Page 42 - Người Làm Báo Gia Lai
P. 42

Vàn hóa






























                                An Khê Đình (Khu Di tích Tây Sơn Thượng Đạo). Ảnh: Đức Phương.

                            không chống nổi phải thắt cổ   vậy với viên Phó tướng Đề Đốc   thoát được về cửa quan là hơn
                            chết. Nhưng “Đại Thanh Cao     Hứa Thế Hanh, đáng lẽ tước     3000”. Sau đó Sĩ Nghị lại tâu
                            Tông Thuần Hoàng đế thực        "Tử” được phong lúc Tôn Sĩ  “Hiện đã tra cứu thì số quan
                            lục” đã chép tên tuổi những tên   Nghị tâu công về cũng phải thu   binh trở về cửa quan có 5000
                            chỉ huy cao cấp bị bỏ mạng,    lại, nhưng vì "Viên Đề đốc này   mấy ram, nghe nói còn nhiều
                            gồm: Đề đốc Phó tướng Hứa      đã chết, xét cũng đáng thương   người lục tục theo sau”. Như
                            Thế Hanh, Tổng binh Thượng     nên tước Tử ấy gia ân cho con   vậy đây chỉ là số chạy thoát về
                            Duy Thăng, Trương Triều        được thế tập Những bọn trận    tới cửa ải, còn số thất lạc, tản
                            Long, Lý Hóa Long; Thiểm       vong thì được cấp tuất, cho thờ   mác, bị bắt làm tù binh là bao
                            tướng Dương Hưng Long,         ở miếu Trung từ. số rơi xuống   nhiêu? Chúng ta biết sau chiến
                            Vương Tuyên, Anh Lâm, Du       sông chết như Tống binh Lý     thắng, với chủ trương hòa hoãn
                            kích Minh Quế... Thời gian     Hóa Long "cũng chết vì việc    với nhà Thanh để xây dựng lại
                            sau, Tôn Sĩ Nghị lại “tra cứu”   nhà vua nên liệt vào hạng trận   đất nước, Vua Quang Trung đã
                            tâu lên Càn Long 7 viên tướng   vong mà cấp tuất... ”         cho thu nhặt bọn tàn quân, cấp
                            trận vong nữa: Phó tướng Hình     Vậy còn 29 vạn quân lính    lương ăn, đối xử từ tế rồi đưa
                            Đôn Hành, Du kích Trương       theo bọn tướng tá sang xâm     lên của ải trao trả . Tuy nhiên
                            Thuần, Vương Đàm, Trương       lược nước ta, số sống sót trở về   con số cụ thể, theo tài liệu này
                            Hội Nguyên, Lưu Việt; Đô       là bao nhiêu? Hoàng Lê Nhất    chỉ thấy chép “Tháng 3, vua
                            ty Đặng Vĩnh Lượng, Thủ bị     thống chí chỉ miêu tả khái     dụ các đại thần quân cơ: “Lần
                            Lê Trí Minh, Tri huyện Viên    quát, không cho biết con số cụ   trước, Nguyễn Huệ có đưa trả
                            Thiên Quỳ, Phủ Kinh lịch       thể. Các tài liệu lịch sử khác   500 quan binh và nói còn hơn
                            Trương Thí... Với số này, như   con số cũng không thống nhất,   200 sẽ lục tục đưa đến. Nay lại
                            lời Càn Long thì "Trẫm đổi với   nhưng theo “Đại Thanh Cao    đưa thêm 39 binh phu, vậy còn
                            công thần công và loi không    Tông thuần Hoàng đế” thì “số   hơn 100 chưa đưa tới...”./.
                            khi nào không cân nhắc ”, bời  binh chạy theo Tôn Sĩ Nghị                              N.T


                                                                                            ŨBtứĩ/n- oẨt&y 2025
                            40 • Íìlíịiứrì làm búo Gia Lai
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47