Page 5 - Hạ Long

Lẵng hoa Bác Hồ tặng được trưng bày tại Phòng truyền thống Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Thọ Chân đã tặng Bác “Hòn than đầu tiên của kế hoạch năm 1965 Vì miền Nam Ngày 2/2/1965 (tức mùng 1 Tết Ất Tỵ) Bác Hồ đã về thăm và chúc tết quân và dân Vùng mỏ. Hàng vạn người dân Hòn Gai đã vui mừng mít tinh đón Bác. Ảnh: TTX-
Công ty CP Than Mông Dương. ruột thịt”. Ảnh: Bảo tàng Hồ Chí Minh
Tết 1965, công nhân mỏ đón Bác Hồ về (*)

Nhà văn ĐẶNG HUỲNH THÁI

Ngày nay, đến bất kỳ phòng nhất. Chăm lo tốt đời sống công nhân, Nhà ăn Than Tuất thêm vào: Chị Cẩm khuyên: Đông Triều, một chiếc máy bay đuổi theo bắn hai quả nằm trong hệ thống vòng cung núi đá với chu vi gần hai
Trụ mỏ Đèo Nai là điển hình nhà ăn năm tốt. Bác phê
- Cháu cũng thấy rõ. Nhìn Bác cầm hòn than, lại
- Thôi không tranh luận, bây giờ phải làm tốt những
truyền thống nào của các đơn phán cán bộ còn quan liêu, phải đi sâu, đi sát tham gia nhớ ông cháu quá! Ngừng một lát Tuất nói tiếp: Giá lời Bác dạy, thanh niên phải đầu tàu, gương mẫu, hoàn tên lửa, nổ ngay phía trước hơn một trăm mét. Bất ngờ, cây số. Có hang lớn lắp đặt các thiết bị, máy móc sản
hoảng sợ cả hai người bật tung xuống ruộng, hai xe
xuất như (phay, bào, doa, mài, tiện...). Có hang lắp ráp
vị trong Tập đoàn Công nghiệp lao động, đẩy mạnh công tác quản lý xí nghiệp để tạo như ông cháu còn sống thì đã tạc tượng, kính tặng thành kế hoạch để được ghi tên vào Cờ thưởng luân lưu đạp và lẵng hoa cũng lao theo. Lấy lại hồn vía, dựng các loại động cơ, có hang làm việc cho văn phòng, y tế,
ra nhiều năng suất cao hơn nữa. Sang năm mới phải
xe lên, lẵng hoa đầy bùn, vài cành gãy, hoa nhàu nát.
nhà trẻ và nhiều gia đình sơ tán.
đã chứ...
Bác, chứ không phải hòn than như hôm nay.
Than - Khoáng sản Việt Nam, làm thật nhiều than cho Tổ quốc, đẩy mạnh phong Thì ra vậy, Tuất là cháu nội của ông Vũ Văn Mão, 3 Anh Lê Đình Ất kêu lên: “Trời ơi!” Rồi gào khóc, như bị Nhà máy đã bỏ ra hàng nghìn ngày công, bóc đi hai
trào thi đua “Vì miền Nam ruột thịt”. Sản xuất than
mẹ đánh đòn. Văn Chuân tưởng anh Ất bị thương, kéo
Để được ghi tên vào cờ thưởng luân lưu và nhận
đều thấy trưng bày rất trang cũng như quân đội đánh giặc, mỗi người thợ mỏ là một khoảng năm 1952 đã bí mật tạc tượng Bác Hồ bằng lẵng hoa tươi của Bác Hồ là cả một cuộc đua tài quyết lên bờ, sờ nắn khắp người, không sao, anh Ất nghẹn vạn mét khối đất đá, cải tạo hang, làm hầm hào giao
thông, di chuyển hàng nghìn tấn thiết bị máy móc vào
than gửi ra chiến khu kính tặng Bác nhân sinh nhật
chiến sĩ diệt Mỹ. Phải có thật nhiều chiến sĩ thi đua, tổ
ngào nói:
trọng lẵng hoa của Bác Hồ. đội lao động xã hội chủ nghĩa và anh hùng lao động. 19/5. Thời gian đã qua đi, nhưng tấm lòng kính yêu liệt giữa các công ty, các xí nghiệp, mỗi cá nhân, tổ - Nát hết hoa rồi, làm gì bây giờ Chuân ơi? hang để sản xuất tốt trong mọi tình huống.
