Page 39 - Doanh Nghiệp và Kinh Tế Xanh
P. 39
Mừng Đảng mừng xuân
Hình tượng rắn
TRONG VĂN HÓA
VIỆT NAM VÀ
TRÊN THẾ GIỚI
QUÝ THÍCH (biên soạn)
Trong nền văn hóa Việt Nam, rắn là một hình
tượng khá phổ biến và có sức ảnh hưởng
lớn. Hình ảnh rắn xuất hiện khá nhiều trong
chuyện dân gian (thậm chí cả văn học bác
học sau này), trò chơi của con trẻ và trong Hình ảnh rắn xuất hiện khá nhiều trong chuyện dân gian
tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam… (thậm chí cả văn học bác học sau này), trò chơi của con trẻ
và trong tín ngưỡng dân gian. (Ảnh minh họa)
ác nhà động vật học đã xếp rắn Trong bộ Kho tàng cổ tích Việt Nam đi thi…). Chính vì vậy mỗi khi có việc đến,
là loài động vật máu lạnh không của Nguyễn Đổng Chi, trong tổng số 200 người ta thường chọn người đón ngõ.
Cchân, không lông mao, lông vũ ở câu chuyện (không kể dị bản) thì đã có 11 Theo quan niệm dân gian, nếu đi đâu lo
điểm khởi đầu của nỗ lực phát triển lâu truyện đề cập đến hình tượng rắn, hoặc giải quyết công chuyện mà gặp được rắn
dài. Tổ tiên xa xưa của nó là loài bò sát cổ là giao long, thuồng luồng, chằn tinh… là rất may mắn, thế nào công việc cũng
ra đời từ 250 triệu năm trước, rồi trước Trong đó, phần lớn là những truyện ca được thành công toại nguyện. Dân gian
những biến đổi mạnh mẽ của môi trường ngợi sự giúp đỡ của rắn đối với đời sống cho rằng rắn đi, quy (rùa) về, nghĩa là ra
sinh thái, cách đây 70 đến 90 triệu năm của con người. ngõ mà gặp rắn thì tiếp tục đi còn gặp
thời tiết lạnh đột ngột, chỉ loài bò sát nhỏ Trong đời sống hàng ngày, nhân dân rùa thì nên quay về, vì có đi tiếp công việc
trong đó có rắn là còn lại đến ngày nay. cũng không thành, hoặc là: Khi đi gặp rắn
đã sử dụng rất nhiều hình ảnh của rắn
Đến hẹn lại lên, sau năm rồng (Thìn) là để ví von, so sánh, thậm chí là để dự báo thì may/ Khi về gặp rắn thì hay ăn đòn.
tiếp ngay năm rắn (Tỵ). Chả thế ngày xưa thời tiết. Trước hết, rắn tượng trưng cho sự Theo kinh nghiệm dân gian, rắn cũng
người ta hay gọi hai con vật này là rồng sống lâu, trường thọ và sự tái sinh. Trong là loài động vật biết “dự báo thời tiết”. Ở
rắn lên mây. Cũng theo quy luật cứ sau 12 quan niệm dân gian thì rắn là con vật bất một số vùng của châu thổ Bắc Bộ, căn cứ
năm thì con vật biểu tượng của năm lại tử, trẻ mãi không già, vì cứ già là nó lại lột vào sự quan sát của người dân, mùa hè
quay lại, cụ thể năm 2025 sẽ là năm Ất Tỵ. xác thành trẻ, cuộc đời nó cứ tuần hoàn khoảng tháng 4, tháng 5, nếu trời đang
như vậy và không bao giờ chết. nóng bức, oi nồng mà thấy rắn ráo bò ra
Với kho tàng văn học dân gian, hình
tượng rắn thường xuyên xuất hiện với Trong cuộc sống, đôi khi người ta lại thì hôm sau nhất định sẽ có mưa, và ngược
nhiều biến thể khác nhau, lúc là rắn, giao lấy rắn để tượng trưng cho sự may rủi. lại, nếu trời đang mưa thì sẽ tạnh ráo.
long, khi là thuồng luồng, rồng. Chúng ta Nằm trong mạch nguồn của truyền thống Theo lịch pháp Phương Đông, rắn đã
có thể kể đến những câu chuyện huyền văn hóa phương Đông, trong đời sống vinh dự được người xưa chọn làm một
thoại của người Việt như: Sự tích thánh hàng ngày, người Việt Nam có rất nhiều trong 12 con giáp đại diện cho các tháng
Linh Lang, Sự tích Hồ Ba Bể, Thạch Sanh, kiêng kỵ trong đó có kiêng kỵ khi xuất trong năm được gọi là Tỵ. Tỵ là một trong
Rắn báo oán, Ông Dài, ông Cộc… hay lấy hành, đặc biệt là đầu năm (hoặc mỗi khi số 12 chi của địa chi, được coi là chi thứ
chồng rắn trong truyện cổ Chăm. có việc quan trọng như cưới hỏi, đi buôn, 6, đứng trước nó là thìn (rồng), đứng sau
TẠP CHÍ DOANH NGHIỆP
Xuân Ất Tỵ 2025 KINH TẾ XANH 39