Page 32 - Văn hoá, Thể Thao và Du Lịch

có chiều cao 38 cm, được thuật cao khiến cho cốt gốm tác dưới dạng phù điêu nổi bật
trang trí bổ ô cầu kỳ, tinh xảo. sau khi nung rất đều, không bị trên chum, thạp… Hoa lá sen
Ngoài ra còn có các hiện vật: xệ, nứt. Gốm hoa nâu được các với nhiều loài cây cỏ đã tạo
chân đèn, ấm, hộp đựng xá học giả trong và ngoài nước cho sản phẩm có bản sắc riêng
lị… có nhiều kích thước phong đánh giá là dòng gốm cổ duy biệt, thông qua đó người ta có
phú và đa dạng. nhất chỉ có tại Việt Nam. thể đánh giá được niên đại của
Đồ án trang trí của các hiện hiện vật. Nếu hoa lá sen chạm
Đặc điểm chung về trang trí vật gốm hoa nâu trưng bày tại khắc nổi hẳn trên thân sản
của một số cổ vật gốm hoa nâu Bảo tàng phần trung cục là sen phẩm… cánh to xen cánh nhỏ,

Chum gốm hoa nâu Hiệp và các loài dây hoa (cúc dây), dài mập, đều đặn, trau chuốt
An và các thạp, chân đèn có lối được cách điệu gần gũi với đời là thuộc phong cách thời Lý,
trang trí hoa văn họa tiết sống người dân, đồng thời còn cánh sen tạo tác mỏng,
tương đối giống nhau, được phản ánh tư tưởng văn hóa dẹt, phần đầu thon tròn, bề
tạo tác rất công phu bố trí chia lịch sử của các triều đại. Thời mặt thể hiện cả mặt nhẵn và
làm 05 hoặc 07 tầng hoa văn, Lý - Trần tư tưởng phật giáo chìm nhiều là thuộc phong
kỹ thuật tạo hình bằng ảnh hưởng lớn tới đời sống cách thời Trần. Hoa sen
phương pháp khắc chìm như dân cư khi đó, Phật giáo lúc thường được mô tả dưới dạng
phù điêu. Sau khi tạo tác hoa này trở thành quốc giáo, giữ sen dây với bông sen nở theo
văn họa tiết xong thì đến công vai trò là trụ cột trong hệ tư mặt cắt dọc, các cặp cánh đối
đoạn phủ men và quét nền. tưởng văn hoá Việt Nam. Đặc xứng theo nhịp bố cục thưa
Thường men trên bề mặt gốm biệt đề tài hoa lá sen, biểu thoáng, một bông úp rồi một
được phủ màu vàng sáng hay trưng của đạo Phật đã được bông ngửa (theo nguyên lý âm
màu trắng ngà, các họa tiết người thợ gốm khai thác triệt dương) trên gốm hoa trắng
được quét màu nâu đậm làm để, từ tạo dáng đến trang trí. nền nâu. Đồ gốm hoa nâu thời
nổi bật đồ án trang trí tạo cho Các sản phẩm mà nghệ nhân Trần thường thấy mô tả hoa lá
sản phẩm dung dị nhưng đầy làm ra phục vụ đời sống đều sen theo xu hướng hiện thực:
nghệ thuật và giàu chất thẩm ảnh hưởng bởi tư tưởng này. sen dây, sen cành và cả khóm
mỹ. Cốt gốm hoa nâu được Trong đó sản phẩm gốm hoa hoa lá sen...
chế tác công phu, tương đối nâu hay các sản phẩm cùng Đồ gốm hoa nâu thời Lý -
dày là đất sét, cao lanh được thời khác cũng không phải Trần thể hiện một bước tiến
tinh lọc cẩn thận tạo nên cốt ngoại lệ. Tầng hoa văn giữa đặc biệt trong lịch sử gốm sứ
gốm rất bền chắc. Nguyên liệu nghệ nhân trang trí rất cầu kỳ cổ Việt Nam. Đồ gốm Lý đã đạt
được lọc luyện pha chế với kỹ và tỉ mỉ. Hoa lá sen được tạo một đỉnh cao trong tạo dáng
và trang trí. Lối tạo dáng trau
chuốt, tỷ mỷ đã tạo ra mỗi đồ
gốm như một tác phẩm nghệ
thuật. Lớp men phủ đã tôn vẻ
đẹp trang trọng cho đồ gốm.
Đoá sen nở được thể hiện qua
từng giai đoạn, cho đến đài
sen, gương sen, cánh sen. Bởi
vậy, có thể nói hoa lá sen luôn
luôn là đề tài cho người thợ
gốm Lý - Trần tìm tòi và sáng
tạo. Kỹ thuật lò nung cũng thể
hiện sự tiến bộ ngày càng cao,
các sản phẩm ra lò có độ
trong, bóng, đẹp đẽ, không bị
lỗi thể hiện tay nghề điêu
luyện của thợ nung gốm khi
đó.
Gốm thời Lý - Trần nói
Nhân dân tham quan hiện vật trưng bày. (Xem tiếp trang 36)

28 Số 6 tháng 12 - 2024 vhttdlhd.vn