Page 28 - Kinh tế Việt Nam
P. 28

NHÂN VẬT
                                              & QUAN ĐIỂM










           TẠO KHÔNG GIAN MỚI ĐỂ
           PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP



           VÀ NÔNG THÔN









                          Ông LÊ MINH HOAN
                          Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp
                          và Phát triển nông thôn


           Xin ông cho biết những                                                                   bỏ được thẻ vàng EU. Phải    Nội bán giò chả, chỉ còn vài ba nhà
           điểm nhấn trong bức tranh                                                                chăng những chính sách pháp   vẫn ở làng.
                                             Trước thềm Xuân mới Ất Tỵ 2025, Bộ trưởng Bộ
           ngành nông nghiệp năm                                                                    luật của ngành chưa đủ mạnh     Tôi đi xung quanh thấy làng cổ
                                           Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan
           2024 vừa qua?                                                                            và Bộ trưởng chưa quyết liệt   rất đẹp, nhưng vắng bóng người.
              Năm 2024 giá trị sản xuất toàn   đã chia sẻ với a / b về những khát vọng kiến         trong nhiệm vụ này?          Tôi ghé vào một căn nhà và trò
           ngành đạt mức tăng trưởng ước   tạo ngành nông nghiệp, tạo ra những không gian phát         Nguồn lực thủy sản suy giảm,   chuyện với một cặp vợ chồng. Tôi
           đạt 3,3%; tỷ lệ số xã đạt chuẩn    triển mới, trên từng thửa ruộng, mảnh vườn.           chúng tôi cũng thấy đây là vấn đề   trăn trở: Làm sao để người dân ở
           nông thôn mới đạt 78,7%. Bức                        CHU KHÔI thực hiện                   nhức nhối. Chính phủ đã ban   ngôi làng cổ này bớt rời đi? Làm
           tranh ngành nông nghiệp năm                                                              hành chiến lược giảm khai thác,   sao xây dựng nông thôn mới đúng
           2024 có một số điểm nhấn:                                                                tăng nuôi trồng. Bởi với số lượng   nghĩa phải là nơi đáng sống?
              Một là, cơ cấu sản xuất nông   Một số chỉ tiêu ngành nông nghiệp đã đạt được năm 2024  tàu của ta lớn như thế, thì nguồn   Xung quanh làng, đất còn rất ít.
           nghiệp tiếp tục chuyển dịch, tăng            Chỉ            Kế        Ước    Thực hiện so  lợi thủy sản bị giảm nhiều là khó   Đất nông nghiệp thì còn đấy,
           tỷ trọng các tiểu ngành, sản phẩm            tiêu          hoạch    thực hiện  với kế hoạch  tránh khỏi, nên giải quyết bằng   trồng lúa năng suất kém, thu nhập
           có lợi thế cạnh tranh và giá trị cao.   Tốc độ tăng trưởng  3,0 - 3,2%  3,3%   VƯỢT      tăng nuôi trồng.             từ lúa kém như thế, thì làm sao
           Trong đó, sản lượng lúa cả năm                                                              Không còn cách nào khác,   người ta có thể trồng lúa?
                                               Tổng kim ngạch xuất khẩu  54-55
           đạt gần 43,7 triệu tấn. Sản lượng                                     62,5     VƯỢT      người dân phải ý thức tự bảo vệ   Trong khi, làng có nghề làm
                                               nông, lâm, thủy sản    tỷ USD    tỷ USD
           cây ăn quả chủ lực tăng mạnh,                                                            nguồn lợi thủy sản, bắt cá nhỏ thì   giò chả, mà không cho người ta ra
           như: sầu riêng đạt 1,45 triệu tấn,   Tỷ lệ che phủ rừng     42%      42,02%     ĐẠT      phải thả lại về biển. Thế nhưng   ngoài ruộng xây nhà, không có chỗ
           tăng 21,2%; thanh long đạt 1,35     Tỷ lệ số xã đạt chuẩn   80%                          sáng sớm, ở các chợ quê vẫn thấy   để làm giò chả, thì người ta đành
           triệu tấn, tăng 13,3%; cao su đạt   nông thôn mới                   78,7 - 80%  GẦN ĐẠT  bày bán rất nhiều cá nhỏ. Làm sao   đi chỗ khác kiếm chỗ ở và làm
