Page 193 - Tuổi Trẻ Thủ Đô - Số Tết Âm Lịch

166 Xuân tuoitrethudo.vn tuoitrethudo.vn Xuân 167

Hiển Lâm Các đến gian giữa của Thế
Nh ng b n đúc n i trên chính đ nh đ ng Miếu - nơi đặt án và khám thờ vua Gia
Hoàng cung Hu (C u đ nh) đã đư c ghi Long. Nhân đỉnh đối diện với án thờ vua
danh là Di s n Tư li u khu vc Châu Á - Minh Mạng, Chương đỉnh đối diện với
Thái Bình Dương
án thờ vua Thiệu Trị, Anh đỉnh đối diện
với án thờ vua Tự Đức, Nghị đỉnh đối
diện với án thờ vua Kiến Phúc, Thuần
đỉnh đối diện với án thờ vua Đồng
Khánh, Tuyên đỉnh đối diện với án thờ
vua Khải Định, Dụ đỉnh đối diện với án
thờ vua Hàm Nghi, Huyền đỉnh đối diện
với án thờ vua Duy Tân.

Đ¾NH CAO NGH› THU±T ĐÚC ЦNG
Cửu đỉnh được đúc theo phương thức
thủ công truyền thống. Khuôn đúc bằng
đất sét cũng được tạo tác thủ công vô cùng
tỉ mỉ. Sau khi hoàn thành, tất cả khuôn đúc
được phá bỏ để tránh sự sao chép.
Theo TS Phan Thanh Hải, Giám đốc
Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên
- Huế, kỹ thuật đúc đỉnh rất phức tạp,
đòi hỏi kỹ thuật và tay nghề điêu luyện.
Khi chế tác, trong tâm thức của người
thợ cũng như ý đồ của triều đại là muốn
B O V T QU C GIA C U Đ NH đúc 9 chiếc đỉnh cao và nặng kích thước khắc, mỗi mảng chạm khắc lại lại trang
T QU C GIA C U Đ NH

