Page 44 - Báo Quảng Trị - Số Tết Âm Lịch

44
44 XUÂN ẤT TỴ 2025
2025
XUÂN ẤT TỴ

Hương quê
Hương quê
a) v
ác giả (
ở giữ
T Tác giả (ở giữa) và lãnh đạo
à lãnh đạo
ã T
x
xã Triệu Hải, huyện Đạ Tẻh
r
ện Đạ T
ẻh
uy
iệu H
ải, h
- -Ảnh: P.X.H
Ả
nh:
.X.H
P
thơm ngát xứ người
thơm ngát xứ người t ch u ẩn nông thôn mới - Ả nh: X.H
r
ải đạ
iệu H
Xã Triệu Hải đạt chuẩn nông thôn mới -Ảnh: X.H
X
ã T
PHẠM XUÂN HÙNG anh Thỉ kể, tôi biết số hộ người gốc Quảng Trị Đồng Nai. Hỏi anh xưa rày sinh sống bằng Trước khi chia tay, tôi ghé một vòng qua
ở 4 thôn vào khoảng 400 hộ, hơn 2.000 nhân nghề gì, anh Lập cười, thì làm ruộng, làm vườn, xã Quảng Trị kề sát xã Triệu Hải. Cũng vậy, ở
Bên biền dâu xanh ngăn ngắt liền kề khẩu, đa số là người gốc Triệu Phong, một ít là giờ có tuổi rồi thì mở cửa hàng nhỏ bán tạp đây có 7 thôn thì ngoại trừ 1 thôn gốc gác Thái
chiếc cổng dẫn lối theo con đường người gốc Hải Lăng. Về sau thì rải rác có các hóa, rảnh chăm sóc hoa, cây cảnh chơi thôi. Bình, 6 thôn còn lại đều người quê Quảng Trị.
Cũng câu người dân quê mình ở xã Triệu Xã Quảng Trị đón lớp di dân đầu tiên muộn
hộ vào thêm. Nếu tính ra thì những hộ vào đợt
tráng nhựa sạch sẽ, phẳng lì vào xã đầu tiên cũng đã 45 năm. Anh Thỉ cười, thì như Hải này sống bằng nghề gì?, tôi hỏi Chủ tịch hơn nên thành lập cũng muộn hơn xã Triệu
Triệu Hải, tôi như bắt gặp một nẻo tôi, hồi vào đây còn học cấp 2, giờ cũng sắp UBND xã Trương Thái Triệu Vương. Vương Hải, năm 1986. 6 thôn ở đây có hơn 500 hộ
hồ hởi bảo: “Đất đai đây tốt lắm anh. Nhà nào sống bằng canh tác nông nghiệp, chăn nuôi.
sửa nghỉ hưu theo chế độ.
hồn quê phía xa mờ hun hút đất Lúc anh Phong dẫn tôi vào UBND xã Triệu cũng có đất vườn rộng. Hồi mới vào thì trồng Tôi không có thời gian thăm thú kỹ nhưng nghe
đỏ, cát trắng, gió Lào. Anh nhớ quê Hải, tôi để ý thấy dọc ven con đường lớn rất nhiều lúa, trồng khoai sắn để chống đói. Đủ ăn rồi thì các anh lãnh đạo xã Triệu Hải nói, lãnh đạo
miềng Quảng Trị chớ chi? Hồ Quốc hoa, đủ màu sắc. Hoa ở đây đẹp, rực rỡ không cải tạo vườn, trồng các loại cây công nghiệp, xã Quảng Trị cũng toàn là người Quảng Trị.
kém gì hoa ở TP. Đà Lạt. Phong nói, mấy anh nhiều nhất là cây điều, rồi đến cây cà phê. Mấy Rồi cũng nghe nói, ở xã Quảng Trị, dù vào sau
Phong, người đàn ông chững chạc lãnh đạo xã Triệu Hải này làm việc tốt lắm, việc năm trở lại đây, sầu riêng được giá nên nhiều nhưng việc bảo tồn gốc gác quê nhà hơn cả