           gần 1,37 triệu tấn, tăng 7,5%. Sản   Số đơn vị cấp huyện đạt  290                        Bộ trưởng có thể đến từng chợ   nghề thôi. Họ nói: “Bộ trưởng ơi,
           lượng thịt hơi các loại ước đạt 8,1   chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ  đơn vị  302   VƯỢT      quê, đứng ở đó mọi buổi sáng để   làm sao người lớn bỏ đi đâu hết
                                               xây dựng nông thôn mới           đơn vị
           triệu tấn, tăng 3,5% so với năm                                                          mà biết, mà quản lý, rồi phạt?   rồi, trong làng chỉ còn người già
           2023. Tổng sản lượng thủy sản       Tỷ lệ hộ dân nông thôn                               Trong khi chúng ta có Mặt trận   thôi?”  Họ hỏi câu đó, Bộ trưởng
                                               được sử dụng nước sạch  58%
           ước đạt 9,6 triệu tấn, tăng 2,4%.                                     58%       ĐẠT      Tổ quốc với nhiều đoàn thể, bao   cũng chịu  thua.
                                               hợp quy chuẩn
           Sản lượng gỗ khai thác từ rừng                                                           nhiêu tổ dân phổ, tổ nhân dân tự   Ở Đồng bằng sông Cửu Long,
                                                                          Nguồn: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
                                3
           trồng ước 22,88 triệu m , tăng                                                           quản. Chính bà con nông dân   hơn một triệu nông dân bỏ quê
           9,8% so với năm 2023; thu dịch vụ                                                        phải tự bảo vệ lẫn nhau, cùng   đến Đồng Nai, Bình Dương làm
           môi trường rừng trên 3.400 tỷ    Năm là, việc triển khai các Đề   nông nghiệp phải chuyển từ tăng   giám sát.         công nhân.
           đồng (vượt 7% kế hoạch); cấp   án thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm,   trưởng đơn giá trị sang tăng trưởng   Có Nghị định về đất lúa, hay   Tôi đọc một quyển sách của
           chứng chỉ rừng quản lý bền vững   thủy sản sang các thị trường lớn   đa giá trị là như thế. Như chiếc   quy hoạch diện tích đất nông   Nhật Bản, viết về bối cảnh người
           (FSC và VFCS/PEFC) lũy kế đến   như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật   bánh pizza, người ta đưa nhiều thứ   nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát   Nhật cũng bỏ làng đi, thanh niên
           nay 610 nghìn ha, vượt 20% mục   Bản, EU từ năm 2023, kết hợp   vào trong đó, để nâng cao giá trị.    triển nông thôn phải đưa ra con   lên Tokyo và Osaka làm việc hết, ở
           tiêu đến năm 2025.            triển khai các giải pháp mở cửa thị   Chúng ta cần nhất quán   số cho từng loại cây trồng là bao   làng quê chỉ có người già. Có một
              Hai là, mặc dù chịu thiệt hại   trường mới còn nhiều tiềm năng   chuyển tư duy sản xuất nông   nhiêu hec ta, để không cây nào   nhóm phóng viên đi về làng, họ
           nặng nề từ cơn Bão số 3 (khoảng   và đàm phán, ký kết các đơn hàng   nghiệp sang tư duy kinh tế nông   xảy ra tình trạng cung vượt cầu.   miêu tả câu chuyện người trẻ bỏ
           83.746 tỷ đồng), nhưng Bộ Nông   mới trong năm 2024 đã có hiệu   nghiệp. Muốn nâng cao giá trị sản   Địa phương nói rằng: “Phải để   làng quê, rời bỏ nông thôn. Họ vào
           nghiệp và Phát triển nông thôn đã   quả. Nhờ vậy, tổng kim ngạch xuất   phẩm nông nghiệp, chúng ta buộc   cho chúng tôi có không gian tự   một căn nhà có hai cụ già trong một
           kịp thời phối hợp với các bộ, ngành   khẩu nông, lâm, thủy sản lập kỷ   phải học. Không cần phải học đâu   quyết chứ, đừng áp đặt cho   căn nhà lạnh lẽo, tối tăm, nhưng
           và địa phương có liên quan tham   lục mới, đạt 62,5 tỷ USD, tăng   xa xôi, hãy bắt đầu từ những điều   chúng tôi!” Thế nhưng, khi địa   nhìn thấy căn nhà cổ rất đẹp.
           mưu, đề xuất với Chính phủ, Thủ   18,7%; xuất siêu tiếp tục đạt mức   đơn giản nhất như chính ngôi nhà,   phương thu hồi đất để làm các dự   Phóng viên nói với hai cụ: “Tụi