Mấy ngày nay cả nhà máy mong tin vui, đón nhận
đội, phân xưởng. Vùng mỏ dấy lên một phong trào thi
Bác Hồ của những người thợ mỏ luôn luôn khắc sâu
Nhân dịp này Bác tặng cho công nhân mỏ lá cờ
Nhưng có ai biết được nỗi vất vả thi đua luân lưu. Hằng năm, đơn vị nào xuất sắc thì trong lòng. đua mới... Chuân cũng sụt sịt không nói lên lời. lẵng hoa của Bác Hồ. Hai cha con Bạch Tường và Tuyết
Vi, tất bật chuẩn bị.
Biết làm sao được giữa đêm khuya, đồng không
Tháng trước Tết, cánh cán bộ thi đua chạy đôn,
của cánh thi đua đã đạp xe vượt được thêu tên vào, cứ vào dịp Tết, Bác tặng cho đơn Tuất chầm chậm kể: chạy đáo để nắm tình hình các đơn vị, bình chọn xem mông quạnh này. Hai người đành ngậm đắng nuốt cay, Cháu Tuyết Vi là tên ghép của mẹ Tuyết Lan và Vi
vị xuất sắc lẵng hoa tươi. Cả rừng người vỗ tay reo
- Hồi ấy sợ lắm, không khéo mật thám bắt được thì
hàng trăm cây số dưới bom đạn mừng, hứa quyết tâm thực hiện... nó bỏ tù luôn. Bà cháu kể rằng: Tạc tượng xong ông đơn vị nào xuất sắc, rồi làm báo cáo trình Bộ, trình Văn dù có tội với Bác Hồ, có lỗi với cán bộ công nhân mỏ Hoa đặt cho con gái, bây giờ đã vào nhà máy học việc.
cũng xin cúi đầu van lạy. Nuốt nước mắt, nén nỗi buồn
phòng Chủ tịch nước. Ngày hai mươi chín Tết năm ấy,
Cháu mang tất cả giò phong lan ở nhà vào đây để trang
gói trong một tấm khăn đỏ, xếp xuống đáy thúng trên
2
của giặc Mỹ. "Những cánh hoa Trên đường về, các cô gái Cẩm Phả nhẩn nha để rất nhiều hoa quả, oản, bánh lộc Phật. Bà mặc bộ anh Lê Đình Ất, Trưởng Ban Thi đua Công ty Than Hòn dồn xuống hai bàn chân đạp thục mạng, xe lăn còng cọc trí “Vườn thượng uyển”. Dù khổ đau, vui buồn, hoa luôn
trong đêm ba mươi không trăng sao, không ánh đèn. Thi
Gai và Văn Chuân đạp xe đạp từ Hòn Gai về Hà Nội
mang lại cho con người niềm tin bất tận! Cám ơn đất trời.
