Page 39 - Doanh Nghiệp và Kinh Tế Xanh
P. 39

Mừng Đảng mừng xuân






            Hình tượng rắn







                   TRONG VĂN HÓA


                   VIỆT NAM VÀ


                   TRÊN THẾ GIỚI




                   ‰   QUÝ THÍCH (biên soạn)
                   Trong nền văn hóa Việt Nam, rắn là một hình
                   tượng khá phổ biến và có sức ảnh hưởng
                   lớn. Hình ảnh rắn xuất hiện khá nhiều trong
                   chuyện dân gian (thậm chí cả văn học bác
                   học sau này), trò chơi của con trẻ và trong       Hình ảnh rắn xuất hiện khá nhiều trong chuyện dân gian
                   tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam…          (thậm chí cả văn học bác học sau này), trò chơi của con trẻ
                                                                       và trong tín ngưỡng dân gian. (Ảnh minh họa)

                 ác nhà động vật học đã xếp rắn   Trong bộ Kho tàng cổ tích Việt Nam   đi thi…). Chính vì vậy mỗi khi có việc đến,
                 là loài động vật máu lạnh không   của Nguyễn Đổng Chi, trong tổng số 200   người ta thường chọn người đón ngõ.
            Cchân, không lông mao, lông vũ ở   câu chuyện (không kể dị bản) thì đã có 11   Theo quan niệm dân gian, nếu đi đâu lo
            điểm khởi đầu của nỗ lực phát triển lâu   truyện đề cập đến hình tượng rắn, hoặc   giải quyết công chuyện mà gặp được rắn
            dài. Tổ tiên xa xưa của nó là loài bò sát cổ   là giao long, thuồng luồng, chằn tinh…   là rất may mắn, thế nào công việc cũng
            ra đời từ 250 triệu năm trước, rồi trước   Trong đó,  phần lớn  là những  truyện ca   được thành công toại nguyện. Dân gian
            những biến đổi mạnh mẽ của môi trường   ngợi sự giúp đỡ của rắn đối với đời sống   cho rằng rắn đi, quy (rùa) về, nghĩa là ra
            sinh thái, cách đây 70 đến 90 triệu năm   của con người.         ngõ mà gặp rắn thì tiếp tục đi còn gặp
            thời tiết lạnh đột ngột, chỉ loài bò sát nhỏ   Trong đời sống hàng ngày, nhân dân   rùa thì nên quay về, vì có đi tiếp công việc
            trong đó có rắn là còn lại đến ngày nay.                         cũng không thành, hoặc là: Khi đi gặp rắn
                                             đã sử dụng rất nhiều hình ảnh của rắn
               Đến hẹn lại lên, sau năm rồng (Thìn) là   để ví von, so sánh, thậm chí là để dự báo   thì may/ Khi về gặp rắn thì hay ăn đòn.
            tiếp ngay năm rắn (Tỵ). Chả thế ngày xưa   thời tiết. Trước hết, rắn tượng trưng cho sự   Theo kinh nghiệm dân gian, rắn cũng
            người ta hay gọi hai con vật này là rồng   sống lâu, trường thọ và sự tái sinh. Trong   là loài động vật biết “dự báo thời tiết”. Ở
            rắn lên mây. Cũng theo quy luật cứ sau 12   quan niệm dân gian thì rắn là con vật bất   một số vùng của châu thổ Bắc Bộ, căn cứ
            năm thì con vật biểu tượng của năm lại   tử, trẻ mãi không già, vì cứ già là nó lại lột   vào sự quan sát của người dân, mùa hè
            quay lại, cụ thể năm 2025 sẽ là năm Ất Tỵ.  xác thành trẻ, cuộc đời nó cứ tuần hoàn   khoảng tháng 4, tháng 5, nếu trời đang
                                             như vậy và không bao giờ chết.  nóng bức, oi nồng mà thấy rắn ráo bò ra
               Với kho tàng văn học dân gian, hình
            tượng rắn thường xuyên xuất hiện với   Trong cuộc sống, đôi khi người ta lại   thì hôm sau nhất định sẽ có mưa, và ngược
            nhiều biến thể khác nhau, lúc là rắn, giao   lấy rắn để tượng trưng cho sự may rủi.   lại, nếu trời đang mưa thì sẽ tạnh ráo.
            long, khi là thuồng luồng, rồng. Chúng ta   Nằm trong mạch nguồn của truyền thống   Theo lịch pháp Phương Đông, rắn đã
            có thể kể đến những câu chuyện huyền   văn hóa phương Đông, trong đời sống   vinh dự được người xưa chọn làm một
            thoại của người Việt như: Sự tích thánh   hàng ngày, người Việt Nam có rất nhiều   trong 12 con giáp đại diện cho các tháng
            Linh Lang, Sự tích Hồ Ba Bể, Thạch Sanh,   kiêng kỵ trong đó có kiêng kỵ khi xuất   trong năm được gọi là Tỵ. Tỵ là một trong
            Rắn báo oán, Ông Dài, ông Cộc… hay lấy   hành, đặc biệt là đầu năm (hoặc mỗi khi   số 12 chi của địa chi, được coi là chi thứ
            chồng rắn trong truyện cổ Chăm.  có việc quan trọng như cưới hỏi, đi buôn,   6, đứng trước nó là thìn (rồng), đứng sau


                                                                                  TẠP CHÍ  DOANH NGHIỆP
                                                        Xuân Ất Tỵ 2025             KINH TẾ XANH              39
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44