           tướng Chính phủ triển khai đồng   kỷ lục mới 17,9 tỷ USD, tăng   khu vườn, không gian xung quanh   án công nghiệp hay các dự án   cháu tính, hai cụ làm du lịch đi,
           bộ các nhóm chính sách, giải pháp   46,8% so với năm 2023.    nơi mình sống.             khác, lại hỏi Bộ trưởng cho biết   làm điểm homestay đi, chúng
           hỗ trợ, khắc phục hậu quả, nhanh   Sáu là, đã tổ chức triển khai có   Tôi đã từng lên thăm homestay   từng loại cây trồng thì đền bù với   cháu sẽ kéo khách từ thành phố
           chóng ổn định đời sống người dân,   hiệu quả Đề án 1 triệu ha lúa   của anh Tráng A Chu ở Vân Hồ   giá bao nhiêu?.    về”. Hai cụ đó nói: “Già rồi đâu có
           khôi phục sản xuất nông nghiệp.   chuyên canh chất lượng cao; đã tập   (Sơn La). Khi mới khởi nghiệp anh   Địa phương đòi tự quyết,   biết làm du lịch”. Phóng viên nói:
              Ba là, đã tạo ra sự chuyển biến   trung xây dựng và trình ban hành   không có gì, ngoài ngôi nhà nhỏ   nhưng cái gì cũng hỏi Bộ trưởng.   “Không có gì khó lắm đâu, chúng
           tích cực, thống nhất từ Trung ương   nhiều chính sách quan trọng và 4   chỉ có thêm chuồng bò. Nhân lực   Tôi thấy có nghịch lý, khi mà   cháu hướng dẫn cho. Khách rất
           đến địa phương về chuyển đổi tư duy   quy hoạch Ngành cấp quốc gia thời   là 2 vợ chồng và 2 đứa con nhỏ.   muốn trao quyền, nhưng họ lại sợ.    thích ăn món đồng quê dân dã.
           sang kinh tế nông nghiệp, nâng cao   kỳ 2021 - 2030 để tạo cơ sở pháp lý   Anh Chu làm du lịch từ những thứ           Hai cụ không cần nấu, cứ để đồ ăn
           giá trị gia tăng, chất lượng hàng   vững chắc cho việc phát triển   thân thuộc của đời sống xung   Ông còn trăn trở điều gì về   đó, khách đến tự nấu. Dù ban đầu
           nông sản. Số lượng sản phẩm OCOP   Ngành theo đúng định hướng.    quanh, đó chính là ngôi nhà,   nông thôn hiện nay, những nơi   không biết làm, hai cụ đồng ý và
           từ 3 sao trở lên tăng mạnh, tạo điều                       không gian nơi gia đình anh Chu   đó đã thực sự trở thành nơi   dần dần thành công”.
           kiện thuận lợi giúp doanh nghiệp   Ông thường nói về chuyển   sống, giới thiệu văn hóa bằng cách   đáng sống hay chưa?   Từ đó, mô hình homestay trở
           quảng bá, tiêu thụ sản phẩm.   đổi tư duy sản xuất nông    cả gia đình cùng tham gia múa xòe   Từ khi tôi làm Bộ trưởng, sống   thành một xu hướng mới, đem lại
              Bốn là, từng bước thay đổi từ   nghiệp sang tư duy kinh tế   ở sân nhà…Vậy mà chỉ sau vài năm   ở Hà Nội một mình, vì gia đình   sinh kế cho cộng đồng và làng quê
           cách tiếp cận nông nghiệp nâu   nông nghiệp?               bắt đầu từ những điều nhỏ bé, đơn   vẫn ở Đồng Tháp. Sáng mồng 1   trở lại nhộn nhịp, phát triển.
           sang nông nghiệp xanh, giảm      Dẫn chứng về chế biến sâu, sản   giản, hiện nay homestay của Tráng   Tết Dương lịch 2025, tôi một   Tôi kể những câu chuyện đó
           thâm dụng tài nguyên và vật tư   phẩm ở ngoài là lớp ca cao, phía   A Chu đã trở thành địa chỉ quen   mình lang thang đến làng giò chả   chỉ với mong muốn rằng trong
           đầu vào, tăng sử dụng thuốc bảo vệ   trong là nguyên quả dâu được sấy   thuộc với rất nhiều du khách, đặc   Ước Lễ (Thanh Oai, Hà Nội), thấy   năm mới, chúng ta phải cùng
           thực vật sinh học và phân bón hữu   khô, sản phẩm này biểu trưng cho   biệt là du khách nước ngoài.   làng vắng lặng. Nghề làm giò chả   nhau kiến tạo, cùng nhau tạo ra
           cơ… Nhiều mô hình nông nghiệp   nền nông nghiệp tích hợp đa giá trị,                     Ước Lễ có từ thời Nhà Mạc, cách   những không gian phát triển mới,
           sinh thái, xanh, hữu cơ có hiệu quả   từ quả dâu trở thành sản phẩm tích   Nguồn lực thủy sản đang suy   đây 500 năm. Thế nhưng, bây giờ   trên từng mảnh ruộng, từng thửa
           kinh tế được phát triển.      hợp giữa dâu và ca cao. Tôi nói   giảm và chúng ta vẫn chưa gỡ   cả làng kéo nhau vào nội thành Hà   vườn ở nông thôn.<



       28   KINH TẾ VIỆT NAM  |  Số 4+5 |  Ngày 27/1 - 9/2/2025                                                                               www.vneconomy.vn
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33