất khó dự báo về triển vọng kinh
   tế năm 2025 vì khi ông Trump làm Tổng thống Mỹ rất                                                                     Tại khu vực Trung Đông,
   có nguy cơ ông sử dụng quyền lực của mình trừng phạt                                                                   Dải Gaza và Bờ Tây tiếp tục
   các nước. Xung đột lợi ích giữa các trụ cột kinh tế sẽ                                                                 chứng kiến các cuộc giao
   ảnh hưởng đến tăng trưởng toàn cầu.                                                                                    tranh nghiêm trọng, gây tổn
            LIÊU CHIẾN (TP. Thái Nguyên)                                                                                  thất lớn về người và tài sản.
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104