Page 10 - Tài Nguyên & Môi Trường - Số Tết Dương Lịch
P. 10
baotainguyenmoitruong.vn
XÊY DÛÅNG THÕ TRÛÚÂNG
Thõ trûúâng Carbon bùæt nguöìn tûâ Nghõ àõnh thû Kyoto cuãa Liïn húåp quöëc vïì biïën àöíi khñ hêåu, àûúåc
thöng qua vaâo nùm 1997. Sau àoá, hònh thûác kinh tïë naây dêìn phaát triïín maånh taåi caác quöëc gia chêu Êu,
chêu Myä vaâ caã chêu AÁ. Viïåt Nam hiïån àang tñch cûåc xêy dûång Àïì aán phaát triïín thõ trûúâng tñn chó carbon taåi
Viïåt Nam, dûå kiïën giai àoaån nùm 2025 - 2028 seä triïín khai thñ àiïím thõ trûúâng carbon nöåi àõa.
TS. LÏ XUÊN NGHÔA -
THAÂNH VIÏN HÖÅI ÀÖÌNG TÛ VÊËN CHÑNH SAÁCH TIÏÌN TÏÅ CUÃA CHÑNH PHUÃ:
Daânh nguöìn lûåc cho phaát triïín hïå thöëng dûä liïåu tin
iïåt Nam laâ möåt trong nhûäng quöëc gia àûa ra nay, theo töi, phêìn lúán doanh nghiïåp chó coá thïí kiïím chuáng ta khöng
cam kïët maånh meä nhêët vïì biïën àöíi khñ hêåu, kï phêìn maâ hoå tûå phaát thaãi, coân phaát thaãi trong nguyïn coá cú súã dûä liïåu
vúái muåc tiïu àïën nùm 2050 àaåt phaát thaãi roâng liïåu àêìu vaâo tûâ núi khaác thò chûa. vïì kinh tïë nhû úã caác
Vbùçng “0” (Net Zero). Thúâi gian qua, Chñnh phuã Thûá hai, Viïåt Nam chûa coá têåp àoaân, haäng tû vêën nûúác. Nhû Trung Quöëc,
àaä ban haânh nhiïìu nghõ àõnh, vùn baãn vaâ löå trònh hûúáng lúán vïì chêët lûúång saãn phêím vaâ tñn chó carbon cho caác Haân Quöëc, khi muöën kiïím kï
túái Net Zero vaâo nùm 2050. Trong àoá, quan troång nhêët doanh nghiïåp. Nhû úã Haân Quöëc, hoå coá túái 8 têåp àoaân phêìn phaát thaãi nùçm trong nguyïn liïåu, trong chuöîi cung
laâ Nghõ àõnh 06/2022/NÀ-CP quy àõnh vïì giaãm nheå lúán coá thïí àùng kyá, kiïím àõnh chêët lûúång haâng hoáa àïí ûáng, rêët àún giaãn, hoå chó cêìn bêåt maáy vaâ raâ soaát cú súã
phaát thaãi khñ nhaâ kñnh vaâ baão vïå têìng ozone. Nghõ àõnh xuêët khêíu sang chêu Êu. Khi haâng hoáa àûúåc àoáng dêëu dûä liïåu lúán cuãa hoå, ngay lêåp tûác tòm ra nhûäng tiïu chñ
06 àûa ra cùn cûá phaáp lyá quan troång àïí chuyïín àöíi kiïím àõnh cuãa caác têåp àoaân naây thò nghiïîm nhiïn coá àïí thuyïët phuåc chêu Êu rùçng àêy laâ phêìn phaát
toaân böå nïìn kinh tïë sang xu hûúáng xanh, bao göìm saãn thïí vaâo bêët cûá thõ trûúâng naâo. Con dêëu naây coá thïí kiïím thaãi nùçm trong nguyïn liïåu, àêy laâ phêìn
xuêët, nùng lûúång, giao thöng, tiïu duâng xanh vaâ àùåc àõnh luön lûúång khñ nhaâ kñnh phaát thaãi cuãa haâng hoáa phaát thaãi nùçm trong chuöîi cung ûáng cuãa
biïåt laâ hïå thöëng taâi chñnh xanh àïí phuåc vuå chûúng trònh àoá, giöëng nhû haåch toaán xong thò phaãi coá ngûúâi kiïím haâng hoáa. Nhû vêåy múái àuã thuyïët
chuyïín àöíi naây. toaán cho. phuåc chêu Êu.