B O V
khác nhau. Nhìn chung, các đỉnh vẫn
trí tinh xảo theo một kiểu riêng, tập hợp
tạo ra sự thống nhất trong tổng thể,
thống nhất mà không đồng nhất, tất cả thành bức tranh toàn cảnh của đất nước
Việt Nam thống nhất thời Nhà Nguyễn.
đều bề thế, cao to, vững vàng mà không Ở mỗi đỉnh cũng có sự khác nhau về
nặng nề. cách sử dụng hình tượng và cách sắp
V À NGH THU T ĐÚC Đ NG TH K XIX kiểu riêng, biểu hiện sự giàu đẹp của tầng, mỗi tầng có sáu hình xen kẽ với
VÀ NGH THU T ĐÚC Đ NG TH K XIX
Trên thân của đỉnh lại trang trí một
xếp các bố cục khác nhau.
Các mảng chạm khắc chia làm ba
mọi miền Tổ quốc; núi sông, cây cỏ,
động vật, xe thuyền và các quan niệm
trước thuộc tầng giữa khắc tên đỉnh với
về vũ trụ và thiên nhiên… Nếu ở Tuyên sáu mảng trống. Mảng hình chính ở mặt
đỉnh có sông Hồng thì Huyền đỉnh có lối chữ chân phương, từng nét mạch lạc,
ĐOÀN MINH ¯ BÙI NG¥C DƯƠNG đúc nổi trên chính đỉnh đồng Hoàng thể thay thế. đứng đầu thiên hạ. Tất cả các loại cảnh sông Cửu Long và Nhân đỉnh có sông khối chữ vuông vức. Tất cả các hình
cung Huế” (Cửu đỉnh) đã được ghi danh Cửu đỉnh còn là sự hội tụ linh khí của vật đều được chọn lọc và sắp xếp theo Hương. Nếu Cao đỉnh có cọp trên rừng đều đề tên riêng, cụ thể như tập hình đồ
C u đnh là chín cái đnh bƒng là Di sản Tư liệu khu vực Châu Á - Thái đất trời, điều này được thể hiện ở hình số 9: “Chín tinh tú và thiên nhiên trong thì Nhân đỉnh có cá voi dưới biển. Các phong cảnh đất nước với những cảnh
đ‡ng, đư c an v• t i sân chu Bình Dương. dạng cổ thắt, phần thân phình rộng để vũ trụ; chín ngọn núi lớn; chín con sông hình ảnh ở Cửu đỉnh đều biểu hiện đẹp nổi tiếng. Tầng trên gồm 5 loại thể Mi đ nh có m t tên riêng
ng v i m t th y hi u c­a mi
v‚ hoàng đ tri u Nguy
n
trư c Th T© Mi u, trong Hoàng Cửu đỉnh là chín cái đỉnh bằng đồng chứa đựng những tinh túy đó, bộ chân lớn; chín sông đào và sông khác; chín những cảnh vật rất thật và quen thân với hiện trên mặt đất: Chim, rồng, hoa quả,
thành (Đ i n i) c—a kinh thành được vua Minh Mạng ra lệnh chế tác, quỳ to khỏe vững chãi, chắc chắn được cửa biển, cửa quan, biển, cầu vồng; chín dân tộc Việt Nam. lúa đậu, cây thuốc, tổ yến; tầng dưới
Trên Cửu đỉnh cũng có những hình
xem là bệ đỡ để gánh tất cả các biểu
con thú lớn bốn chân; chín con vật linh;
khởi công đúc từ tháng 12 năm 1835,
gồm 5 loại thuộc về đất và nước: rùa, cá,
Hu . Các hình khªc, hoa văn, hơn một năm sau thì đúc xong và tiếp tượng được coi là tinh hoa của đất nước. chín loài chim; chín loại cây lương thực; ảnh sản vật liên quan đến vương triều tàu thuyền, vũ khí, đồ vật.
h˜a ti t trên C u đnh là m t tục việc hoàn thiện. Trước khi đúc, triều Chín chiếc đỉnh này được xem như chín loại rau, củ; chín loại hoa; chín loại nhà Nguyễn như cây nam trân (lòn Tại lễ đón Bằng công nhận của
s
đa d ng trong th ng nh™t, đình tổ chức lễ cáo, đúc xong đưa tới là mong ước hòa hợp với đất trời, ước cây lấy quả; chín loại dược liệu quý; bon) được khắc chạm trên Nhân đỉnh. UNESCO “Những bản đúc nổi trên chín
đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” là Di
Quả lòn bon rất ngọt, mọc nhiều ở rừng
đặt trước sân Thế Tổ Miếu (bên trong
vọng về sự vĩnh cửu, trường tồn mãi
chín loại cây thân gỗ; chín loại vũ khí;
chưa t ng có các công trình, tác Hoàng thành) làm lễ tạ, từ đó, Cửu đỉnh của triều Nguyễn với thời gian. Ngoài chín loài cá, ốc, côn trùng; chín loại Quảng Nam, hiện vẫn được bán trên thị sản tư liệu khu vực Châu Á - Thái Bình
ph²m m thu t t‡n t i trong l•ch còn nguyên ở vị trí này cho đến tận tính biểu trưng cho các vị vua, thể hiện thuyền, xe, cờ”. trường Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế... Dương. Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên - Huế
s Vi t Nam. ngày nay. quyền lực của vương triều nhà Nguyễn Chín chiếc đỉnh đều có dáng chung Để làm nên Cửu đỉnh, người thợ phải Nguyễn Văn Phương khẳng định, địa
Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc thì Cửu đỉnh như một bộ “Địa dư chí giống nhau: Bầu tròn, cổ thắt, miệng làm ra những chiếc khuôn đúc với tỷ lệ phương cam kết sẽ tiếp tục thực hiện
Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế lược” của Việt Nam đầu thế kỷ XIX loe, trên miệng có hai quai, dưới có bầu chuẩn xác nhất định, đây là công đoạn đồng bộ, hiệu quả các chương trình, kế
nhận định, trải qua 200 năm, đi qua bao được ghi bằng ngôn ngữ tạo hình với 3 chân, ở phần cổ đỉnh bên phải ghi quyết định đến sự thành công hay thất hoạch hành động của quốc tế và của
H‚I T¤ LINH KHÍ ĐœT TR‘I cuộc chiến tranh tàn khốc, song đến tổng cộng 162 họa tiết được chạm nổi năm đúc đều là Minh Mạng thập lục bại trong việc đúc Cửu đỉnh nói riêng. Chính phủ Việt Nam về bảo tồn, phát
Cửu đỉnh được coi là “Bộ bách khoa nay, Cửu đỉnh vẫn còn nguyên vẹn như tinh xảo. niên Ất Mùi (1835), bên trái ghi trọng Từ cách tạo dáng đến các hình chạm huy giá trị di sản văn hóa; với các giải
thư của Việt Nam”, bởi cách tạo tác và ban đầu. Đây là những bản nguyên gốc Bên cạnh đó, Cửu đỉnh gắn liền với lượng từng đỉnh có khác nhau. nổi trang trí bên ngoài cho thấy tất cả pháp cụ thể, vừa trước mắt, vừa lâu dài
các hình chạm nổi trang trí chứa đựng và cũng là bản duy nhất, từ khi được con số 9, một con số thiêng liêng theo Mỗi đỉnh có một tên riêng ứng với các đơn vị hoa văn, họa tiết trang trí trên để tạo sức sống mới cho di sản; để di C u đ nh là chín cái đ nh b ng đ ng đúc năm 1835 th i
tư tưởng của một thời đại, tâm tư và ý hình thành, Cửu đỉnh chưa từng được quan niệm phương Đông, tượng trưng một thụy hiệu của mỗi vị hoàng đế Cửu đỉnh là một thực thể độc lập và duy sản mãi mãi trường tồn, ngày càng lan vua Minh M€ng, đư c an v‚ t€i sân ch u trư c Th T
niệm của con người về đất nước, về vũ sửa chữa, dù chỉ một chi tiết nhỏ. Vì cho Trời, cho sự hoàn thiện tuyệt đối, triều Nguyễn. Cao đỉnh được đặt ở trên nhất, không lặp lại ở bất kỳ nơi đâu. tỏa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Mi u, trong khu vc Hoàng thành - Ѐi n i Hu
cho quyền uy và sức mạnh của người
đường thần đạo chạy từ Miếu Môn qua
vậy, chúng có giá trị độc bản và không
trụ và thiên nhiên. Mới đây “Những bản vậy, chúng có giá trị độc bản và không cho quyền uy và sức mạnh của người đường thần đạo chạy từ Miếu Môn qua Mỗi đỉnh có 18 mảng hình chạm
trụ và thiên nhiên. Mới đây “Những bản