Page 85 - Văn Nghệ Hải Dương
P. 85
CÊU ÀÖI
Ë
Vùn chûúng Haãi Dûúng nhiïìu taác phêím hay
coân lûu truyïìn cho hêåu thïë:
Nghïå thuêåt Xûá Àöng nhûäng cöng trònh àeåp
vêîn gòn giûä àïën muön sau!
NGUYÏÎN THÏË TRÛÚÂNG
Ai úã lêìu trùng nhúá chöën naâo?” Hoa ruång nhiïìu hay ñt.”
“Àïm qua thanh vùæng möång hoa rúi, (Dõch thú: Tûúng Nhû)
Nhaâ chûãa vïì, xuên quaá nûãa röìi!” Con ngûúâi vaâ taåo hoáa nhû nguã vuâi trong
Àoá laâ nhûäng triïët lñ nhên sinh sêu sùæc vïì giêëc xuên ïm àïìm vaâ àûúåc àaánh thûác bùçng
sinh mïånh àúâi ngûúâi qua nhûäng biïíu tûúång chñnh êm thanh cuãa muâa xuên (tiïëng chim
àêìy haâm nghôa: rñu rñt). Tiïëng chim laâ dêëu hiïåu “àöång” duy
“Ngûúâi cûá àúâi àúâi sinh núã maäi, nhêët trong baâi thú, laâm nöíi bêåt khöng gian
Trùng vêîn nùm nùm söng nûúác giaäi. lùång yïn vaâ ïm aã cuãa buöíi saáng súám muâa
Soi ai? Naâo biïët àûúåc loâng trùng, xuên àïën mûác coá thïí nghe àûúåc caã tiïëng
Chó thêëy söng daâi àûa nûúác chaãy.” hoa ruång. Tiïëng chim laâm lay àöång têm höìn
Baâi thú coá veã àeåp trong saáng, hoa lïå, trûä thi nhên àang bònh lùång. Nhaâ thú thêåt tinh
tònh, phaãng phêët buöìn nhûng khöng quaá bi tïë vaâ taâi hoa khi duâng buát phaáp nghïå thuêåt
thûúng. XGHND coá thïí coi laâ kiïåt taác, möåt “lêëy àöång taã tônh”. Thi nhên coân nhùæc: àêu
trong nhûäng baâi thú xuên hay nhêët cuãa phaãi xuên chó múái àïën saáng nay maâ àïën tûâ
Àûúâng thi. höm qua vúái gioá mûa vúái hoa ruång àïí thïm
2. Thúâi Thõnh Àûúâng (713-846) coá doâng tiïëc cho nhûäng caánh hoa taân. Xuên àïën vaâ
thú “àiïìn viïn sún thuãy”, nöíi bêåt laâ hai nhaâ xuên laåi ài, búãi “Trong xuên sinh laâ thu saát
thú Maånh Haåo Nhiïn vaâ Vûúng Duy. Maånh àiïu taân/ Sau haå trûúãng laâ àöng sêìu xú xaác”
Haåo Nhiïn (689-740) coá nhiïìu baâi thú àiïìn mang theo nöîi sêìu taân phai. Caãm xuác yïu
viïn sún thuãy àùåc sùæc, trong àoá coá baâi xuên, thûúng xuên, tiïëc xuên traân ngêåp caã
Xuên hiïíu (Buöíi súám muâa xuên): baâi thú.
“Giêëc xuên, saáng chùèng biïët, 3. Cuäng thúâi Thõnh Àûúâng coá möåt nhaâ
Khùæp núi chim rñu rñt. thú taâi danh laâ Vûúng Xûúng Linh (698-
Àïm nghe tiïëng gioá mûa, 757). Thú öng hay nhêët laâ nhûäng baâi thú
Vùn nghïå HAÃI DÛÚNG Söë 271 (1 - 2025) 81
