Page 192 - Tuổi Trẻ Thủ Đô - Số Tết Âm Lịch
P. 192

166   Xuân                                                                                                             tuoitrethudo.vn                     tuoitrethudo.vn                                                                                     Xuân                           167


                                                                                                                                                                            Hiển Lâm Các đến gian giữa của Thế
                                                                                                                                  Nh ng b n đúc n i trên chính đ nh đ ng    Miếu - nơi đặt án và khám thờ vua Gia
                                                                                                                                  Hoàng cung Hu  (C u đ nh) đã đư c ghi     Long. Nhân đỉnh đối diện với án thờ vua
                                                                                                                                  danh là Di s n Tư li u khu vc Châu Á -   Minh Mạng, Chương đỉnh đối diện với
                                                                                                                                  Thái Bình Dương
                                                                                                                                                                            án thờ vua Thiệu Trị, Anh đỉnh đối diện
                                                                                                                                                                            với án thờ vua Tự Đức, Nghị đỉnh đối
                                                                                                                                                                            diện với án thờ vua Kiến Phúc, Thuần
                                                                                                                                                                            đỉnh đối diện với án thờ vua Đồng
                                                                                                                                                                            Khánh, Tuyên đỉnh đối diện với án thờ
                                                                                                                                                                            vua Khải Định, Dụ đỉnh đối diện với án
                                                                                                                                                                            thờ vua Hàm Nghi, Huyền đỉnh đối diện
                                                                                                                                                                            với án thờ vua Duy Tân.

                                                                                                                                                                              Đ¾NH CAO NGH› THU±T ĐÚC ЦNG
                                                                                                                                                                              Cửu đỉnh được đúc theo phương thức
                                                                                                                                                                            thủ công truyền thống. Khuôn đúc bằng
                                                                                                                                                                            đất sét cũng được tạo tác thủ công vô cùng
                                                                                                                                                                            tỉ mỉ. Sau khi hoàn thành, tất cả khuôn đúc
                                                                                                                                                                            được phá bỏ để tránh sự sao chép.
                                                                                                                                                                              Theo TS Phan Thanh Hải, Giám đốc
                                                                                                                                                                            Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên
                                                                                                                                                                            - Huế, kỹ thuật đúc đỉnh rất phức tạp,
                                                                                                                                                                            đòi hỏi kỹ thuật và tay nghề điêu luyện.
                                                                                                                                                                            Khi chế tác, trong tâm thức của người
                                                                                                                                                                            thợ cũng như ý đồ của triều đại là muốn
                                     B O V T QU C GIA C U Đ NH                                                                                                              đúc 9 chiếc đỉnh cao và nặng kích thước   khắc, mỗi mảng chạm khắc lại lại trang
                                                           T QU C GIA C U Đ NH

                                     B O V
                                                                                                                                                                            khác nhau. Nhìn chung, các đỉnh vẫn
                                                                                                                                                                                                                trí tinh xảo theo một kiểu riêng, tập hợp
                                                                                                                                                                            tạo ra sự thống nhất trong tổng thể,
                                                                                                                                                                            thống nhất mà không đồng nhất, tất cả   thành bức tranh toàn cảnh của đất nước
                                                                                                                                                                                                                Việt Nam thống nhất thời Nhà Nguyễn.
                                                                                                                                                                            đều bề thế, cao to, vững vàng mà không   Ở mỗi đỉnh cũng có sự khác nhau về
                                                                                                                                                                            nặng nề.                            cách sử dụng hình tượng và cách sắp
                      V    À NGH  THU T ĐÚC Đ NG TH  K  XIX                                                                                                                 kiểu riêng, biểu hiện sự giàu đẹp của   tầng, mỗi tầng có sáu hình xen kẽ với
                      VÀ NGH  THU T ĐÚC Đ NG TH  K  XIX
                                                                                                                                                                              Trên thân của đỉnh lại trang trí một
                                                                                                                                                                                                                xếp các bố cục khác nhau.
