Page 11 - Trí thức Phú Yên
P. 11
Xuân
Söï kieän - Nhaân vaät ẤT TỴ
tiếp đón, gây tốn kém, trở ngại công việc chung. Thường suốt 4 giờ liền về nhiều vấn đề mà giới văn chương rất
chỉ có Bác và đồng chí Vũ Kỳ đi cùng. Có chị lao công tâm đắc. Cựu Tổng Bí thư Đỗ Mười đưa ra một định nghĩa
nhà trong khu hẻm nhỏ, đêm 30 Tết còn đi gánh nước rất ngắn: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là gì? Là Việt Nam hóa
thuê. Bàn thờ trống hoang, không có cả nải chuối, tấm tất cả những tư tưởng tiên tiến nhất, đặc sắc nhất của
bánh. Tết đến với mọi nhà, nhưng Tết lại quên căn nhà nhân loại và biến chúng thành hiện thực ở Việt Nam!”.
chị. Bởi thế, chị bàng hoàng đến sửng sốt, buông rơi cả Quả đúng như vậy. Ta có thể tìm thấy trong những
hai thùng nước, khi thấy Bác đột ngột xuất hiện trong câu nói bất hủ của Người, những kinh nghiệm được đúc
căn nhà tồi tàn của mình: “Trời ơi, Bác…Gia đình cháu kết của rất nhiều thời đại. Và một trong những bài học
khổ lắm… Cháu không ngờ Bác lại đến với cháu..”. “Thế sâu sắc Người để lại cho chúng ta là sự chiêm cảm tinh vi
Bác không đến với cháu thì Bác còn đến với ai?…”. Chị đến chuẩn xác và nghệ thuật dùng người. Đây chính là
bật khóc. Và Bác cũng khóc. Đó là một trong những cái một bí mật của Bác mà chúng ta cần nghiên cứu, khám
Tết cuối cùng của Bác trong ký ức của đồng chí Vũ Kỳ. phá. Bác có tầm nhìn rất xa và rất chuẩn xác.
Đất nước ta còn nghèo, nên Bác sống rất đạm bạc, Năm 1941, Bác có bức tranh, vẽ cây kèn, con số 1945
hết sức tiết kiệm. Bữa ăn của Bác là bữa ăn chỉ để đủ cùng câu thơ “Việt Nam Độc lập thổi kèn loa”. Sau quả
sống, như bữa ăn của một nông dân nghèo. Tiếp khách đúng như vậy. Và như thế, Bác đã “nhìn” thấy ngày Độc
quốc tế, Bác vẫn mang trang phục của một người nông lập từ năm 1941. Sau này Người cũng đoán chuẩn xác
dân chất phác. Bộ quần áo nâu và đôi dép cao su. Một năm giải phóng Sài gòn. Tối 30/4/1960, trong diễn văn
đồng chí cán bộ tỉnh ái ngại: “Thưa Bác, Bác thay mặt cho chào mừng Quốc tế Lao động tại Nhà hát Lớn Hà Nội,
Đảng, cho Dân, Bác vất vả thế này, có khi bạn bè quốc có một dòng rất đặc biệt, lúc đó Người đã giấu đi bằng
tế lại trách Đảng trách Dân không chu toàn với Bác…”. một nét gạch xóa, nhưng vẫn còn được lưu giữ trong
Bác cười điềm đạm: “Bác sống thế này mà ở dưới, có chú Bảo tàng Hồ Chí Minh “…Cùng lắm cũng chỉ 15 năm nữa,
còn nhũng nhiễu làm khổ dân. Bác mà sống xa hoa thì nước nhà sẽ thống nhất, đồng bào Nam, Bắc sẽ sum họp
ở dưới các chú đục khoét hết của dân à?”. một nhà…”. 15 năm nữa…” tính từ thời điểm năm 1960
Bác đã để lại một “cuộc đời thanh bạch chẳng vàng thì đúng là năm 1975. Rất chuẩn xác. Bởi thế, có người
son”, với hệ tư tưởng đạo đức, phong cách của Bác là coi Bác như một vị Thánh.
một bài học lớn cho lớp lớp cán bộ các thế hệ con cháu Tài nhất là nghệ thuật dùng người. Đây chính là mấu
học tập. Ta hiểu vì sao trong những năm chiến tranh, chốt quyết định sự thắng lợi của Cách mạng. Năm 1946,
đất nước loạn lạc, mà xã hội lại rất thanh bình, lòng dân khi phải rời Tổ Quốc, Người lại trao toàn quyền điều hành
không ly tán. Ra đường không lo trấn lột. Về nhà không đất nước cho cụ Huỳnh Thúc Kháng và chỉ dặn một câu:
sợ trộm cắp. Cũng không có tham nhũng, đĩ điếm. Một “Dĩ bất biến ứng vạn biến”. Với một nhà Nho uyên thâm
đời sống lành mạnh giữa một bầu khí quyển trong veo. như cụ Huỳnh, chỉ nói thế là đủ.
Cả cuộc đời không ngừng nghỉ sống vì dân, lo cho Điều đáng ngạc nhiên, sao lúc ấy, tình thế rất phức
dân, ngay trong những giây phút cuối cùng giã từ cõi tạp, thù trong, giặc ngoài, trong Chính phủ có bao nhiêu
đời, phần nói về mình, Về việc riêng, Người cũng chỉ Đảng viên cốt cán, Bác không trao, mà lại trao quyền
dành cho mình đúng 79 chữ. 79 chữ tổng kết cả một điều hành đất nước cho một nhân sĩ không phải Đảng
đời người 79 năm, trong một ít chữ phong phanh ấy, viên là cụ Huỳnh Thúc Kháng? Đưa một người không
Người cũng lại chỉ canh cánh lo cho dân, không muốn phải Đảng viên lên chức vụ lớn, lại trao cho cả vận mệnh
tổ chức tang lễ điếu phúng linh đình để đỡ tốn thời giờ đất nước là một quyết định táo bạo.
và tiền bạc của dân. Nhưng bằng lối ứng xử rất đẹp ấy, Bác đã quy tụ được
Chúng ta đang học tập tấm gương Đạo đức và Tư tất cả những tinh hoa của dân tộc đến với cuộc kháng
tưởng Hồ Chí Minh. Nhưng thế nào là Tư tưởng Hồ Chí chiến cứu nước và kiến quốc. Bởi thế, rất nhiều nhân sĩ,
Minh? Tôi cũng đã theo học và nghiên cứu. Có rất nhiều trí thức, ở nhiều đảng phái khác nhau đều tìm đến với
định nghĩa. Nhưng cũng không ít những quan niệm Người, có không ít người từ bỏ đời sống nhung lụa, trở
áp đặt và chủ quan. Nói về Tư tưởng Hồ Chí Minh, có lẽ về Tổ Quốc, cùng đồng cam cộng khổ với Người. Những
không có ai nói hay hơn và chuẩn xác hơn cựu Tổng Bí năm tháng cam go ấy, không có nhiều ban bệ, tư vấn,
thư Đỗ Mười. Mà ông cụ lại nói vo ở Hội Nhà văn, nói mà sao Bác dùng người chuẩn thế. Những cán bộ được
Số 25 tháng 12/2024 9