Page 12 - Đại biểu Nhân dân - Số Tết Dương lịch

KINH TẾ

Chuyển đổi số

với “phương thức sản xuất số”

n TS. TRẦN VĂN - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách

Chuyển đổi số đang tạo ra những thay
đổi kỳ diệu trong cuộc sống của nhân

loại. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu
thế đó, nhất là trong bối cảnh đất nước
đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ
nguyên vươn mình của dân tộc.

Thành quả ban đầu…

Ngày nay, người dân và doanh nghiệp dễ dàng thực
hiện nhiều dịch vụ công trực tuyến, mua bán hàng hóa,
thực phẩm trực tuyến, học tập, làm việc, hội họp…, thậm
chí cả khám bệnh, chữa bệnh từ xa. Những dịch vụ số hóa Nguồn: ITN
đó bây giờ gần như là hiển nhiên, mọi người dân đều đã
quen thuộc. Hầu hết các dịch vụ tài chính, ngân hàng, khi
có nhu cầu, người dân đều có thể làm “online” (trực tuyến). hàng, tiếp cận được các dịch vụ tài chính chính thống thay
Siêu ứng dụng VNeID với tích hợp thông tin cá nhân, căn Chuyển đổi số - quá trình xác lập phương thức vì tín dụng đen. Đây cũng chính là mục tiêu của Chiến lược
cước, giấy tờ cá nhân, bằng lái xe, bảo hiểm xã hội, bảo sản xuất mới tài chính toàn diện quốc gia mà chúng ta đang thực hiện
hiểm y tế… là bước tiến mạnh mẽ mang tính thời đại. Trong bài viết “Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát và các fintech, ngân hàng số đang đi đầu thực hiện.
Chẳng thế mà doanh thu lĩnh vực kinh tế số của Việt Nam triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa Chỉ tính riêng lĩnh vực fintech, hiện nay Việt Nam đã
năm 2024 ước đạt khoảng 150 tỷ USD. Thương mại điện tử đất nước bước vào kỷ nguyên mới”, thể hiện tầm nhìn sáng có khoảng 260 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong
xuyên biên giới năm 2024 tăng 28,5% so với năm trước. Có suốt của người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta đối với công nhiều lĩnh vực từ thanh toán, blockchain, tài chính cá nhân,
tới 53% số doanh nghiệp xuất khẩu thông qua sàn thương cuộc chuyển đổi số quốc gia hiện nay, Tổng Bí thư Tô Lâm chăm sóc sức khỏe, ngân hàng số, tín dụng, tài chính
mại điện tử. Theo Amazon Global Selling Việt Nam, năm 2024, đã nhấn mạnh: “Chuyển đổi số không đơn thuần là việc doanh nghiệp nhỏ và vừa, thiết bị chấp nhận thanh toán
hơn 17 triệu sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam được xuất
[1]
khẩu, tăng 50% về giá trị và 40% về số đối tác . ứng dụng công nghệ số vào các hoạt động kinh tế - xã hội, POS, đánh giá tín dụng và định danh điện tử (eKYC), hạ
Việc đẩy nhanh ứng dụng công nghệ số vào nền kinh mà còn là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tầng kỹ thuật, tín dụng tiêu dùng… mang lại nhiều tiện ích,
tế - xã hội tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động nghiên cứu tiên tiến, hiện đại - “phương thức sản xuất số”. trải nghiệm dịch vụ tài chính số mới cho người dân và
sáng tạo, phát triển công nghệ cao, tăng khả năng cạnh Nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới “Digitalization and doanh nghiệp.
tranh của đất nước trên thị trường toàn cầu, tăng cường Inclusive Growth: A Review of the Evidence” thực hiện năm Thế nhưng, nhìn nhận thẳng thắn, khung khổ pháp lý
an ninh quốc gia và cải thiện chất lượng cuộc sống của 2024 cho thấy, chuyển đổi số đã làm tăng năng suất trung cho kinh tế số có mặt chưa theo kịp với tiến bộ của khoa
người dân. Chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp số hóa sẽ bình, tăng việc làm và tiền lương, tăng khả năng tiếp cận học công nghệ, phát minh sáng chế, nên chưa thật sự bao
đem nông sản hàng hóa đến với thị trường với chi phí thấp thị trường và cải thiện tài chính công. quát hết các mô hình kinh doanh mới, phương thức sản
nhất, giúp chuyển đổi xanh trong sản xuất nông nghiệp, Chuyển đổi số làm tăng năng suất lao động nhờ kết hợp xuất. Điều này dẫn tới có lúc, có nơi, quy trình thủ tục cấp
quản lý xuất xứ, vùng nuôi, trồng, góp phần ứng phó hiệu tốt hơn giữa cung và cầu, số hóa quy trình kinh doanh. Đối phép còn phức tạp, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát
quả với biến đổi khí hậu trong lĩnh vực nông nghiệp. với các nền kinh tế đang phát triển, mức gia tăng năng suất sandbox chưa có, các quy định quản lý dữ liệu và an ninh
