Page 48 - Báo Phú Thọ

2025
2025
Xuân Ất tỵ
Huyện Tam Nông có
làng Dị Nậu xưa gọi là Kẻ Núc
thuộc trung tâm bộ lạc Văn Lang thời
à vùng đất Trung du- ngôi chùa cổ Đàm đại Hùng Vương. Vốn là làng Việt cổ, nên
nơi gặp gỡ giữa núi đồi Nhan đã gần từ xa xưa, các bậc tiền nhân đã xây dựng trên
Lvà đồng bằng, nên làng ngàn năm tuổi. mảnh đất này nhiều đền, chùa, miếu mạo, am
Dị Nậu trông như một bức Tương
tranh tươi mát, hài hoà với truyền rằng, nghè và những công trình công cộng mà nay trở
nhiều đồi gò và đầm nước, thời Hùng thành hệ thống di sản lịch sử văn hoá thiêng liêng
rừng cây. Khi người Việt từ Vương, Cao Sơn của người dân trong vùng. Làng lại được bao quanh
vùng cao di cư xuống, ở nơi là một tướng bởi đầm nước lớn tạo nên một bức tranh thủy mặc
này đã sớm xuất hiện tín tài đã dẫn quân
ngưỡng thờ sơn thần, thủy về trang Dị Nậu, đẹp mơ màng mỗi sớm mai. Mảnh đất này cũng
thần hay thần đá để mong thấy sông chảy chính là nơi ra đời tích trò “Bách nghệ
cầu cuộc sống an lành, ấm no. quanh co, núi non trình làng” và trò chơi “cướp kén”
Theo ngọc phả của làng, lúc trùng điệp, bèn cho
đầu làng có 6 dòng họ quần tụ lập đồn trại trên núi cầu may vào mỗi dịp đầu
về đây sinh cơ lập nghiệp gồm Lĩnh Nam, rồi dựng bốn Xuân năm mới.
họ Tạ, Nguyễn, Đinh, Đặng, lầu Đông, Tây, Nam, Bắc. Sau
Lê, Trần. Các dòng họ đã cùng thắng trận trở về, dân dựng
nhau xây dựng chùa, đền thờ, đền Quốc Tế thờ Cao Sơn, đền
đình, điện, miếu và 10 giếng Đông thờ Bạch Thạch, đền
cổ... Mỗi ngôi đền, mái chùa, Tây thờ Uy Minh, đền Nam
điện miếu đều có thần tích và thờ Quý Minh, đền Bắc thờ
những truyền thuyết về các Hiếu Lang đều là các vị tướng
vị thánh hiền, đại vương đã cùng đánh giặc giữ nước cùng
có công lao to lớn với dân từ ban thờ Tản Viên sơn thánh
thuở dựng nước. Các dịp lễ hội để đời đời hương khói.
đều gắn với thần tích của các
vị thánh thần được tôn thờ ở Vượt qua đoạn đường
các đền, đình diễn ra rất long quanh co, dốc thoải, chúng
trọng. tôi đặt chân lên đỉnh gò Trạm
Theo lời kể của cụ Tạ Đình Lĩnh - nơi đền Quốc Tế được
Hạp - Phó Ban quản lý di xây dựng uy nghi, tĩnh lặng,
tích lịch sử văn hoá và cây chan hoà trong nắng Xuân.
di sản của xã, du khách khi Từ đền có thể phóng tầm mắt
có dịp về với đất cổ Dị Nậu, ra bốn hướng, thưởng ngoạn
dừng chân bên gốc cây thị cảnh thôn xóm an bình,
hơn 1.000 năm tuổi vẫn xanh đồng lúa, đầm Dị Nậu đẹp
tươi che bóng mát trước miếu mơ màng. Tương truyền, đền “Bách nghệ trình làng” và trò chơi
thờ đức Thánh Tản Viên hay Quốc Tế được dựng uy nghi “Cướp kén” vào mùng 4 tháng Giêng.
nhẹ bước thả hồn theo tiếng như hôm nay là từ thời Hậu Tích trò “Bách nghệ trình làng” là
chuông ngân từ chùa Đàm Lê (258 TCN) và là nơi rất Miếu thờ đức Thánh một vở kịch mang tính chất hài hước
Nhan cũng sẽ cảm nhận được quan trọng để tổ chức lễ hội Tản Viên được che có từ thời Hùng Vương diễn tả nhiều
sự linh thiêng, thấy tâm hồn rước thần cùng với tích trò mát bởi cây thị nghìn nghề rất vất vả nhưng cũng rất vui
thư thái, lắng đọng. Bởi trải năm tuổi. như: Trò châu cày, cấy lúa, thợ mộc, đi
qua bao thăng trầm thời gian, làm sơn, thầy đồ dạy chữ, khóa sinh
đi qua cả những cuộc chiến đi thi... Sau tích trò, dân làng còn tổ
mà cây thị cổ thụ vẫn vững chức “cướp kén”. Cây kén là cây tre
chãi, hiên ngang vươn mình bánh tẻ được người ta treo lên đấy 18
toả bóng mát, đơm hoa, kết “Kho báu”
trái bên miếu thờ đức Thánh
Tản Viên. Cùng với cây thị, 7
cây hoa đại hơn 700 năm tuổi
cũng hàng ngày dâng hương
thơm nơi cửa Phật. Những
cây hoa đại cành lá xanh tươi,
hoa thơm ngào ngạt toả bóng Dị Nậu
sân chùa làm tôn thêm không
gian cổ kính, linh thiêng cho

hồng nhung

Dân làng biểu diễn tích trò “Bách nghệ trình làng”
mua vui ngày Xuân.
48