                                                                                                                                                                                                                 Các mảng chạm khắc chia làm ba
                                                                                                                                                                            mọi miền Tổ quốc; núi sông, cây cỏ,
                                                                                                                                                                            động vật, xe thuyền và các quan niệm
                                                                                                                                                                                                                trước thuộc tầng giữa khắc tên đỉnh với
                                                                                                                                                                            về vũ trụ và thiên nhiên… Nếu ở Tuyên   sáu mảng trống. Mảng hình chính ở mặt
                                                                                                                                                                            đỉnh có sông Hồng thì Huyền đỉnh có   lối chữ chân phương, từng nét mạch lạc,
                 ĐOÀN MINH ¯ BÙI NG¥C DƯƠNG         đúc nổi trên chính đỉnh đồng Hoàng   thể thay thế.                     đứng đầu thiên hạ. Tất cả các loại cảnh          sông Cửu Long và Nhân đỉnh có sông   khối chữ vuông vức. Tất cả các hình
                                                    cung Huế” (Cửu đỉnh) đã được ghi danh   Cửu đỉnh còn là sự hội tụ linh khí của   vật đều được chọn lọc và sắp xếp theo   Hương. Nếu Cao đỉnh có cọp trên rừng   đều đề tên riêng, cụ thể như tập hình đồ
                 C u đnh là chín cái đnh bƒng     là Di sản Tư liệu khu vực Châu Á - Thái   đất trời, điều này được thể hiện ở hình   số 9: “Chín tinh tú và thiên nhiên trong   thì Nhân đỉnh có cá voi dưới biển. Các   phong cảnh đất nước với những cảnh
                 đ‡ng, đư c an v• t i sân chu      Bình Dương.                        dạng cổ thắt, phần thân phình rộng để   vũ trụ; chín ngọn núi lớn; chín con sông     hình ảnh ở Cửu đỉnh đều biểu hiện   đẹp nổi tiếng. Tầng trên gồm 5 loại thể   Mi đ nh có m t tên riêng 
ng v i m t th y hi u c­a mi
                                                                                                                                                                                                                                                       v‚ hoàng đ  tri u Nguy
n
                 trư c Th  T© Mi u, trong Hoàng       Cửu đỉnh là chín cái đỉnh bằng đồng   chứa đựng những tinh túy đó, bộ chân   lớn; chín sông đào và sông khác; chín    những cảnh vật rất thật và quen thân với   hiện trên mặt đất: Chim, rồng, hoa quả,
                 thành (Đ i n i) c—a kinh thành     được vua Minh Mạng ra lệnh chế tác,   quỳ to khỏe vững chãi, chắc chắn được   cửa biển, cửa quan, biển, cầu vồng; chín   dân tộc Việt Nam.                  lúa đậu, cây thuốc, tổ yến; tầng dưới
                                                                                                                                                                              Trên Cửu đỉnh cũng có những hình
                                                                                       xem là bệ đỡ để gánh tất cả các biểu
                                                                                                                           con thú lớn bốn chân; chín con vật linh;
                                                    khởi công đúc từ tháng 12 năm 1835,
                                                                                                                                                                                                                gồm 5 loại thuộc về đất và nước: rùa, cá,
                 Hu . Các hình khªc, hoa văn,       hơn một năm sau thì đúc xong và tiếp   tượng được coi là tinh hoa của đất nước.  chín loài chim; chín loại cây lương thực;   ảnh sản vật liên quan đến vương triều   tàu thuyền, vũ khí, đồ vật.
