Page 165 - Văn hoá Huế
P. 165
tiến bộ, giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam.
2. Gia đình Huế và những giá trị văn hóa gia đình truyền thống được bảo tồn,
lưu giữ là nền tảng thuận lợi để thực hiện Bộ Tiêu chí ứng xử
Mô hình gia đình truyền thống Việt Nam được hình thành, phát triển qua nhiều giai
đoạn lịch sử, chịu nhiều tác động của đời sống xã hội và các điều kiện khách quan. Tuy
nhiên, nhìn một cách tổng thể, quan hệ ứng xử văn hóa trong gia đình truyền thống Việt
Nam đây đó vẫn được gìn giữ và phát huy qua nhiều thế hệ và được duy trì trong hiện
tại. Đặc biệt là ở những vùng đất có truyền thống và bề dày lịch sử, văn hóa. Huế cũng
là một trong những địa phương vẫn còn lưu giữ những giá trị đặc trưng của văn hóa gia
đình truyền thống, tiêu biểu cho đất nước, con người Việt Nam trước nhiều biến đổi
của đời sống xã hội. Trong ý thức bảo tồn, bảo lưu những giá trị văn hóa di sản, gìn giữ
truyền thống gia đình có những quan điểm bảo thủ, thủ cựu của con người Huế lại là
một lợi thế so với những địa phương khác trong triển khai các mục tiêu xây dựng gia
đình phát triển bền vững.
Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, tốc độ đô thị hóa gia tăng; mật độ dân cư
thay đổi và biến thiên theo nhu cầu tìm kiếm công việc và cuộc sống... Những điều này
đã dẫn đến những biến đổi rất lớn kết cấu, tính bền vững của gia đình. Ngày nay, mỗi
cá thể, thành viên trong gia đình, luôn bận rộn với công việc, với mưu sinh, với công
danh, kinh tế, cuốn theo công việc, cuốn theo các mối quan hệ trong xã hội, sao nhãng
dần các mối quan hệ dòng tộc, gia đình. Bên cạnh đó là những tác động và ảnh hưởng
của công nghệ, thiết bị giải trí di động thông minh... khiến cho tình cảm cha mẹ, con
cái, anh chị em, tình cảm gắn bó dòng tộc có phần nào phai nhạt.
Bên cạnh đó, các thế hệ hiện nay đi làm việc, lập nghiệp xa quê, dẫn đến ít tham gia
việc làng, việc họ, giỗ chạp trong gia đình. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho
mối quan hệ gia đình, mối quan hệ thân tộc không còn gắn bó, mật thiết như xưa. Quan
niệm về cuộc sống gia đình, quan hệ gia đình cũng đơn giản hơn, ít có sự ràng buộc về
trách nhiệm và khắng khít như trước đây.
Ngoài ra, với lối sống hiện đại, xu hướng lập gia đình cũng có những thay đổi. Độ
tuổi kết hôn ngày càng cao, phổ biến tình trạng sống đơn thân, không lập gia đình. Tình
trạng ly hôn có xu hướng gia tăng, làm cho mô hình gia đình, kết cấu gia đình biến đổi
theo hướng giảm dần về quy mô, kết cấu thiếu chặt chẽ. Những mô hình gia đình “tứ
đại đồng đường”, “tam đại đồng đường” hầu như không còn nữa, hoặc số lượng rất ít.
Thay vào đó là mô hình gia đình hạt nhân chỉ có một hoặc hai thế hệ ngày càng trở nên
phổ biến, đặc biệt là tại các đô thị hiện đại. Thực trạng này cũng tác động rất lớn đến
sự phát triển mang tính bền vững của gia đình. Ít nhiều ảnh hưởng đến xã hội, làm nảy
sinh những vấn đề trong cuộc sống gia đình và quan hệ xã hội.
Khác với các đô thị lớn và các vùng miền khác, Huế vốn là vùng đất có bề dày lịch
sử lâu đời và chiều sâu văn hóa. Chính những giá trị văn hóa và lịch sử vùng đất đã hun
đúc, hình thành những giá trị văn hóa gia đình, nền nếp gia phong, mang những dấu ấn
đặc trưng và bản sắc riêng, là nền tảng hình thành nên cốt cách gia đình truyền thống
Huế và được xem là hình mẫu, biểu trưng khi nhắc đến gia đình truyền thống Việt Nam.
Những phẩm chất, những nét đẹp văn hóa, nề nếp gia phong, phong tục tập quán,
văn hóa ứng xử... của gia đình Huế là những giá trị được kết tinh qua nhiều thế hệ,
lưu giữ, bảo tồn và phát huy trong đời sống đương đại. Đây chính là cơ sở quan trọng
để khẳng định tính bền vững, tính gắn kết của gia đình truyền thống Huế, là tấm bình
SỞ VĂN HÓA VÀ THỂ THAO THÀNH PHỐ HUẾ 163