lấm lem khói súng, bom đạn đi bộ. Những ngày đẩy xe than trên tầng, chạy năm quần áo nâu, đi lễ chùa về. Qua bốt Cẩm Phả, chúng để nhận Lãng hoa của Bác cho Nhà máy Cơ khí Cẩm thoảng pháo sáng và máy bay Mỹ ùng ục trên trời... 6
cho qua. Đến đền Cây Quéo, trạm này là ranh giới
mươi, sáu mươi cây số là bình thường. Hôm nay có ba
Mười giờ thì về đến Nhà máy Cơ khí Cẩm Phả sơ tán
là giá trị cao cả của lòng dũng chục cây, ăn nhằm gì! Vừa đi vừa kể chuyện lại vui, giữa hai vùng, ác ôn nhất. Mấy thằng tay sai của tên Phả đã hoàn thành kế hoạch sản xuất trước thời hạn. trong hang Hòn Một. nhân đã tề tịu trước cửa hang. Giám đốc Nhà máy Huỳnh
Các vị lãnh đạo nhà máy và đông đảo cán bộ công
Anh Lê Đình Ất là người có thâm niên trong nghề thi
Ray chánh mật thám, xô ra giữ lại. Thấy toàn đồ lễ,
cảm, của tình người, mãi mãi sử thật hiếm có cuộc gặp gỡ như thế này. Chẳng mấy bà phát cho mỗi đứa một phẩm oản ăn nhồm nhoàm, đua. Sau tiếp quản Vùng mỏ, anh là cán bộ Thị đoàn 5 Như Ngôn ôm chầm anh Lê Đình Ất, mừng mừng tủi tủi:
chốc đã đến đỉnh đèo Bụt. Đã nhiều lần nghe kể về
Thanh niên Lao động Cẩm Phả. Khi dấy lên phong trào
cho qua, thoát nạn. Còn cái thư của Bác gửi về, lúc
... Hang Hòn Một hay còn gọi là hang Đá Chồng,
“Về được đến đây là vui rồi. Những cánh hoa lấm lem
sách của những người thợ mỏ rốn ông Bụt, nay mới được tay sờ, mắt thấy. Hợp láu đầu chả ai đọc được, về sau chú Soạn đọc cho mọi thi đua phá kỷ lục "giành cờ đỏ, bỏ cờ xanh" anh năng ghi dấu một câu chuyện tình, đau thương và lãng mạn khói súng, bom đạn là giá trị cao cả của lòng dũng cảm,
lỉnh, nghịch ngợm, liền lấy quả cam trong túi buộc
nổ, đề ra nhiều biện pháp mới để mọi người đạt thành
phải ghi nhớ công ơn này" - Ông thêm đồng xu mới được mừng tuổi thả xuống lấy may. người nghe, rồi giấu kín dưới bệ tượng Phật Quan âm. tích cao nhất. Rồi sơ kết, tổng kết, bình chọn, khen của đôi trai gái thợ lò, Bạch Tường và Vi Hoa; đẹp của tình người, mãi mãi sử sách của Những người Thợ
Mãi đến ngày giải phóng mới mang ra trao cho Bảo
như những nhành hoa phong lan phi điệp tím. Hôm
Mất hút, tất cả hét ầm lên, chia nhau đi tứ phía truy
mỏ phải ghi nhớ công ơn này”.
Huỳnh Như Ngôn, Giám đốc lùng. Hợp, Bình chạy xuống chân đèo. Hạnh, Tuất và tàng tỉnh trưng bày. thưởng, thế là trở thành cán bộ thi đua lúc nào không nay không còn là nơi hoang vu lạnh lẽo, Hòn Một đang Cả hội trường trong hang lặng im, chùng xuống, nín
hay. Hàng ngàn lao động tiên tiến, hàng trăm tổ đội lao
mang trong lòng Nhà máy cơ khí Cẩm Phả anh hùng.
mấy đứa trẻ khỏe, đi đến phía hang. Mãi chẳng gặp
Chị Vân ra dáng hiểu biết hơn, nói:
Nhà máy Cơ khí Cẩm Phả hồi được nhau, thế là lạc. Chị Cẩm, chị Vân đứng trên - Bận trăm công nghìn việc, thế mà đã mấy lần Bác động xã hội chủ nghĩa, rồi chiến sĩ thi đua và các anh Đèn hoa rực rỡ, sáng trưng chen lẫn với những nhành thở, rân ran những tiếng nấc, rồi bùng lên hàng loạt tràng
vỗ tay. Ngoài cửa hang, những bánh pháo dài hàng mét
hùng lao động đều do anh gây dựng. Thế mà anh lại
ấy nói. đỉnh đèo gọi ầm lên, chỉ thấy tiếng vang vào núi rồi về thăm Vùng mỏ và những người thợ mỏ rồi đấy!. chẳng có một danh hiệu nào, nhiều người hỏi vui, anh hoa phong lan trong “Vườn thượng uyển”. “Cõi tiên” nổ vang. Giám đốc Huỳnh Như Ngôn và Thư ký Công
dội lại oang oang. May sao có ông già người Sán Dìu
