Page 48 - Người Làm Báo Sóc Trăng
P. 48

Những danh nhân tuổi TỴ
                 Những danh nhân t
                                                              uổi TỴ
                  Những danh nhân tuổi TỴ
                  Những danh nhân t
                                                               uổi TỴ
                                                                                   LÊ MINH CHÂU
                  RIỆU  TRINH  NƯƠNG  sinh  năm  Ất  Tỵ    Lại,... Sau đó sáp nhập vào Việt Nam Quốc Dân
                  226, mất năm Mậu                         Đảng, chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa. Năm 1930,
            TThìn 248 là một nữ                            Nguyễn Khắc Nhu được giao nhiệm vụ trực tiếp
            anh  hùng  dân  tộc.  Năm                      lãnh đạo khởi nghĩa ở Yên Bái. Tuy không thành
            248,  Triệu  Thị  Trinh                        công nhưng đã cổ vũ tích cực cho phong trào đấu
            cùng  anh  là  Triệu  Quốc                     tranh giành độc lập của nhân dân ta, góp phần vào
            Đạt  dựng  cờ  khởi  nghĩa.                    phong trào đấu tranh kiên cường bất khuất của dân
            Sau khi đánh chiếm được                        tộc chống lại ách đô hộ của người Pháp.
            quận lỵ Tư Phố - một căn                             NGUYỄN  BÁ  HỌC  sinh  năm  Đinh  Tỵ
            cứ  quân  sự  lớn  của  quân                   1857,  quê  ở  làng  Nhân  Mục,  huyện  Thanh  Trì,
            Đông Ngô rồi thừa thắng                        tỉnh Hà Đông (nay là xã Nhân Chính, huyện Từ
            chuyển xuống hoạt động ở                       Liêm, ngoại thành Hà Nội). Ông theo đuổi nghiệp
            vùng đồng bằng sông Mã,                        văn chương năm 1918 bằng việc viết truyện ngắn,
            Triệu Quốc Đạt lâm bệnh qua đời. Triệu Thị Trinh   chính luận và chọn dịch các bài Hán văn, Pháp văn
            được tôn làm chủ tướng, khi ra trận thường cưỡi   đăng ở Tạp chí Nam Phong, Tạp chí Đông Dương.
            voi, đi guốc ngà, mặc áo giáp vàng, dũng mãnh   Ông cùng Phạm Duy Tốn được giới văn học đánh
            xông  pha  trận  mạc.  Quân  Ngô  phải  thừa  nhận   giá là hai cây bút đầu tiên viết truyện ngắn hiện đại
            “Hoành qua đương hổ dị, đối diện Bà Vương nan”   bằng Quốc ngữ trong văn học Việt Nam. Trong
            (cầm giáo chống hổ dễ, đối diện với Vua Bà khó).   vòng ba năm, ông viết 7 truyện ngắn đăng trên
            Tuy nhiên do chênh lệch lực lượng, đồng thời một   Tạp chí Nam Phong. Nguyễn Bá Học nổi tiếng với
            số tù trưởng dưới trướng ly khai do bị địch mua   câu nói: “Đường đi khó không khó vì ngăn sông
            chuộc nên cuộc khởi nghĩa nhanh chóng bị đàn   cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”.
            áp. Bà Triệu lên núi Tùng (Triệu Lộc, Hậu Lộc,   Các tác phẩm của Nguyễn Bá Học lưu tâm nhiều
            Thanh Hóa) tự tử khi mới 23 tuổi. Tuy chỉ diễn ra   về nền luân lý cũ đang dần dần tan rã trong buổi
            ngắn ngủi song cuộc khởi nghĩa này đã tiếp nối   giao thời. Trong văn kể có nhiều câu ngụ ý răn đời,
            truyền thống bất khuất từ cuộc khởi nghĩa Hai Bà   giảng giải, luận bàn xen trong miêu tả hiện thực,
            Trưng năm 40 và cổ vũ mạnh mẽ ý chí vùng lên   phê phán xã hội đương thời với cái nhìn xót xa của
            giành độc lập của dân ta. Câu nói nổi tiếng: "Ta   người chứng kiến và bất phục tùng.
