Page 15 - Đặc san Đá Bia

bọc trong lá cọ non cột chặt treo vách bếp để ăn đẹp nhất, chúc nhau mạnh khỏe, vui vẻ và cuộc
dần. Buổi chiều 30 tháng Chạp, cũng như các gia sống ngày thêm ấm no, hạnh phúc. Trong những
đình khác, cha mẹ tôi sắm sửa mâm cơm thịnh ngày Tết khi giao lưu, tiếp xúc mọi người đều rất
soạn cúng tất niên, có nhiều món ăn chỉ nấu trong nhẹ nhàng, chỉ nói với nhau những lời hay ý đẹp.
ngày Tết như thịt đông, trả nướng, nem rán, chân Riêng với lũ trẻ con chúng tôi vui mừng ra mặt vì
giò hầm măng, dưa hành, bánh chưng, bánh tẻ. vừa được đi chơi đó đây, vừa ăn nhiều bánh kẹo
Bữa cơm tất niên có đông đủ người thân trong và nhất là được người lớn lì xì những đồng tiền
gia đình cùng quây quần bên nhau thật vui vẻ, xu mới toanh. Trong ngày đầu năm mới gia đình
ấm cúng và hạnh phúc. Đêm cuối năm, cha mẹ tôi cũng dành thời gian đến chùa làng bái Phật,
tôi thường dành chút thời gian nhắc nhở, khuyên sau khi lễ bái xong, cha tôi xin nhà chùa một cành
bảo các con, các cháu qua năm mới chăm ngoan, lá nhỏ, gọi là lộc xuân để mang về nhà lấy may.
học những điều hay, lẽ phải, anh em phải biết Trong những ngày Tết xưa ở quê tôi cũng thường
nhường nhịn, thương yêu, đùm bọc nhau. Những tổ chức các trò chơi dân gian thu hút nhiều người
điều không vui, không vừa lòng của năm cũ đều tham gia như: đập niêu đất, đi cà kheo, đánh đu,
bỏ qua để đón năm mới với nhiều điều tốt đẹp… kéo co, chọi gà, lũ trẻ tụi tôi tha hồ chạy nhảy, nô
Người Việt quan niệm thời khắc giao thừa đùa và chơi đánh đáo, bắn bi...
đúng 12 giờ đêm 30 tháng Chạp. Đây là thời điểm Chu kỳ một năm người dân đất Việt có rất
thiêng liêng hoán đổi giữa năm cũ và năm mới, nhiều lễ, tết nhưng tết Nguyên đán là Tết cổ
khi đó đất trời giao cảm, muôn vật như ngừng truyền lớn nhất, quan trọng nhất của cộng đồng
chuyển động “nín thở” trong một thời khắc để rồi người Việt. Tết Nguyên đán mang đậm bản sắc
bừng lên một sức sống mới, một sự tái sinh kỳ văn hóa dân tộc, thể hiện qua cách trang trí nhà
diệu. Cũng vào thời điểm giao thừa, cha mẹ tôi cửa, các nghi lễ thờ cúng gia tiên, trong trang
có chuẩn bị mâm cỗ cúng giao thừa, cầu mong phục, trong văn hóa ứng xử, giao tiếp, trong tổ
cho gia đình năm mới mọi việc đều suôn sẻ, hanh chức lễ hội truyền thống, các trò chơi dân gian
thông. Mâm cỗ cúng giao thừa cũng là nghi thức phục vụ đời sống tinh thần của người dân. Nét
đón ông Táo trở lại gia đình sau thời gian chầu nổi bật là ẩm thực ngày Tết thật phong phú, đa
trời. Thời xa xưa ấy, đúng vào lúc giao thừa, xóm dạng, mang đậm bản sắc văn hóa của từng vùng,
nhỏ vùng quê tôi nơi thôn dã bỗng trở nên náo
nhiệt bởi tiếng pháo đì đùng gần, xa; mọi nhà đều miền…tết Nguyên đán cổ truyền xưa cũng như
đốt pháo tiễn đưa năm cũ đón chào năm mới. Từ tết Nguyên đán ngày nay, yếu tố vật chất được
khi thực hiện chủ trương của nhà nước không đốt coi như một điều kiện tiên quyết nhưng đấy cũng
pháo mọi người, mọi nhà dân ở quê tôi cũng đã chỉ là mâm cỗ. Mâm cỗ đối với người Việt nói
thực hiện nghiêm việc này. chung, người dân quê tôi nói riêng xưa nay vẫn
Ngày mùng một Tết, anh em tôi xúng xính thấp hơn lời chào. Bởi vậy ông bà xưa vẫn dạy:
trong bộ quần áo mới cùng cha mẹ vui vẻ chúc Lời chào cao hơn mâm cỗ, mà lời chào là yếu
tố tinh thần, là văn hóa ứng xử, là những thuần
thọ, mừng tuổi ông bà và các bậc cao niên trong phong mỹ tục, lời chào để mọi người gần nhau
gia đình. Cũng trong ngày mùng một Tết, cả nhà
tôi đi thăm hỏi bên họ nội, mồng hai sang lễ Tết hơn, thân thiện nhau hơn, ứng xử với nhau tình
bên nhà ngoại và bà con lối xóm. Ngày mồng ba, nghĩa hơn, thiện chí hơn.
cha mẹ tôi ở nhà đón các thế hệ học trò cũ đến Tết Nguyên đán cổ truyền xưa trong ký ức
thăm chúc Tết. Mãi sau này lớn lên tôi mới hiểu ý tuổi thơ tôi thấm đẫm ý nghĩa cao cả, nhân văn.
nghĩa câu dân gian còn lưu truyền đến nay“Mùng Và nét đẹp văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc
một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy” của người Việt lưu giữ mãi trong ký ức tuổi thơ
là thế nào. Khi đến thăm họ hàng, làng xóm, mọi đến giờ vẫn không hề nhạt phai, để mỗi khi Tết
người đều dành cho nhau những lời chúc tụng tốt đến Xuân về lòng tôi lại nhớ khôn nguôi./.

Ñaù Bia
Xuân Ất Tỵ 13