                 h˜a ti t trên C u đnh là m t      tục việc hoàn thiện. Trước khi đúc, triều   Chín chiếc đỉnh này được xem như   chín loại rau, củ; chín loại hoa; chín loại   nhà Nguyễn như cây nam trân (lòn   Tại lễ đón Bằng công nhận của
                 s
 đa d ng trong th ng nh™t,       đình tổ chức lễ cáo, đúc xong đưa tới   là mong ước hòa hợp với đất trời, ước   cây lấy quả; chín loại dược liệu quý;   bon) được khắc chạm trên Nhân đỉnh.   UNESCO “Những bản đúc nổi trên chín
                                                                                                                                                                                                                đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” là Di
                                                                                                                                                                            Quả lòn bon rất ngọt, mọc nhiều ở rừng
                                                    đặt trước sân Thế Tổ Miếu (bên trong
                                                                                       vọng về sự vĩnh cửu, trường tồn mãi
                                                                                                                           chín loại cây thân gỗ; chín loại vũ khí;
                 chưa t ng có   các công trình, tác   Hoàng thành) làm lễ tạ, từ đó, Cửu đỉnh   của triều Nguyễn với thời gian. Ngoài   chín loài cá, ốc, côn trùng; chín loại   Quảng Nam, hiện vẫn được bán trên thị   sản tư liệu khu vực Châu Á - Thái Bình
                 ph²m m  thu t t‡n t i trong l•ch   còn nguyên ở vị trí này cho đến tận   tính biểu trưng cho các vị vua, thể hiện   thuyền, xe, cờ”.                       trường Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế...   Dương. Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên - Huế
                 s  Vi t Nam.                       ngày nay.                          quyền lực của vương triều nhà Nguyễn   Chín chiếc đỉnh đều có dáng chung               Để làm nên Cửu đỉnh, người thợ phải   Nguyễn Văn Phương khẳng định, địa
                                                      Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc   thì Cửu đỉnh như một bộ “Địa dư chí   giống nhau: Bầu tròn, cổ thắt, miệng           làm ra những chiếc khuôn đúc với tỷ lệ   phương cam kết sẽ tiếp tục thực hiện
                                                    Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế   lược” của Việt Nam đầu thế kỷ XIX   loe, trên miệng có hai quai, dưới có bầu      chuẩn xác nhất định, đây là công đoạn   đồng bộ, hiệu quả các chương trình, kế
                                                    nhận định, trải qua 200 năm, đi qua bao   được ghi bằng ngôn ngữ tạo hình với   3 chân, ở phần cổ đỉnh bên phải ghi     quyết định đến sự thành công hay thất   hoạch hành động của quốc tế và của
                   H‚I T¤ LINH KHÍ ĐœT TR‘I         cuộc chiến tranh tàn khốc, song đến   tổng cộng 162 họa tiết được chạm nổi   năm đúc đều là Minh Mạng thập lục          bại trong việc đúc Cửu đỉnh nói riêng.   Chính phủ Việt Nam về bảo tồn, phát
                   Cửu đỉnh được coi là “Bộ bách khoa   nay, Cửu đỉnh vẫn còn nguyên vẹn như   tinh xảo.                   niên Ất Mùi (1835), bên trái ghi trọng           Từ cách tạo dáng đến các hình chạm   huy giá trị di sản văn hóa; với các giải
                 thư của Việt Nam”, bởi cách tạo tác và   ban đầu. Đây là những bản nguyên gốc   Bên cạnh đó, Cửu đỉnh gắn liền với   lượng từng đỉnh có khác nhau.         nổi trang trí bên ngoài cho thấy tất cả   pháp cụ thể, vừa trước mắt, vừa lâu dài
                 các hình chạm nổi trang trí chứa đựng   và cũng là bản duy nhất, từ khi được   con số 9, một con số thiêng liêng theo   Mỗi đỉnh có một tên riêng ứng với   các đơn vị hoa văn, họa tiết trang trí trên   để tạo sức sống mới cho di sản; để di   C u đ nh là chín cái đ nh b ng đ ng đúc năm 1835 th i
                 tư tưởng của một thời đại, tâm tư và ý   hình thành, Cửu đỉnh chưa từng được   quan niệm phương Đông, tượng trưng   một thụy hiệu của mỗi vị hoàng đế      Cửu đỉnh là một thực thể độc lập và duy   sản mãi mãi trường tồn, ngày càng lan   vua Minh M€ng, đư c an v‚ t€i sân ch u trư c Th  T 
                 niệm của con người về đất nước, về vũ   sửa chữa, dù chỉ một chi tiết nhỏ. Vì   cho Trời, cho sự hoàn thiện tuyệt đối,   triều Nguyễn. Cao đỉnh được đặt ở trên   nhất, không lặp lại ở bất kỳ nơi đâu.  tỏa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.  Mi u, trong khu vc Hoàng thành - Ѐi n i Hu
                                                                                       cho quyền uy và sức mạnh của người
                                                                                                                           đường thần đạo chạy từ Miếu Môn qua
                                                    vậy, chúng có giá trị độc bản và không
                 trụ và thiên nhiên. Mới đây “Những bản   vậy, chúng có giá trị độc bản và không   cho quyền uy và sức mạnh của người   đường thần đạo chạy từ Miếu Môn qua   Mỗi đỉnh có 18 mảng hình chạm
                 trụ và thiên nhiên. Mới đây “Những bản
   187   188   189   190   191   192   193   194   195   196   197