của Bạch Tường và Vi Hoa trước khi Bạch Tường chia
nhà gần đó dẫn đường, tìm thấy quả cam và một xâu Chị Cẩm thêm vào: lặng lẽ trả lời: "Làm ơn không nên kể ơn. Mọi người tay lên đường ra chiến khu. Vi Hoa vĩnh biệt cuộc đời, đoàn Đoàn Văn Thép thân mật “mở tiệc” chiêu đãi Lê
tiền xèng của ai đó đang lững lờ trôi ra biển. Vớt lên, - Hồi đi học Trường Đảng Nguyễn Văn Cừ, chị đã đẹp, vui, là mình vui rồi. Anh thợ cạo có bao giờ gọt tay cầm hai bông sen trắng, tóc cài nhành phong lan Đình Ất và Văn Chuân bữa phở “không người lái” (tên
ùng mỏ luôn luôn đón những cái Tết đặc biệt. Cả cả bọn ôm nhau cười rúc rích, ăn cam, chia tiền lộc. được nghe giảng. Từ những tháng năm còn bôn ba đi được đầu cho mình đâu"... tím. Sau ngày giải phóng Vùng mỏ, Bạch Tường trong gọi phở không có thịt, lúc bấy giờ là sang lắm). Đói. Một
đêm giao thừa Ất Tỵ, Hòn Gai và Cẩm Phả không tìm đường cứu nước, Bác đã thấu hiểu sự bần cùng, Bản báo cáo gửi lên, Bác ghi bút tích: “Bác Hồ đã đoàn quân chiến thắng trở về. Tuyết Lan người bạn đêm vật lộn với bom đạn, ngã lên ngã xuống, mấy cái
Vngủ, công nhân ba giờ sáng đã ra xe để về Hòn Gai. Ông già Sán Dìu vui vẻ nói: lầm than của công nhân mỏ. Người đã có nhiều bài nhận được báo cáo công tác quý 1 của nhà máy. Bác thân thiết đã mang cả “Vườn thượng uyển” trong hang bánh “cuốn thừng” mang theo từ Hà Nội ướt nhèm, hai
Tất cả chỉ biết rằng, đi dự lễ mừng công hoàn thành kế "Các cháu năm nay là phúc đức lắm. Tục của làng viết, bài báo và báo cáo gửi Bộ Phương Đông Quốc rất vui lòng về những thành tích nhà máy và ngành than Hòn Một về nhà để chăm bón, theo lời dặn của Vi Hoa người ăn một mạch, tấm tắc khen ngon hơn cả sơn hào
hoạch 5 năm lần thứ nhất (1960-1965). Năm giờ sáng ngày chúng tôi, sáng mùng 1 Tết, các nhà mang lễ vật ra lễ tế Cộng sản nói về tình hình thợ mỏ chúng ta... đã đạt được và mong cán bộ và công nhân cố gắng hơn trước khi nhắm mắt. Đợi chờ. Thời gian trôi đi, tuổi hải vị. Ông Thép thư ký Công đoàn, bắt để chiếc xe đạp
mùng 1 Tết, Đài truyền thanh phát ra từ cái loa kim treo Ông Bụt, rồi thả xuống rốn này. Lễ vật vào hang bụt Các cô xúm quanh chị Cẩm năn nỉ: nữa. Phát huy tốt những ưu điểm và sửa chữa những thanh xuân qua nhanh, hằn những vết nhăn trên má. cọc cạch lại, cho ô tô chở hai người và mỗi người một cái
trên tường: “Bác Hồ về ăn tết với công nhân mỏ”, thế là rồi trôi ra biển, ai đón được đầu tiên, vạn sự may mắn". nhược điểm để giành nhiều thắng lợi hơn nữa”. Bản Hai người ôm nhau trong tiếng nấc, trong những giọt bánh chưng về nhà cho kịp đón giao thừa cùng vợ con.
một số người không kịp đi xe từ sớm, vội vã chạy bộ. Hợp, Thế là âm dương tố hảo. Vừa được nghe lời vàng - Chị ơi! Sao chị biết nhiều thế? Hôm nào kể cho Báo cáo có bút tích của Bác đã được Thủ tướng Phạm nước mắt, mặn chát như nước biển của hàng vạn phu 7
Bình, Hạnh và ba chị em Vân í ới gọi nhau, mang theo bánh ngọc của Bác Hồ, giờ lại được lộc trời đất ban cho. bọn em nghe đi. Văn Đồng về trao cho cán bộ công nhân Nhà máy. mỏ, kìm nén bẩy mươi năm dưới gông cùm nô lệ... Suốt đêm ấy, lẵng hoa được Tuyết Vi phục chế lại
chưng, bánh dầy, vượt đèo Bụt sang đến Hà Tu thì trời sáng Ngồi ngay dưới tán cây rừng, Hợp lôi trong tay - Nhất định rồi! 4 Chiến tranh leo thang bắn phá miền Bắc của đế quốc tươi đẹp, rực rỡ.
