Page 35 - Nhà Báo & Cuộc Sống Đắk Lắk

bản sắc văn hóa.
Những ngày này, khi mùa màng Dấu ân cà phê Phù Quỉ
đã kết thúc, trong ngôi nhà dài của
gia đình ông luôn rộn ràng tiếng
cồng chiêng. Ông Y Xuân chia sẻ:
nên tôi rất yêu văn hóa truyền thống lun lùa Mi Tâv Nguyên
"Sinh ra và lớn lên trong buôn làng,

của đồng bào mình, nhất là văn hóa
cồng chiêng. Tuy nhiên, sợ sau này » PHAN VÚ
con cháu không còn biết văn hóa
ăm 1961 là năm phong trào hợp tác hóa và xây dựng các
cồng chiêng của cha ông mình như
thế nào cho nên tôi đứng ra mở lớp nông trường quốc doanh phát triển mạnh mẽ ở miền Bắc.
truyền dạy diễn tấu cồng chiêng cho N Chính vì vậy nhà thơ Tố Hữu viết: “Chào 61! Đỉnh cao
các cháu nhỏ trong buôn. Thấy các muôn trượng/ Ta đứng đây, mắt nhìn bốn hướng/ Trông
cháu ham học, điều đó lại càng khích lại nghìn xưa, trông tới mai sau/Trông Bắc, trông Nam, trông cả
địa câu”. Cũng trong năm đó Bác Hồ về thăm quê hương Nghệ
lệ tôi cố gắng hơn trong việc truyền
An lần thứ hai. Ngày 10-12-1961 Bác đến thăm Nông trường
dạy với mong muốn di sản văn hóa
Đông Hiếu (thuộc vùng Phủ Quỳ, huyện Nghĩa Đàn, Nghệ An),
cồng chiêng luôn trường tồn".
nơi trồng nhiều cà phê nhất của miền Bắc thời ấy, một trong
Chỉ sau hơn một năm, nghệ
những mô hình kinh tế quốc doanh tiêu biểu. Tại đây, Bác đã tới
nhân Y Xuân đã xây dựng được đội
thăm lô cà phê 119, trên đồi Nai Sinh và thăm một số mô hình
chiêng trẻ ở buôn Kuăng A gồm bảy
sản xuất khác.
thành viên từ 12 đến 17 tuổi. Nhìn đội
Từ sự kiện có ý nghĩa này mà ngày 29-7-2016, Thủ tướng
chiêng trẻ diễn tấu nhuần nhuyễn Chính phủ đã ban hành Quyết định 6306/VPCP-KTN, chọn
các bài chiêng cơ bản của chiêng ngày 10 tháng 12 hằng năm là Ngày Cà phê Việt Nam.
đồng và chiêng tre như: đón khách,
mời rượu... ông rất vui mừng và tin DÁU ẤN CÀ PHÊ PHỦ QUỲ...
rằng, đội chiêng trẻ này sẽ tiếp tục
Theo các tư liệu lịch sử, từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, khi
"truyền lửa” để nhịp chiêng ở buôn chiếm được Đông Dương, thực dân Pháp đã tiến hành cuộc khai
làng Cư Bao luôn vang vọng khắp thác thuộc địa lần thứ nhất (1897 -1914). Thời gian này, thực dân
buôn làng. Pháp đã chú trọng khai phá, lập nhiều đồn điền tại các khu vực
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Tây Nguyên. Khu vực Phủ Quỳ với đất đỏ
định, văn hóa là tinh hoa của dân tộc, bazan màu mỡ đã trở thành khu vực được lựa chọn để phát triển
văn hóa phải góp phẩn khẳng định các đồn điền cà phê, cao su rộng lớn.
vị thế của dân tộc; không thể tách rời Chỉ trong một thời gian ngắn, các chủ đồn điền Pháp và một
việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn số người Việt thân Pháp đã bao chiếm khoảng 15.498 ha đất và
hóa dân tộc với việc phát triển kinh thành lập rất nhiều đồn điền cà phê tại đây. Cà phê của các đồn
điển ở đây chủ yếu xuất sang Pháp dưới nhãn hiệu "Arabica du
tế - xã hội. Thực hiện lời Bác, các
Tonkin" (Cà phê Arabica từ Bắc Kỳ); chất lượng được đánh giá
địa phương trên địa bàn tỉnh đã có
tương đương với cà phê của Brazil, Colombia.
những cách làm để vận động người
Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, các đồn điền về
dân giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
tay chính quyền cách mạng, được quản lý bằng một tổ chức gọi
mình. Đồng thời, nêu cao ý thức và
là Ban tổng quản đồn điền. Cuối năm 1947, Ban tổng quản đồn
trách nhiệm của mỗi người trong việc
điền đổi tên thành Hạt khẩn hoang di dân Nghệ An và đến năm
phát huy, giữ gìn bản sắc văn hóa,
1949 đổi thành Trại doanh điền Quốc gia Phủ Quỳ.
góp phần tích cực việc ngăn chặn và Người có công lớn trong việc phát triển vùng cà phê Phủ Quỳ
đẩy lùi các tập tục lạc hậu, văn hóa
ngay sau khi các chủ đồn điền người Pháp và người Việt thân
thiếu lành mạnh; xây dựng một nền Pháp bỏ chạy, là Giáo sư Ngô Văn Hoàng (mất năm 2013). Ông
văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc là người gốc Phú Yên, năm 1944 tốt nghiệp Trường Canh nông
dân tộc.^ Đông Dương. Từ năm 1945, ông đã đi theo cách mạng, đồng

< 'VÁ///| '/ínlỊl 2^25