Page 14 - Đặc san Đá Bia

Tết xưa

Trong ký ức người xa quê

HƯƠNG THANH

rong bài thơ “Quê hương” nhà thơ Đỗ đáo trước hai ba tháng trời. Gọi là chu đáo vì có
Trung Quân có viết: Quê hương mỗi thêm các món ăn, thức uống hơn ngày thường
Tngười chỉ một/ Như là chỉ một mẹ thôi/ một chút, chứ đủ đầy như Tết nay thì không sao
Quê hương nếu ai không nhớ/ Sẽ không lớn nổi sánh được. Khởi đầu trong nhiều nghi lễ thờ cúng
thành người…những câu thơ da diết, thấm đẫm tại gia đình vào dịp Tết cổ truyền là lễ đưa ông
tình quê ấy luôn là nỗi nhớ không thể rời xa với Công, ông Táo chầu trời vào 23 tháng chạp. Cha
mỗi người xa quê. Nỗi nhớ đắp bồi theo thời gian mẹ tôi chuẩn bị hương, nến, hoa quả còn có hai
tháng năm, bởi quê hương là ký ức, là tâm hồn, mũ đàn ông, một mũ đàn bà và cá chép để cúng
ở nơi đó còn có tình yêu thương của bạn bè, gia ông Công, ông Táo. Quan niệm dân gian của
đình, thầy cô và biết bao kỷ niệm ấu thơ ùa đến người Việt, Cá chép sẽ đưa ông Táo vượt qua Vũ
mỗi khi Tết đến Xuân về. Môn để lên thiên đình gặp Ngọc Hoàng. Ông Táo
Lúc còn nhỏ, như mọi đứa trẻ ở quê, tôi luôn là người ghi chép tất cả những việc làm của gia
háo hức mong chờ Tết đến. Trong ký ức tuổi thơ chủ đã thực hiện trong năm và nắm tình hình ở
tôi, Tết cổ truyền xưa vẫn không hề nhạt phai. dưới trần gian để bẩm báo cho Ngọc Hoàng biết.
Trước Tết cả tháng, người dân quê tôi đã có sự Ở quê tôi lễ đưa ông Công, ông Táo chầu trời
chuẩn bị khá rộn ràng trong từng gia đình, từng không cầu kỳ, nhưng cần phải trang trọng, thể
ngõ xóm. Nhất là những ngày cuối năm âm lịch, hiện tấm lòng và sự tôn kính của gia chủ. Phiên
công việc chuẩn bị Tết thật khẩn trương, nhộn chợ ngày 25 tháng chạp (tháng 12 âm lịch) ở quê
nhịp. Từ 20 tháng chạp không khí Tết đã náo nức tôi là phiên chợ cuối năm, mọi người, mọi nhà
lắm rồi. Mọi người, mọi nhà đều tất bật việc mua đến mua bán, trao đổi hàng hóa phục vụ ngày
sắm thêm lương thực, thực phẩm, các loại bánh, Tết nên đông vui và nhiều hàng hóa nhất. Dân
mứt; dọn dẹp vệ sinh đường làng ngõ xóm, chăm gian vẫn lưu truyền câu nói: Cưới trăm cô vợ
sóc chậu hoa, cây cảnh, trang trí, sửa sang nhà không bằng phiên chợ 25 là vậy. Sau phiên chợ
cửa mới hơn, khang trang hơn, chuẩn bị cỗ bàn cuối năm này, không khí làng quê tất bật trong
và háo hức đón người thân đi làm xa trở về. Với âm thanh hỗn tạp đan xen: tiếng người rộn rã nói
gia đình tôi, Tết đến mẹ không quên may mặc cười, gọi nhau ý ới, tiếng chó sủa, tiếng lợn kêu
cho anh em tôi mỗi đứa một bộ áo quần mới, dép, khi bị chọc tiết. Ở quê tôi mỗi gia đình đông con
mũ đều mua mới để đi chơi Tết. Mỗi lần sắm cháu đều mổ một con lợn (heo) và gói nhiều bánh
đồ Tết cho các con, mẹ tôi vẫn thường nhắc đến chưng (miền Nam gọi là bánh tét), bánh tẻ (gạo
câu ví dân gian: Gìa bát canh, trẻ manh áo mới. ăn hàng ngày). Còn lại những gia đình ít người
Đúng là với người cao tuổi bữa ăn có bát canh thì dăm ba nhà, bà con láng giềng rủ nhau “đụng
sẽ ăn ngon miệng hơn, còn trẻ nhỏ mỗi khi có lợn”. Tức là chung nhau mổ một con lợn rồi chia
quần áo mới thì không vui nào bằng. Khi xưa phần. Mỡ lợn ngày Tết được áp chảo thành mỡ
điều kiện kinh tế gia đình tôi khó khăn, tất cả mọi nước đựng trong hũ, trong vại sành dùng nấu ăn
việc cho ngày Tết đều được cha mẹ chuẩn bị chu quanh năm, còn có cả thịt lợn sống ướp muối hạt

Ñaù Bia
12 Xuân Ất Tỵ