Hiïån taåi, Viïåt Nam àang ài tûúng àöëi nhanh trong Nghõ àõnh 06 àaä àûa ra nhûäng tiïu chñ àïí thaânh lêåp Ngoaâi cêu chuyïån kinh phñ,
tiïën trònh xêy dûång thõ trûúâng taâi chñnh carbon. ÚÃ chêu cöng ty kiïím toaán àöåc lêåp cho phaát thaãi khñ nhaâ kñnh, nhên lûåc, cöng nghïå, cú súã
AÁ, àaä coá caác thõ trûúâng taåi Nhêåt Baãn, Haân Quöëc, Trung àùåc biïåt laâ tñn chó CO . Tuy nhiïn, vêën àïì naây hoaân dûä liïåu cuäng laâ möåt vêën àïì
2
Quöëc, Singapore. Viïåt Nam laâ thõ trûúâng thûá 4 trong toaân múái úã Viïåt Nam, vaâ quy trònh cuäng cêìn àûúåc hoaân cuãa Viïåt Nam. Nïëu nhû
khu vûåc. Duâ vêåy, tham voång cuãa Viïåt Nam vïì quy mö thiïån hún. muöën tiïën túái nïìn kinh tïë
rêët lúán. Chuáng ta àïì ra möåt quy mö röång, khöng quy Khoá khùn cuöëi cuâng chñnh laâ böëi caãnh taâi chñnh hiïån xanh trong tûúng lai,
àõnh vïì söë lûúång doanh nghiïåp tham gia thõ trûúâng. taåi. Doanh nghiïåp àang lo lùæng chuyïån laâm thïë naâo àïí chuáng ta cêìn daânh rêët
Trong khi àoá, taåi Trung Quöëc, quy mö thõ trûúâng chó giúái baán àûúåc haâng, laâm thïë naâo àïí coá doanh thu, laâm thïë nhiïìu nguöìn lûåc cho
haån vúái caác ngaânh nùng lûúång. Coân vúái Nhêåt Baãn, thõ naâo àïí traã àûúåc lûúng cho cöng nhên. Ngêìn àoá thûá viïåc phaát triïín hïå
trûúâng thñ àiïím cuãa hoå múái giúái haån úã mûác 1.000 ngûúâi àang khiïën doanh nghiïåp lao àao, búãi vêåy, noái àïën thöëng dûä liïåu tin
mua vaâ 1.000 ngûúâi baán. chuyïån kiïím kï, thêím àõnh kiïím kï carbon, ngûúâi ta cêåy. Nhûäng giao
Duâ vêåy, vúái Viïåt Nam, viïåc xêy dûång thõ trûúâng tñn caãm thêëy xa vúâi. dõch tñn chó car-
chó carbon vêîn coân nhiïìu khoá khùn. Trûúác mùæt, coá 6 ngaânh muöën “vaâo” àûúåc chêu Êu bon trong tûúng
Àêìu tiïn, doanh nghiïåp Viïåt Nam múái nghe nhùæc túái phaãi coá baáo caáo vïì phaát thaãi khñ nhaâ kñnh tûâ nùm lai coá tñnh toaân
kinh tïë xanh vaâi nùm gêìn àêy, Chñnh phuã cuäng múái ban 2006, bao göìm: xi mùng, sùæt theáp, nhöm, phên boán, cêìu hoáa chûá
haânh danh muåc khoaãng 2.700 - 2.800 doanh nghiïåp àiïån vaâ hydrogen. Búãi thïë, kiïím kï laâ viïåc bùæt buöåc khöng phaãi chó
cêìn kiïím kï phaát thaãi khñ nhaâ kñnh. Nhû vêåy, caác vaâ phaãi laâm thûåc chêët. cho Viïåt
