Page 95 -
P. 95
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
xuống mà đánh đòn cậu bé Lê Quý Đôn. Câu đối này rất khó, vì chữ ô vừa
Bị đòn đau, vừa khóc vừa nài nỉ xin tha, là tiếng than oán, nó lại còn có nghĩa là
thương con thân phụ ông nói: con quạ, thế mà câu họa lại rất chỉnh:
- Tha cũng được, nhưng phải làm Xà rắn bắt ngóe.
cho ta một bài thơ, trong đó câu nào cũng Xà vừa là tiếng than oán, nó lại còn
phải có chữ rắn hay liên hệ đến rắn. có nghĩa là con rắn nữa. Vậy câu đối và họa
Ngẫm nghĩ một lát, ngẩng mặt lên như sau: Ô quạ bắt gà/Xà rắn bắt ngóe.
thưa với cha: Rắn cũng là loài vật độc
- Thưa cha con làm ra rồi, con xin Rắn có hai loại: rắn trên bờ và rắn
phép cha cho con ngồi dậy để con đọc sống dưới nước. Rắn trên bờ thì có những
bài cho cha nghe. con rất to như một loài trăn ở Nam Mỹ, có
Lê Quí Đôn ngồi dậy mà đọc cho con dài cả mười mấy mét, nhưng có con
cha một bài thơ về rắn, đó là bài thơ thất chỉ ngắn có 10cm. Rắn trên bờ thì thường
ngôn bát cú Đường luật, một thể thơ khó ăn các con vật nhỏ như chuột, bọ, ếch,
nhất trong các thể thơ. nhái. Những con rắn sống dưới nước thì
gọi là rắn nước. Rắn ở nước mặn thì gọi là
Chẳng phải LIU ĐIU cũng giống nhà
con đẻn. Rắn nước thì ăn cá. Con đẻn
RẮN đầu biếng học lẽ không tha
được xếp vào loại cực độc trong các động
Thẹn đèn HỔ LỬA đau lòng mẹ vật sống trên quả địa cầu này. Nếu chẳng
Nay thét MAI GẦM rát cổ cha may bị con đẻn cắn, thì có lẽ bạn không
sống được quá 15 phút!
RÁO mép chỉ quanh lời dối trá
Rắn hổ là loài động vật hoang dã
LẰN lưng chẳng quản vệt dăm ba
tồn tại trong thiên nhiên, và lẽ tất nhiên
Từ nay CHÂU LỖ xin chăm học
nó không thể tách khỏi đời sống con
Kẻo H Ổ MANG danh tiếng h ế gia người. Rắn hổ ăn chuột, thứ gậm nhắm
t
Cha của Lê Quý Đôn vui vẻ tha là kẻ thù của đồng ruộng, giúp cân bằng
cho cậu. môi trường sinh thái.
Các bạn học sinh thời trước thì ai Rắn hổ được con người chế biến
ai cũng phải biết câu đối lừng danh sau làm thức ăn, làm rượu rắn vừa bổ dưỡng
đây: Ô quạ bắt gà. vừa để chữa bệnh. Nọc rắn được các nhà
89