Nhờ những thành quả của quá trình chuyển đổi số, thay từ sản xuất “thông minh” và trí tuệ nhân tạo đã cải thiện mối mạng, an toàn thông tin chưa rõ ràng. Khả năng tiếp cận
đổi cơ bản cách thức tương tác giữa Nhà nước với công liên kết, hợp tác giữa người bán và người mua trong chuỗi các nguồn vốn đầu tư, chất lượng nguồn lực, hạ tầng số,
dân, doanh nghiệp mà môi trường sản xuất kinh doanh, cung ứng, giảm chi phí logistics và chi phí nhân công. hợp tác trong hệ sinh thái đều cần được cải thiện… như
đầu tư càng ngày càng được cải thiện. Đó cũng là cơ sở Chuyển đổi số đã giúp các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, hộ nhận định của PGS.TS. Lê Thanh Tâm và cộng sự (Đại học
để sắp xếp, tổ chức lại bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu sản xuất nông sản hàng hóa, người dân vùng nông thôn, Kinh tế Quốc dân).
lực, hiệu quả hơn, tiến tới giảm chi thường xuyên, tăng vùng sâu, vùng xa chưa có tài khoản ngân hàng tăng khả Do đó, rất cần tạo lập các điều kiện thuận lợi để nghiên
cường tích lũy cho đầu tư và bảo đảm an sinh xã hội, chăm năng tiếp cận thị trường qua các nền tảng thương mại số, cứu, phát triển và triển khai công nghệ số trong nước
lo phúc lợi của người dân từ ngân sách nhà nước. tài chính số. thông qua hệ thống các biện pháp hỗ trợ toàn diện của
Để khuyến khích, hỗ trợ quá trình chuyển đổi số quốc gia, Tại các nền kinh tế đang phát triển, làn sóng số hóa đầu Nhà nước cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo,
hệ thống pháp luật điều chỉnh sự hình thành, hoạt động và tiên với các công cụ quản lý điện tử, thương mại điện tử… doanh nghiệp phần mềm…, nhất là trong nghiên cứu, phát
phát triển của nền kinh tế số, Chính phủ số, xã hội số, công năng suất lao động, năng lực quản lý đã có bước phát triển triển và ứng dụng AI. Từ đó, đưa AI trở thành lĩnh vực công
dân số đang dần được hoàn thiện với một loạt luật chuyên mạnh mẽ. Đến làn sóng số hóa lần thứ hai với người máy nghệ quan trọng cũng như đưa Việt Nam trở thành trung
ngành, như Luật An toàn thông tin mạng, Luật Giao dịch điện công nghiệp (robot), tự động hóa, nhà máy thông minh, trí tâm đổi mới sáng tạo, phát triển các giải pháp, ứng dụng
tử, Luật An ninh mạng, Luật Dữ liệu, Luật Công nghệ thông tuệ nhân tạo (AI), học máy (ML) dữ liệu lớn (Big Data), in 3D AI khu vực và thế giới.
tin, Luật Công nghệ cao, Luật Khoa học và Công nghệ… đã và Internet vạn vật (IoT)… trên quy mô doanh nghiệp, ngành Để tận dụng được các cơ hội này, Tổng Bí thư Tô Lâm đã
được Quốc hội sửa đổi, bổ sung và kịp thời ban hành. hay toàn bộ nền kinh tế, trên một phần hoặc toàn bộ công yêu cầu phải tập trung vào hoàn thiện thể chế và hệ thống
Hệ thống pháp luật hiện hành của Việt Nam về chuyển đổi đoạn sản xuất, kinh doanh đã tác động mạnh mẽ đến năng pháp luật, không ngừng đổi mới để bắt kịp xu thế phát triển
số đang tiệm cận với thực tiễn quốc tế, giải quyết được các suất lao động ở cấp độ doanh nghiệp, năng suất lao động của thời đại, trọng tâm là “xây dựng hành lang pháp lý cho
vấn đề cụ thể, cấp bách, dần xóa bỏ các rào cản đối với sự tổng hợp TFP từng lĩnh vực, ngành và cả nền kinh tế. nền kinh tế số, tạo nền tảng để Việt Nam nắm bắt cơ hội từ
phát triển của công nghệ số trong các lĩnh vực, như giao dịch Số hóa cũng tác động tích cực đến việc làm và thu Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư”. Đó cũng chính là điểm
dân sự, quản lý văn bản điện tử, thu thập, lưu trữ và xử lý dữ nhập. Điều này đặc biệt đúng đối với kinh tế hộ, sản xuất mấu chốt để gỡ được “điểm nghẽn của điểm nghẽn”.
liệu, công nghệ tài chính fintech, sở hữu trí tuệ, trí tuệ nhân nông nghiệp vốn lấy công làm lãi vì sức lao động chính là
tạo, quản trị hệ thống, an ninh mạng, viễn thông, tiêu chuẩn tài sản lớn nhất của họ. Số hóa đã giúp cho quá trình sản [1] Bài “Thương mại điện tử xuyên biên giới - “đòn bẩy”
hóa…, nhất là cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với fintech, xuất, kinh doanh, buôn bán nhỏ trở nên hợp lý hơn với chi cho xuất khẩu trực tuyến” đăng trên Báo điện tử Chính phủ
xe tự hành, máy bay không người lái, người máy... phí thấp hơn, nhất là kết nối được với thị trường, khách ngày 26.11.2024.
10 ĐẠI BIỂU NHÂN DÂN