doanh nghiïåp Viïåt Nam chó múái bùæt àêìu nghô àïën Tuy caác cöng ty lúán vaâ nhoã cho biïët hoå àïìu sùén Nam.q
chuyïån kiïím kï phaát thaãi khñ nhaâ kñnh. Khoá khùn hiïån saâng cho viïåc kiïím kï carbon, möåt vêën àïì àùåt ra laâ
PGS.TS NGUYÏÎN ÀÒNH THOÅ -
VIÏÅN TRÛÚÃNG VIÏÅN CHIÏËN LÛÚÅC, CHÑNH SAÁCH TAÂI NGUYÏN VAÂ MÖI TRÛÚÂNG:
Cêìn àêìu tû cho nhên lûåc xanh, haå têìng xanh
iïån nay, Viïåt Nam lûúång, hïå thöëng giao thöng cöng cöång hiïån àaåi giaãm Doanh nghiïåp Viïåt
àang rêët quan têm thiïíu khñ thaãi, vaâ cú súã haå têìng xûã lyá nûúác thaãi vaâ Nam, àùåc biïåt trong caác
viïåc cùæt giaãm phaát chêët thaãi möåt caách hiïåu quaã, taåo àiïìu kiïån caãi thiïån ngaânh nùng lûúång, cöng
Hthaãi roâng, hûúáng chêët lûúång möi trûúâng söëng, thuác àêíy tùng trûúãng nghïå vaâ haå têìng, coá thïí tiïëp
túái tûúng lai Net Zero vaâo nùm 2050 nhû cam kïët cuãa kinh tïë xanh vaâ kinh tïë söë thöng qua viïåc taåo ra nhiïìu cêån nguöìn vöën naây bùçng caách
Chñnh phuã. Àïí àaåt àûúåc caác muåc tiïu giaãm phaát thaãi àïì viïåc laâm múái vaâ khuyïën khñch sûå phaát triïín cuãa caác àaáp ûáng caác tiïu chuêín vïì phaát
ra, 2 yïëu töë quan troång maâ Viïåt Nam cêìn chuá troång àoá ngaânh cöng nghiïåp xanh. triïín bïìn vûäng vaâ minh baåch möi
laâ “Nhên lûåc xanh” vaâ “Haå têìng xanh”, àöìng thúâi, phaãi Thaách thûác àùåt ra laâ laâm sao huy àöång nguöìn vöën trûúâng… Tñch húåp taâi chñnh xanh vaâo
giaãi quyïët àûúåc caác thaách thûác lúán, àùåc biïåt laâ taâi chñnh àuã lúán àïí àaâo taåo nguöìn nhên lûåc xanh vaâ triïín khai chiïën lûúåc phaát triïín kinh tïë seä taåo àöång
àïí thûåc hiïån. caác dûå aán haå têìng xanh trïn quy mö toaân quöëc, àùåc lûåc maånh meä cho caác ngaânh nghïì, tûâ nöng
Nhên lûåc xanh àoáng vai troâ then chöët trong chuyïín biïåt trong böëi caãnh kinh tïë àang chõu aáp lûåc tûâ sûå nghiïåp, cöng nghiïåp àïën dõch vuå, aáp duång mö hònh
àöíi sang nïìn kinh tïë thên thiïån vúái möi trûúâng, têåp phaát triïín nhanh choáng vaâ caác vêën àïì möi trûúâng saãn xuêët bïìn vûäng, giaãm thiïíu phaát thaãi vaâ töëi ûu hoáa
trung vaâo caác ngaânh cöng nghiïåp nhû nùng lûúång taái nghiïm troång. taâi nguyïn...
