Page 26 - Đại biểu Nhân dân

NHÌN LẠI 30 NĂM BÌNH THƯỜNG HÓA QUAN HỆ VIỆT NAM - HOA KỲ

Gác lại quá khứ,

viết tiếp tương lai

Tròn 30 năm trước, Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức bình thường hóa quan hệ, một cột
mốc trọng đại khép lại quá khứ chiến tranh, đưa mối quan hệ từ cựu thù trở thành Đối

tác Toàn diện và giờ đây là Đối tác Chiến lược Toàn diện. Nhân dịp đầu Xuân, ông
Nguyễn Quốc Cường - nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại
giao đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân về những dấu mốc quan

trọng trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ 30 năm qua cũng như tiềm năng và dư địa mà
hai nước có thể thúc đẩy trong tương lai.

Bình thường hóa - nền móng vững chắc đầu tiên có những bước phát triển liên tục và mạnh mẽ với nhiều

- Trong tâm trí của nhiều người, có lẽ hình ảnh lá cờ dấu mốc quan trọng: theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt
Đầu tiên là việc hai nước đạt được Hiệp định thương
Mỹ lần đầu tiên được kéo lên trên đất nước Việt Nam thống mại song phương (13.7.2000) và ký thỏa thuận về việc Nam và Hoa Kỳ đã ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan
nhất vào năm 1995, 20 năm sau khi chiến tranh kết thúc, Việt Nam gia nhập WTO (31.5.2006), mở đường cho sự hệ lên “Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác
sẽ là một ký ức khó quên, thưa ông? phát triển ngoạn mục về quan hệ kinh tế - thương mại và phát triển bền vững”. Việc xác lập khuôn khổ quan
- Để đánh giá thì cột mốc trọng đại nhất phải nói hệ mới đã chứng minh rõ nét tính đúng đắn về quyết
đến là vào đêm ngày 11.7.1995 (theo giờ Hoa Kỳ) tức sáng của Việt Nam với Hoa Kỳ và thế giới. sách, tầm nhìn dài hạn, quyết tâm chính trị cao của lãnh
Hai chiếc vé thông hành này đã giúp thúc đẩy thương
ngày 12.7.1995 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Hoa Kỳ mại Việt Nam - Hoa Kỳ từ 450 triệu USD năm 1995 lên tới đạo hai nước, mở ra một giai đoạn lịch sử mới của hợp
khi đó là ông Bill Clinton thông báo: “Hôm nay, tôi tuyên gần 130 tỷ USD năm 2023, tức là tăng gần 300 lần, một con tác song phương Việt Nam - Hoa Kỳ; đồng thời tạo ra
bố Hoa Kỳ chính thức bình thường hóa quan hệ với Việt số mà không ai trong chúng ta có thể mường tượng được sức lan tỏa cả ở khu vực và trên thế giới.
Nam”. Cùng ngày, Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt thông khi ký BTA với Hoa Kỳ năm 2000. Hoa Kỳ hiện tại là thị trường Trước hết, đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Việt
báo quyết định bình thường hóa quan hệ ngoại giao với xuất khẩu hàng hóa lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam là Nam thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược và Đối tác
Hoa Kỳ. Sự kiện trọng đại này đánh dấu Việt Nam và Hoa bạn hàng lớn thứ 8 của Hoa Kỳ. Và với việc gia nhập WTO, Chiến lược Toàn diện với tất cả các đối tác quan
Kỳ chính thức khép lại quá khứ thù địch, mở ra một kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam từ mức 85 tỷ USD trọng hàng đầu của chúng ta, trong đó có cả 5 nước
chương mới cho tương lai. Đây là viên gạch chắc chắn, năm 2006 đã tăng hơn 8 lần, lên 683 tỷ USD năm 2023. Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc
cơ sở quan trọng đầu tiên cho mối quan hệ nhiều đột Hai nước cũng thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao (là Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Pháp và Anh) và 5 nền
phá giữa hai nước sau này. để tăng cường hiểu biết và định hướng phát triển quan kinh tế lớn nhất thế giới (là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật
Một tháng sau, ngày 5.8.1995, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bản, Ấn Độ và Đức). Điều này đã giúp khẳng định và
Ngoại giao Hoa Kỳ Warren Christopher và Bộ trưởng Bộ hệ song phương. Bill Clinton là Tổng thống Hoa Kỳ đầu củng cố vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc
