Page 36 - Tài nguyên & Môi Trường - Số Tết Âm Lịch

36 uên ÊËT TYÅ 2025
baotainguyenmoitruong.vn

n NGOÅC MINH CHÊU dên vuâng chiïën khu rêët chêåt vêåt. Vúái khaát
voång phaát triïín Yïn Baái xanh haâi hoâa, baãn
sùæc vaâ haånh phuác, Nghõ quyïët cuãa caác cêëp
àêu àïën giûäa muâa àöng thïë uãy Àaãng vaâ khoa hoåc àaä phuã röång, bao
naây? Cö beá ài cuâng àoaân thöët truâm vaâ len àïën moåi miïìn, trong àoá coá Vên
lïn nhû thïë, troân mùæt hñt haâ, Höåi, Viïåt Höìng. Cêy luáa àaä lui laåi, nhûúâng
ÚÃ nêng niu tûâng àoáa tûâng àoáa, chöî cho sen trong nhûäng tñnh toaán àöìng
phúát höìng, trùæng muöët run run trong gioá böå, khoa hoåc, daâi húi vúái muåc tiïu liïn kïët
àöng trïn Chiïën khu Vêìn baát ngaát. Chúåt saãn xuêët vaâ phaát triïín liïn vuâng saãn xuêët.
nghô, hònh nhû hûúng xûa goåi chuáng töi vïì. Àïën nay, kïët quaã àaä chûáng minh quy
“Em hoåc ngaânh dûúåc nhûng laåi gùæn boá hoaåch vuâng saãn xuêët, chuyïín àöíi giöëng
vúái nghïì tröìng sen. Cú duyïn àêìu tiïn laâ vò cêy tröìng laâ hoaân toaân àuáng àùæn. Nïëu so
yïu, vò thïë maâ em hay sang Vên Höåi mua vúái tröìng luáa thò sen cho thu nhêåp khoaãng
sen röìi gùåp Huên. Luác àoá em chûa hïì biïët gêëp 4 lêìn cêy luáa, thuác àêíy saãn xuêët haâng
“taác giaã” Dûå aán àûa sen vïì tröìng úã Vên Höåi hoáa, phaát triïín du lõch, àöíi thay diïån maåo,
àïí phaát triïín kinh tïë vaâ ûúác mú tröìng sen treã nêng àúâi söëng vêåt chêët, tinh thêìn cuãa ngûúâi
giûäa muâa àöng laâ cuãa anh Thû. Sau àoá thò dên caác xaä tröìng sen.
em biïët. Tûâ 5 saâo trûúác àoá tröìng do yïu Em baão ngaây muâa úã àêy ngaåt ngaâo
thñch, em àaä múã röång diïån tñch vaâ àùng kyá, luön, chó nguyïn àaám naây thöi àaä mêëy trùm
àûúåc tham gia dûå aán tröìng sen cuãa huyïån böng, nïëu tñnh caã diïån tñch àêìm thò coá ngaây
Trêën Yïn”. cùæt túái 2.000 böng, cûá khoaãng 2 ngaây laâ phaãi “Phuå nûä Chiïën khu Vêìn rêët tñch cûåc trong caác phong traâo
Giûäa caánh àöìng thun thuát gioá àöng, chuã cùæt. Nïëu triïín khai theo dûå aán thò hoa seä vùn hoáa, thïí thao, àùåc biïåt laâ caác phong traâo thi àua yïu nûúác.
àêìm sen Phaåm Thõ Anh Tûúi höìn nhiïn vûâa àûúåc cung cêëp cho caác thõ trûúâng trong Àaãng böå chñnh quyïìn nhên dên xaä Viïåt Höìng àang giûä vûäng
noái vûâa daåy caánh phoáng viïn nûä ài ngang huyïån, sau àoá múái múã röång ra tónh vaâ vuâng. truyïìn thöëng caách maång trïn quï hûúng chiïën khu anh huâng.