vừa qua tuổi 45, Ủy viên Thường vụ đâu ra đó. Các hội nhóm, đoàn thể như cựu nhà phất lên. Gần đây thì nhiều nhà chọn vùng xã Triệu Hải. Nhiều làng còn mang cả Thành
chiến binh, phụ nữ, đoàn thanh niên cũng hoạt đất ven suối, thấp trũng trồng dâu nuôi tằm Hoàng ngoài quê vào thờ, tộc họ nào cũng
Huyện ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo động tích cực. Thực hiện phong trào xây dựng cũng khá lắm. Giá kén cao, nhà buôn thu tận xuân thu nhị kỳ tế lễ.
Huyện ủy Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng, nông thôn mới nên cuối tuần họ lại dọn dẹp nơi nên thu nhập cũng chẳng kém gì các loại Chợt nghe lòng vui lây niềm vui đồng
cười nói với tôi. “Thì đây, lát nữa anh đường sá, trồng hoa cỏ khắp nơi. Anh nhìn cây trái”. hương giữa vùng đồi núi chập chùng của cao
nguyên Lâm Viên. Mảnh đất này nằm dọc
Sát cạnh trụ sở UBND xã là ngôi trường
thấy đó, nhà nào cũng có vườn hoa nhỏ trước
gặp toàn người Quảng Trị, xa quê gốc sân. Tôi nói lái xe dừng lại rồi bất ngờ chọn THCS Triệu Hải. Nghe tiếng trống trường vang thượng nguồn sông Đồng Nai, quay lưng lại
cả ngàn cây số mà vẫn rặc ròi “răng một nhà vào chơi. Người đàn ông tiếp tôi bằng vang tôi hỏi anh Thỉ, Vương câu chuyện học tầm mươi cây số là huyện Bù Đăng, tỉnh Bình
Phước, xuôi dòng Đồng Nai cũng tầm mươi
rứa mô tê”. giọng Quảng Trị không sai một âm. Anh tên hành của con em. Anh Thỉ nói, dù nơi đây cây số là huyện Tân Phú, Định Quán của tỉnh
là Hà Xuân Lập, sinh năm 1959. Anh bảo, tôi không phải phố thị, điều kiện học hành cũng
Thật khó hình dung giữa một vùng núi non cũng lên đây định cư năm 1980 nhưng trước khó khăn nhưng con em quê mình chịu khó Đồng Nai. Huyện Đạ Tẻh giáp ranh với huyện
thuộc cao nguyên Lâm Viên giáp với miền đó, năm 1972, gia đình tôi đã vào Cù Bị (Bà lắm. Năm nào cũng có nhiều em đỗ đại học, y Đạ Hoai và Cát Tiên của tỉnh Lâm Đồng. Bây
Đông Nam Bộ là Bình Phước và Đồng Nai lại Rịa - Vũng Tàu), sau lên đây. Ở Quảng Trị anh khoa, bách khoa, sư phạm có cả. Như gia đình giờ, ngoài quê là mùa đông rét nhưng cao
có những ngôi làng thuần Quảng Trị. Gặp một o ở đâu? Tôi hỏi. Anh Lập kể, quê anh ở Ngã Tư tôi có hai cháu, không giấu gì, một cháu thi đỗ nguyên Lâm Viên thì gần như đã hết mùa mưa,
mang triêng gióng bên lề đường, tôi dừng xe lại Sòng, hồi đó không biết nhớ chính xác không, ngành công an, giờ đã đi làm, cháu kia đang bước vào đầu mùa khô. Nghĩa là mùa xuân
hỏi chuyện. “O người Quảng Trị hay răng?”. O đó là xã Đồng Xuân, gần kề An Lạc. học ở trường quân đội. Mà cũng không riêng sắp về, Tết sắp đến. Hèn chi hoa cỏ vườn nhà
cười giòn tan, trả lời: “Ở đây thì người Quảng Trị Bây giờ thì anh đã bén rễ xanh cây ở đây nhà tôi, ở đây nhiều nhà có con em tốt nghiệp ai cũng đã xanh lên màu lá với những chồi nụ dịu
chơ xứ mô nữa mà hỏi”. “O tên chi, năm ni được rồi, con gái đầu sinh năm 1983 làm giáo viên, đại học, làm việc khắp nơi, tận TP. Hồ Chí dàng áo lụa.
mấy xuân xanh?”. "Hi, chú Quảng Trị ni bui hè, lấy chồng cũng gần nhà nhưng khác tỉnh, ở Minh, Đà Lạt, Biên Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu. Biết tôi làm báo, các anh Phong, Thỉ,
tui tên Liên, sáu chục xun xeng (xuân xanh) rồi”. Vương, Du bảo, anh nhớ viết về bà con ở đây
“Quê o ở mô?”. “Hỏi chi hỏi dữ, tui quê ở huyện nghe. Hồ Quốc Phong thì ngậm ngùi nói, anh
Triệu Phong”. Nói rồi, o lại cười giòn tan. nhớ viết sớm. Sao vậy?, tôi hỏi. Phong bảo, vì
Biết tôi là người Quảng Trị nên khi ghé theo đề án quy hoạch, sáp nhập đã được Quốc
UBND xã Triệu Hải, các anh cán bộ xã ùa hội thông qua, chắc cỡ quý I/2025, 3 huyện Đạ
đến trò chuyện, chung vui. Ngoài anh Nguyễn Tẻh, Đạ Huai và Cát Tiên nhập lại một, thành
Công Thỉ, Phó Bí thư Đảng ủy xã hơi đứng tuổi, huyện Cát Tiên. Theo đó, đơn vị xã cũng sáp
các anh còn lại đều trẻ, tầm trung niên. Anh nhập, 2 xã Triệu Hải và Quảng Trị nhập lại thành
Trương Thái Triệu Vương, chủ tịch xã; anh Hà một xã là Quảng Trị. Sợ anh viết muộn, tên xã
Vĩnh Du, phó chủ tịch xã khoảng 40, 45 tuổi. Triệu Hải không còn.
Phút giây gặp mặt thoáng qua đã thân tình. Thì đã sao, vẫn còn tên xã Quảng Trị, Triệu
Anh Nguyễn Công Thỉ kể: Xã Triệu Hải có 5 Hải tức Triệu Phong và Hải Lăng cũng chỉ là một
thôn thì hết 4 thôn là người Quảng Trị, chỉ có phần tỉnh Quảng Trị quê nhà đó thôi. Tôi nói vậy
một thôn là người quê Nam Định. Thôn của trong bữa cơm trưa chia tay anh em ở thị trấn Đạ
người Nam Định thành lập sau, khoảng năm Tẻh. Thị trấn nhỏ khiến tôi hình dung như là Hồ
1986. Còn các thôn người quê mình vào đây Xá, Cam Lộ, Gio Linh ở quê mình. Bữa cơm hôm
sớm lắm. Tôi nhớ vào đây cuối năm 1980, lúc đó có món canh thoảng mùi thơm mắm ruốc quê
đó mùa đông, vào đây là chuẩn bị ăn cái Tết Anh Hà Xuân Lập ở vườn hoa nhà mình tại xã Triệu Hải -Ảnh: X.H nhà. Chỉ mùi ruốc thôi mà làm dậy lên trong tôi
đầu tiên, năm dương là 1981. Qua câu chuyện một trời thương nhớ quê nhà nơi xứ xa.