Page 51 - Văn Nghệ Hải Dương
P. 51
Hònh tûúång vïì con RÙÆN
TRONG ÀÚÂI SÖËNG VÙN HOÁA
VAÂ KINH TÏË NGÛÚÂI VIÏåT
VÙN DUY
R ùæn laâ àöång vêåt hoang daä coá nhiïìu úã àïí ùn thõt, kïí caã ngûúâi. Rùæn laâ loaâi vêåt
khöng caánh, khöng chên, khöng coá tiïëng
Viïåt Nam vaâ caác nûúác trïn thïë giúái
nhêët laâ nhûäng quöëc gia coá khñ hêåu gêìm ruá nhûng laåi rêët nhanh nheån, kheáo leáo
nhiïåt àúái noáng êím, mûa nhiïìu, hïå thûåc vêåt luác di chuyïín, luön giûä àûúåc yïëu töë bêët ngúâ
phaát triïín. Ngûúâi Viïåt Nam ta, rùæn laâ loaâi vêåt khi bùæt möìi. Coá leä vò nhûäng àùåc àiïím nïu
rêët quen thuöåc vaâ gêìn guäi. Gêìn guäi nhûng trïn maâ hònh tûúång con rùæn luön gùæn liïìn
khöng thên thiïët nhû caác loaåi gia cêìm. Coá vúái àúâi söëng ngûúâi Viïåt. ÚÃ rêët nhiïìu lônh vûåc
leä vò rùæn vûâa coá lúåi laåi vûâa coá haåi. Coá loaåi tûâ vùn hoáa àïën kinh tïë, tûâ vêåt chêët àïën tñn
rùæn chuyïn bùæt chuöåt - con vêåt phaá haåi muâa ngûúäng têm linh.
maâng. Noåc rùæn laâm thuöëc rêët quyá. Da rùæn - Trûúác hïët trong lônh vûåc vùn hoáa tñn
khö cuäng laâm thuöëc àöng y. Thõt rùæn ngon ngûúäng.
vaâ böí, coá thïí chïë biïën nhiïìu moán ùn. Rùæn Tûâ ngaây xûãa ngaây xûa, khi con ngûúâi
coân àïí ngêm rûúåu giuáp ngûúâi ta khoãe biïët tñnh nùm thaáng theo êm lõch (lõch mùåt
maånh. Àoá laâ nhûäng caái lúåi tûâ rùæn. Song rùæn trùng) thò caác nhaâ phong thuãy àaä duâng 12
cuäng laâ loaâi vêåt rêët nguy hiïím, àùåc biïåt laâ con vêåt àïí ûáng vúái 12 nùm (goåi laâ 1 giaáp);
noåc rùæn. Nhûäng loaåi rùæn nhû höí mang, caåp Àoá laâ Tñ (chuöåt), Sûãu (trêu), Dêìn (höí), Maäo
nong, rùæn luåc… àïìu coá noåc cûåc àöåc. Khöng (meâo), Thòn (röìng), Tõ (rùæn), Ngûåa (ngoå),
ñt ngûúâi tûâ cöí xûa àïën nay àaä tûã vong khi bõ Muâi (dï), Thên (khó), Dêåu (gaâ), Tuêët (choá),
rùæn àöåc cùæn. Cuâng hoå nhaâ rùæn coân coá caác Húåi (lúån). Trong 12 con giaáp êëy thò rùæn àûáng
loaåi trùn söëng úã rûâng nuái, hang àöång, àêìm úã haâng thûá saáu. Coân taåi sao laåi choån 12 con
baäi chuyïn bùæt caác loaâi àöång vêåt nhoã hún vêåt noái trïn, hiïån nay coá nhiïìu caách lyá giaãi
Vùn nghïå HAÃI DÛÚNG Söë 271 (1 - 2025) 47