taåo, xûã lyá chêët thaãi, nöng nghiïåp bïìn vûäng vaâ saãn xuêët Cú höåi huy àöång taâi chñnh khñ hêåu vaâ taâi chñnh xanh Bïn caånh àoá, Àiïìu 6 cuãa Thoãa thuêån Paris àang
saåch. Lûåc lûúång lao àöång cêìn àûúåc trang bõ kiïën thûác tûâ caác töí chûác quöëc tïë, quyä àêìu tû, hïå thöëng taâi chñnh, thiïët lêåp caác quy tùæc múái trong trao àöíi, giao dõch tñn chó
vaâ kyä nùng cêìn thiïët nhùçm ûáng duång caác giaãi phaáp caác cöng ty àa quöëc gia vaâ caác àöëi taác phaát triïín cho carbon toaân cêìu. Theo àoá, caác quöëc gia coá thïí thûåc
cöng nghïå tiïn tiïën, giaãm thiïíu taác àöång tiïu cûåc àïën chuyïín àöíi xanh, chuyïín àöíi söë vaâ quaãn lyá taâi nguyïn hiïån dûå aán giaãm phaát thaãi úã nûúác ngoaâi nhûng àûúåc
möi trûúâng, àöìng thúâi phaát triïín caác ngaânh cöng nghiïåp nûúác àang múã ra tiïìm nùng lúán nhùçm thuác àêíy sûå phaát tñnh vaâo chó tiïu quöëc gia cuãa mònh. Caác cú chïë naây
múái coá giaá trõ gia tùng cao vaâ goáp phêìn giaãm phaát thaãi triïín bïìn vûäng vaâ àaåt àûúåc caác muåc tiïu vïì giaãm thiïíu giuáp tùng tñnh linh hoaåt cho caác quöëc gia khi thûåc hiïån
khñ nhaâ kñnh. phaát thaãi. Caác nguöìn vöën naây àûúåc daânh riïng cho caác cam kïët giaãm phaát thaãi, àùåc biïåt vúái nhûäng quöëc gia
Trong böëi caãnh cuöåc Caách maång cöng nghiïåp lêìn dûå aán coá muåc tiïu roä raâng vïì giaãm thiïíu taác àöång cuãa àang phaát triïín nhû Viïåt Nam, khi coá thïí tòm àïën caác
thûá tû àang thuác àêíy quaá trònh söë hoáa maånh meä úã moåi biïën àöíi khñ hêåu, nêng cao hiïåu quaã sûã duång nùng cöng nghïå vaâ nguöìn vöën quöëc tïë àïí thûåc hiïån caác dûå
lônh vûåc, chuyïín àöíi söë cuäng múã ra nhiïìu cú höåi cho lûúång vaâ nûúác, àöìng thúâi thuác àêíy caác giaãi phaáp cöng aán giaãm phaát thaãi.
Viïåt Nam. Nhên lûåc trong lônh vûåc naây cêìn coá trònh àöå nghïå söë trong quaãn lyá taâi nguyïn. Caác quyä khñ hêåu toaân Viïåt Nam cuâng vúái caác nûúác ASEAN àang coá cú höåi
chuyïn mön cao vïì cöng nghïå thöng tin, dûä liïåu, trñ tuïå cêìu nhû Quyä Khñ hêåu Xanh (GCF) vaâ Quyä Möi trûúâng lúán àïí thuác àêíy kïët nöëi thõ trûúâng carbon trong khu vûåc
nhên taåo (AI) vaâ caác cöng nghïå múái nöíi khaác. Nhên lûåc Toaân cêìu (GEF) àang múã ra cú höåi taâi trúå vaâ höî trúå kyä vaâ toaân cêìu, àùåc biïåt trong böëi caãnh ngaây caâng nhiïìu
cêìn coá hiïíu biïët sêu röång vïì caác chñnh saách xaä höåi vaâ thuêåt cho Viïåt Nam trong viïåc àêìu tû vaâo cú súã haå têìng quöëc gia cam kïët giaãm phaát thaãi vaâ àaåt muåc tiïu trung
phaáp luêåt, àùåc biïåt liïn quan àïën bònh àùèng giúái, quyïìn xanh, nùng lûúång taái taåo vaâ caác dûå aán quaãn lyá nûúác bïìn hoâa carbon. Nïëu coá thïí kïët nöëi, vêån haânh thõ trûúâng
lao àöång vaâ möi trûúâng laâm viïåc an toaân. vûäng. Hïå thöëng taâi chñnh coá thïí höî trúå doanh nghiïåp carbon khu vûåc, ASEAN - vúái caác nïìn kinh tïë phaát triïín
Vïì haå têìng xanh, àêìu tû haå têìng xanh laâ yïëu töë thöng qua viïåc cung cêëp caác saãn phêím taâi chñnh nhû úã nhiïìu cêëp àöå khaác nhau - coá tiïìm nùng trúã thaânh möåt
quan troång trong viïåc xêy dûång caác cöng trònh thên traái phiïëu xanh vaâ tñn duång xanh, giuáp doanh nghiïåp trung têm quan troång trong giao dõch carbon cuãa khu
thiïån vúái möi trûúâng nhû toâa nhaâ tiïët kiïåm nùng trong viïåc triïín khai caác giaãi phaáp cöng nghïå saåch. vûåc chêu AÁ.q