(kiïíu ài cua boâ) trïn búâ ruöång. “Ài cêín thêån, Ûu tiïn àêìu tiïn laâ liïn kïët vúái caác vuâng cheâ Túái àêy nïëu caác baån coá mang sen Viïåt Höìng vïì Thuã àö thò nhúá
hay võn tay em cho khoãi ngaä nheá”. “Thöi baâ trïn àêët Trêën Yïn àïí taåo thaânh caác saãn
chuã, töi võn vaâo sen laâ àûúåc röìi” phêím traâ sen OCOP. Hiïån em àaä kïët nöëi vúái noái vúái ngûúâi Thuã àö rùçng Viïåt Höìng chuáng túá khöng chó gioãi
Ö hay, võn vaâo sen. Nghe nhû möåt nhaâ vuâng cheâ Baão Hûng, muâa túái àêy hoa seä laâm caách maång maâ coân gioãi laâm giaâu. Viïåt Höìng seä cuâng caã
thú naâo àoá àaä tûâng viïët cêu “võn cêu thú àûa vïì Baão Hûng. Bïn caånh muåc tiïu thuác nûúác thi àua lêåp cöng mûâng Xuên mûâng Àaãng mûâng àêët nûúác
àûáng dêåy” maâ cho àïën giúâ chùèng biïët taác giaã àêíy saãn xuêët nöng nghiïåp liïn kïët vuâng thò àöíi múái, mûâng cöng cuöåc caách maång cuãa àöìng chñ Töíng Bñ thû
laâ ai. Nhûng caái naây thò töi biïët: Võn vaâo sen viïåc ûu tiïn cho caác vuâng saãn xuêët trïn vaâ Àaãng, Nhaâ nûúác ta thùæng lúåi, nhaâ nhaâ vui tûúi êëm no, ngûúâi
laâ caách Chuã tõch UBND huyïån Trêën Yïn huyïån Trêën Yïn cuäng laâ caách ruát ngùæn thúâi
Trêìn Ngoåc Thû àûa cêy sen vïì tröìng giûäa gian vêån chuyïín, giaãm lûúång caác-bon sinh ngûúâi haånh phuác. Haånh phuác nhû chuáng túá àêy”.
muâa àöng trïn àêët Vên Höåi, thuác kinh tïë cuãa ra tûâ khñ thaãi giao thöng. Öng Hoaâng Hûäu Àiïåp - Phoá Chuã tõch HÀND xaä Viïåt Höìng
vuâng Vên Höåi ài lïn. Öng àaä giuáp ngûúâi Vên Hùèn úã caånh sen nïn hònh nhû ngûúâi ta
Höåi võn vaâo cêy sen àïí àûáng lïn, laâm kinh tïë. thöng minh hún, vui hún, xinh hún, tûå tin
Quaã thïë. Mêëy ai hònh dung úã caái voâng hún. Em tó mêín uöën nheå tûâng caánh sen, nhoã thïë kia, vêîn coân nhûäng caái ngoá àang lïn. laâ Quan êm trùæng maâ theo caách goåi cuãa dên
cung hang Dúi nuái Naã phña Nam huyïån mï maãi noái vïì àùåc tñnh sinh trûúãng cuãa Maâ cûá möåt caái laá àûáng lïn laâ ài keâm seä coá sen laâ doâng sen treã lêu nhêët. Nhûng nhû anh
Trêën Yïn laåi coá möåt caánh àöìng sen bao la cêy, àiïìu kiïån söëng vaâ chùm soác. Noái àïën möåt nuå hoa, coá nghôa laâ sau nhûäng caái laá non Thû noái, “Quan êm trùæng àang rêët “cö àún”.
baát ngaát vaâ ngûúâi dên thò “söëng khoãe vúái sen laâ noái àïën sûå saåch, tûâ möi trûúâng buân moåc lïn thò möåt nuå hoa seä moåc. Nïëu thúâi tiïët Ûúác mú cuãa anh Thû vaâ cuäng laâ ûúác mú cuãa
sen”. Coân cö chuã Anh Tûúi cuãa Chiïën khu àêët àïën nûúác búãi baãn thên cêy sen rêët êëm maâ mònh “co keáo” chùm bùém àûúåc thò em laâ nhên lïn nhûäng doâng sen treã nhû thïë
Vêìn thò àinh ninh: “Em coá duyïn vúái sen saåch, nhaåyå caãm cao vúái khöng khñ vaâ möi biïët àêu sau 15 ngaây nûäa, em seä thaânh cöng naây àïí xuên vïì sen àua núã trïn àêët Trêën
nhûng Chuã tõch Thû thò ngoaâi caái duyïn coân trûúâng xung quanh. Sen khöng chõu vúái giêëc mú hoa. Em giúâ àaä coá Quan êm Yïn, trûúác laâ àïí cùæm chúi, sau laâ kinh doanh
laâ khaát voång chinh phuåc thiïn nhiïn àïí àûa “duâng” phên chuöìng trûåc tiïëp maâ phaãi trùæng nhûng Quan êm trùæng laâ loaâi hoa àïí hoùåc laâm du lõch”.
