Page 34 - Tự động hoá Ngày nay

việc tích lũy đáng kể nguồn
lực phát triển trong 40 năm
đổi mới liên tục và quyết liệt,
tạo lập được những nền tảng
phát triển quan trọng, cần đổi
mới thực chất mô hình tăng
trưởng, trong đó phải lấy công
nghệ cao làm nòng cốt và yếu
tố cốt lõi (Thủ tướng Chính
phủ, 2021). Các loại công nghệ
được ưu tiên là công nghệ vật
liệu bán dẫn, trí tuệ nhân tạo,
chuỗi khối, tự động hóa, dữ
liệu, công nghệ sinh học, công
nghệ vũ trụ.
Thực tế các mô hình tăng
Biểu đồ 1: Tăng trưởng GDP Việt Nam vươn mình từ năm 2026 trưởng thành công, chuyển từ
quốc gia thu nhập trung bình
CÔNG NGHỆ CAO QUYẾT ĐỊNH TĂNG lên quốc gia có thu nhập cao để trở thành nước công
TRƯỞNG CHIỀU SÂU nghiệp mới trong giai đoạn ngắn đều dựa vào công
Công nghệ cao là công nghệ có hàm lượng cao về nghệ cao như Hàn Quốc, Singapore và vùng lãnh thổ
Đài Loan (Nguyễn Thường Lạng, 2021). Các quốc gia và
nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; được tích vùng lãnh thổ này đều cố gắng làm chủ và phát huy triệt
hợp từ thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại; tạo để công nghệ cao, công nghệ lõi để tạo được giá trị gia
ra sản phẩm có chất lượng, tính năng vượt trội, giá trị tăng cao nhất nhằm gia tăng liên tục tiềm năng tăng giá
gia tăng cao, thân thiện với môi trường; có vai trò quan trị của nền kinh tế.
trọng đối với việc hình thành ngành sản xuất, dịch vụ
mới hoặc hiện đại hóa ngành sản xuất, dịch vụ hiện có ĐỔI MỚI SÁNG TẠO LÀ ƯU TIÊN HÀNG ĐẦU
(Điều 1, Luật Công nghệ cao). Công nghệ cao là yếu tố Theo bảng xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo (GII)
làm thay đổi cơ bản năng suất lao động, đổi mới sản hàng năm của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO),
phẩm và tạo giá trị lớn hơn so với công nghệ thông có thể nhận thấy, các quốc gia đều coi trọng đổi mới
thường. Công nghệ cao là yếu tố đặc biệt quan trọng sáng tạo, coi đổi mới sáng tạo là phương tiện duy nhất
trong hàm sản xuất được sử dụng phổ biến trong giải và hiệu quả nhất để cải thiện vị thế quốc gia. Tất cả các
thích bản chất và hình thành tư duy nền tảng của các nguồn lực trình độ cao hay cụ thể hơn là nguồn lực tinh
mô hình tăng trưởng lịch sử. hoa đều tập trung vào việc cải thiện Chỉ số đổi mới sáng
Ở dạng cơ bản nhất, hàm sản xuất được mô tả là: Y tạo này. Theo quan sát của tác giả, trong vòng 10 năm,
= AKαLβTγ trong đó T là sản lượng có thể đo bằng Tổng nếu 1 quốc gia được 30-40 bậc trong xếp hạng Chỉ số
sản phẩm quốc nội (GDP), A là hệ số, K là vốn, L là lao đổi mới sáng tạo liên tiếp là quốc gia đã tạo được sự
động, T là công nghệ. Các hệ số phản ánh mối quan thần kỳ trong điều chỉnh cơ cấu kinh tế và đó là nền tảng
hệ biện chứng giữa các yếu tố của hàm sản xuất tương để đổi mới cơ cấu kinh tế hiệu quả. Đây cũng là kết quả
ứng là α, β và γ. Các mô hình tăng trưởng truyền thống của đổi mới sáng tạo liên tục.
hầu như chưa tính đến đầy đủ yếu tố công nghệ, nhất là Theo số liệu ở Biểu đồ 2, trong 14 năm liên tiếp (2011-
công nghệ cao, mặc dù các nghiên cứu lý thuyết và thực 2024), các nước như Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc,
tế đều chỉ ra đầu tư vào ứng dụng và phát triển công Nhật Bản, Úc, Malaysia, Thái Lan, Philippin và Việt Nam
nghệ cao sẽ tạo ra sự phát triển đột phá. Công nghệ đều có sự cải thiện đáng kể chỉ số này. Từ vị thế xếp hạng
cao giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng năng suất, cải 76 năm 2013 đến 44 năm 2024 nghĩa là trong vòng 12
thiện thứ hạng vị thế kinh tế, tăng trưởng cao, năng lực năm, Việt Nam nhảy được 32 bậc. Điều này cho thấy nỗ
cạnh tranh cao và đặc biệt là vượt qua được “trần thủy lực tạo lập mô hình tăng trưởng dựa vào đổi mới sáng
tinh” ngăn cản các quốc gia vượt qua bẫy thu nhập trung tạo được Việt Nam tích lũy hiệu quả. Đến năm 2024,
bình (Ohno, 2022). tăng trưởng kinh tế Việt Nam đặt con số trên 7% cao
Trong giai đoạn 2025-2030, Việt Nam bước vào hơn mức cao nhất được Quốc hội đề ra là 6,5%. Tổng
Kỷ nguyên vươn mình (Tổng bí thư Tô Lâm, 2024), tốc kim ngạch xuất - nhập khẩu có thể đạt con số 800 tỷ
độ tăng trưởng bình quân hàng năm có thể đạt khá đô-la Mỹ, tăng cao hơn so với con số đặt ra trong Chiến
cao khoảng 7,3% năm 2024, 8,5% năm 2025 và đạt lược xuất - nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030.
tăng trưởng 2 con số từ năm 2026. (Biểu đồ 1). Để đạt Kết hợp Biểu đồ 1 và 2 có thể thấy Việt Nam đang
được tốc độ tăng trưởng chưa từng có này, bên cạnh bước vào giai đoạn tăng trưởng cao và đổi mới sáng

34 TỰ ĐỘNG HÓA NGÀY NAY | (Số 287 + 288 - Tháng 1+2/ 2025)