rõ. Dọc ven đường, các nhà nổ pháo xông nhà rồi túa ra nải ra đủ thứ: Bánh chưng, bánh dầy, hoa quả. Mấy Nhưng cái Hợp lại so bì: Sáng sớm ngày ba mươi tết, các phóng viên báo chí Mỹ. Vùng mỏ bước vào thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu
đường chạy theo. Cánh thanh niên trẻ như thằng Thắng, người khác cũng góp thêm phần của mình vào. Bây và các đơn vị đã túc trực ở Văn phòng Chủ tịch Nước. nước, vừa sản xuất vừa sẵn sàng chiến đấu, tay búa tay Sáng mùng 1 Tết, hàng trăm công nhân cán bộ ca
thằng Xa, thằng Bằng, bạo dạn nhảy lên xe gấu chở than, giờ các cô mới thực sự đón Tết. Thật vui, thật tự do - Cứ như cái Hạnh mà không sướng à. Bác nêu Khi anh Lê Đình Ất và Văn Chuân nhận lẵng hoa xong súng. Bạch Tường được điều về làm Phó Giám đốc nhà hát, hò reo, giương cao lá cờ thưởng luân lưu và lẵng
bám chặt vào thùng xe, vượt ba chục cây số về Hòn Gai để thoải mái, tranh nhau kể về những gì đã nghe, đã danh Nhà ăn Than Trụ đấy. trời đã về chiều, hai người cấp tốc phi về Cẩm Phả. máy phụ trách quân sự, tổ chức di chuyển toàn bộ máy hoa của Bác Hồ, tưng bừng, phấn khởi trong muôn ngàn
được nhìn thấy Bác Hồ. thấy "râu Bác dài, tóc Bác bạc phơ". Lại cái Hợp lanh Hạnh thanh minh: Cố gắng về trước giao thừa, đường thì dài phải qua móc thiết bị của nhà máy vào hang Đá Chồng. Trong dẫy tiếng bom đạn và máy bay của giặc Mỹ gầm rú ngoài
cửa hang...
Sân trường cấp ba Hòn Gai đông kín người. Từ trên lễ chanh nói trước: - Em chỉ nắm than thôi, chứ có được chạy bàn năm con phà. Về đến gần Nhà máy Sứ Hải Dương thì núi đá này có rất nhiều hang thiên nhiên, thuận tiện cho
đài, Bác giơ tay vẫy chào. Bác khen ngợi vùng than Đông - Chen mãi, gạt phăng mấy lão có vẻ cán bộ to, đâu mà. máy bay Mỹ ném bom, hai người xuống hầm trú ẩn việc đặt máy móc và đảm bảo an toàn cho công nhân sản .......................................................................
Bắc đã hoàn thành hai mươi vạn tấn than của chiến dịch tao nhảy tót lên hàng ghế thứ ba ngồi nhìn thấy Bác, - Gì thì gì cũng là tổ viên tổ Lao động xã hội chủ ven đường, chờ báo yên, vội vã qua phà Hàn rẽ sang xuất dưới làn bom đạn hủy diệt của giặc Mỹ. Các hang * Trích trong Tiểu thuyết "Bể than Đông Bắc"
sản xuất than “Điện Biên Phủ” và kế hoạch 5 năm lần thứ rõ ơi là rõ. nghĩa rồi. đường năm bê cho an toàn. Không ngờ đến phà Cầm, hướng Tây Nam gồm mười bẩy hang là khu vực sản xuất, của Nhà văn Đặng Huỳnh Thái
Hạå Long
Hạå Long
4 Hạå Long Xuân Ất Tỵ 2025 Xuân Ất Tỵ 2025 Hạå Long 5
Xuân Ất Tỵ 2025
Xuân Ất Tỵ 2025