àúâi söëng ngûúâi dên ài lïn. Laâ duyïn vaâ àûúåc uã hoai àuáng kyä thuêåt àïí triïåt tiïu vi dêng, khöng mêëy ai cùæm chúi nïn em vêîn Nghe em noái, töi hònh dung seä laâ nhûäng
traách nhiïåm”. khuêín vaâ nêëm. Nïëu möi trûúâng bêín laâ sen nuöi ûúác mú tröìng sen chúi Tïët”. thaáng ngaây daây cöng nghiïn cûáu, lai taåo
Àêy. Nïëu lêëy haâng cêy huyïët duå laâm bõ nêëm ngay nïn nûúác cuäng phaãi chuã àöång Àuáng kiïíu “truyïìn nhên” cuãa Chuã tõch giöëng, caãi taåo möi trûúâng àêët, nûúác, khöng
möëc thò bïn naây laâ 5 saâo sen em tröìng trûúác vaâo ra, lûu àöång chûá khöng tuâ àoång. Nïëu Trêìn Ngoåc Thû. Nïëu trong àêìu ngûúâi Chuã khñ, thêåm chñ laâm nhaâ lûúái, lùæp àeân sûúãi êëm
khi tham gia dûå aán. Coân bïn naây laâ hún 1ha chùèng may sen coá bõ sêu ùn thò phaãi duâng tõch huyïån luön êëp uã nhûäng dûå àõnh taáo baåo khöng gian… Cuâng vúái àoá laâ xen canh luáa
múã röång sau khi em àûúåc duyïåt tham gia dûå thuöëc baão vïå thûåc vêåt sinh hoåc chûá duâng vúái sen vaâ noái laâ laâm, àuã àiïìu kiïån laâ laâm, laâm theo quy luêåt 1-3, 3 nùm tröìng sen seä coá 1
aán tröìng sen. Theo nhû em noái thò em khöng thuöëc hoáa hoåc laâ sen cuäng luåi luön. Àùåc luön, thò Phaåm Thõ Anh Tûúi cuäng thïë. Quaã nùm tröìng luáa; thûåc hiïån mö hònh sen - caá;
chó àûúåc möåt maâ àûúåc hai àûúåc ba, vûâa thoãa biïåt, sen loåc nûúác rêët töët, nïëu sen tröìng phaá caách àêìu tiïn laâ tröìng chung 15 giöëng hoùåc tröìng sen chuyïn hoa, chuyïn lêëy haåt,
maän giêëc mú yïu hoa, vûâa phaát triïín kinh tïë, trïn möi trûúâng àêët thò noá coá thïí loåc cho sen trong möåt vuöng àêìm nhùçm cöë tònh taåo lêëy àaâi, lêëy cuã, lêëy laá laâm traâ, laâm thuöëc, laâm
vûâa trúã thaânh ngûúâi àöìng haânh thûåc hiïån yá nûúác vaâ àêët saåch hún. ra möåt sûå pha tröån giûäa caác caá thïí sen vúái nguyïn liïåu trong höåi hoåa, thêåm chñ lêëy tú
tûúãng “àiïn röì” keáo daâi tuöíi treã cuãa sen, caâng Trong voâng tay nuái Naã hang Dúi möåt nhau àïí cho ra àúâi nhûäng loaâi sen múái coá sen dïåt luåa,… búãi nhû Chuã tõch UBND huyïån
daâi caâng töët, hïët muâa àöng, lyá tûúãng hún nûäa buöíi chiïìu muâa àöng, möåt phêìn cuãa caánh maâu sùæc laå, khoãe hún vúái hy voång, biïët àêu Trêën Yïn Trêìn Ngoåc Thû tûâng chia seã:
laâ àïën muâa xuên, sen xuên. àöìng sen àaä chòm vaâo giêëc nguã àöng, nhûng trong söë àoá seä taåo thïm nhûäng loaâi sen siïu “Cuöåc àúâi sen sinh ra nhû möåt sûå têån hiïën
Trúã laåi caách àêy mûúi lùm nùm khi cêy nhiïìu nhûäng àaám laá xanh vêîn chúân vúân treã, coá sûác bïìn vûúåt qua muâa àöng vaâ cho cuãa thiïn nhiïn”.
luáa vêîn laâ cêy chuã àaåo úã àêy, khöng riïng trûúác gioá. Vaâ trong laân nûúác trong coá thïí nhòn hoa vaâo dõp xuên. Bao nhiïu laâ dûå àõnh ûúác mú. Mai naây
gò Viïåt Höìng maâ Vên Höåi cuäng chung tònh sêu dûúái àaáy, nhûäng ngoá sen non tú vêîn àöåi Trong 15 giöëng sen úã àêìm sen Anh Tûúi biïët giêëc mú sen coá thaânh cöng?! Nhûng
traång mêët muâa liïn miïn do khñ hêåu khùæc buân lïn. coá Quan êm trùæng Juwaba, Ronnasia, Q21 trûúác tiïn, muöën thaânh cöng thò phaãi coá mú
nghiïåt, thiïn tai bêët thûúâng, àúâi söëng ngûúâi “Anh xem hiïån taåi vêîn coân nhûäng caái nuå laâ loaâi chõu àûúåc nhiïåt àöå muâa àöng, àùåc biïåt ûúác vaâ quyïët têm thûåc hiïån ûúác mú!.q