            muốn cưỡi cơn sóng dữ, chém cá kình ở biển khơi,     TỐNG HỮU ĐỊNH sinh năm Kỷ Tỵ 1869,
            chứ không cam tâm làm tỳ thiếp người ta" được   quê  quán  ở  làng  Long  Châu  (tỉnh  Vĩnh  Long),
            xem như là một tuyên ngôn về ý chí độc lập, tự   hiệu là Tịnh Trai, tục gọi là Thầy Phó Mười Hai
            cường của nữ giới từ thời phong kiến.          vì ông làm Phó tổng Bình Long và là người con
                  CAO BÁ QUÁT là một danh sĩ đời vua Tự    thứ  12  trong  gia  đình.  Ông  giỏi  cả  chữ  Nho  và
            Đức. Ông sinh năm Kỷ Tỵ 1809, mất năm Giáp     chữ  Pháp,  tính  tình  cương  trực,  yêu  nghệ  thuật
            Dần 1854. Quê làng Phú Thị huyện Gia Lâm, tỉnh   và thích tổ chức hoạt động văn hóa dân gian; còn
            Bắc Ninh (nay là xã Quyết Chiến, huyện Gia Lâm,   có công đứng ra vận động trùng tu, tôn tạo Văn
            ngoại thành Hà Nội). Từ nhỏ Cao Bá Quát đã nổi   Thánh miếu Vĩnh Long (năm 1901 - 1902). Chính
            tiếng văn hay chữ tốt nhưng đường công danh lại   ông là người có sáng kiến khai sinh ra điệu hát
            lắm thăng trầm. Với sự nghiệp hơn ngàn bài thơ cả   “ca ra bộ” - tiền thân của nghệ thuật ca kịch cải
            chữ Nôm lẫn chữ Hán, ông cùng với Nguyễn Văn   lương Nam bộ sau này. Khoảng đầu năm 1916,
            Siêu được dân gian xưng tụng là Thần Siêu, Thánh   trong một buổi đờn ca tại nhà ông, bài ca Tứ đại
            Quát. Về mặt nghệ thuật, Cao Bá Quát có đóng   oán “Bùi Kiệm thi rớt trở về” được trình diễn bằng
            góp đáng kể vào thể loại Phú và Ca trù.        hình thức có điệu bộ bài bản hệ thống theo tuồng
                  NGUYỄN KHẮC NHU sinh năm Tân Tỵ          tích, có bố cục cảnh trí. Trải qua năm tháng, tiếp
            (1881), quê ở làng Song Khê (huyện Yên Dũng,   theo hình thức “ca ra bộ” là “hát chập” - hình thức
            tỉnh Hà Bắc), là một trong những lãnh tụ của Việt   liên ca, gồm nhiều bài ca nối tiếp nhau, có nhiều
            Nam Quốc Dân Đảng. Ông bắt đầu sự nghiệp cách   động tác, lồng vào đó là một cốt truyện ngắn, có ý
            mạng bằng việc tham gia phong trào Đông Kinh   nghĩa, có nội dung. Hiện nay, tại TP.HCM có con
            nghĩa thục, thực hiện một số cải cách tại quê nhà.   đường mang tên Tống Hữu Định. Những nghệ sĩ
            Năm 1927, ông cùng với các đồng chí thành lập   tiên phong “khai sơn phá thạch” để tạo dựng nên
            Hội Việt Nam Dân Quốc, tổ chức nhiều cuộc tập   loại hình nghệ thuật cải lương sẽ còn mãi trong trí
            kích một số đồn Pháp ở Bắc Ninh, Đáp Cầu, Phả   nhớ người đương thời.


                   Người làm báo
              46   Người làm báo
                       HỘI NHÀ BÁO VIỆT NAM TỈNH SÓC TRĂNG
                       HỘI NHÀ BÁO VIỆT NAM TỈNH SÓC TRĂNG
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52