tiên thăm Việt Nam vào tháng 11.2000 kể từ sau chiến
Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Mạnh Cầm ký Nghị định tranh. Tiếp đó, tất cả các đời Tổng thống Hoa Kỳ dù tế. Không phải ngẫu nhiên mà sau Hoa Kỳ, một loạt
thư, chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Sau đó, Việt thuộc đảng Dân chủ hay Cộng hòa đều thăm Việt Nam: nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược
Nam và Hoa Kỳ khai trương Đại sứ quán tại Washington Tổng thống George Bush (tháng 11.2006), Barrack Obama Toàn diện với Việt Nam như Nhật Bản (tháng 11.2023),
D.C và Hà Nội. Vào thời điểm đó, hình ảnh lá cờ Hoa Kỳ (tháng 5.2016), Donald Trump (tháng 11.2017 và tháng Australia (tháng 3.2024), Pháp (tháng 10.2024), và
tung bay ở Đại sứ quán Mỹ số 7 Láng Hạ, Hà Nội là ký ức 2.2019) và Joe Biden (tháng 9.2023). Malaysia (tháng 11.2024). Rồi EU, Indonesia, Singapore…
khó quên đối với nhiều người. Về phía Việt Nam, tiếp sau chuyến thăm đầu tiên tới cũng bày tỏ mong muốn nâng cấp Đối tác Chiến lược
Bình thường hóa và chính thức thiết lập quan hệ Toàn diện với ta trong thời gian tới.
ngoại giao là cột mốc trọng đại, không chỉ đối với Hoa Kỳ của Thủ tướng Phan Văn Khải (tháng 6.2005), Thứ hai, việc nâng cấp lên Đối tác Chiến lược
các lãnh đạo cấp cao nhất của Việt Nam cũng đã thăm
hai nước mà còn đối với khu vực và quốc tế. Với Việt Mỹ, trong đó phải kể đến chuyến thăm lịch sử đầu tiên Toàn diện đã mở ra một giai đoạn phát triển mới về
Nam và Hoa Kỳ, đây là dấu mốc lịch sử khép lại quá của Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú chất của mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Lãnh
khứ đối đầu, tạo tiền đề và cơ sở cho quá trình xây Trọng (tháng 7.2015) và việc hai nước ký Tầm nhìn chung đạo hai nước đã thống nhất 10 nội dung hợp tác
dựng lòng tin và phát triển quan hệ đối tác trên về quan hệ hai nước. trọng tâm, đặc biệt là hợp tác về kinh tế, khoa học
nhiều lĩnh vực. Cùng với các chuyến thăm đó là việc hai nước công nghệ, chuyển đổi số, chuỗi cung ứng về bán
Với Việt Nam, sự kiện này đã củng cố chính sách quyết định nâng cấp quan hệ lên thành Đối tác Toàn dẫn, AI…, tạo ra những khâu đột phá quan trọng cho
đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa của chúng ta; diện (trong chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước quan hệ hai nước trong nhiều năm tới. Việc một loạt
củng cố vị thế của Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á Trương Tấn Sang tháng 7.2013) và Đối tác Chiến lược các tập đoàn công nghệ hàng đầu “đổ bộ” vào Việt
và trên thế giới. Đây cũng là tiền đề để Việt Nam trở Toàn diện (trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng Nam thời gian qua như Nvidia, Space X, Google,
thành một thành viên tích cực trong các tổ chức quốc thống Obama tháng 9.2023), mở ra những trang mới Meta, Qualcomm, LAM Research, Synopsys và Marvell,
tế như WTO và ASEAN. cho việc phát triển mạnh mẽ quan hệ hai nước trên Amkor… với những kế hoạch cụ thể chuyển dịch
Đối với nhiều quốc gia xung đột khác, con đường hòa hầu hết tất cả các lĩnh vực vì hòa bình, hợp tác và chuỗi cung ứng sang Việt Nam, lập trung tâm nghiên
bình là minh chứng cho khả năng gác lại quá khứ để xây phát triển ở khu vực và trên thế giới. cứu và phát triển về trí tuệ nhân tạo AI, trung tâm
dựng tương lai, trở thành một bài học quan trọng về dữ liệu AI, mở rộng đầu tư, kinh doanh, sản xuất chip
ngoại giao và giải quyết xung đột. Mở ra giai đoạn phát triển mới bán dẫn… tại Việt Nam là những minh chứng cụ thể
- Như ông vừa khẳng định, sự kiện bình thường hóa cho nội dung hợp tác mới, có tính đột phá này. Điều
quan hệ song phương cách đây 30 năm đã đưa quan hệ - Như ông vừa đề cập, sự kiện hai nước nâng cấp lên đó sẽ phục vụ thiết thực và hiệu quả cho định hướng
Việt Nam - Hoa Kỳ bước sang trang sử mới. Ông có thể Đối tác Chiến lược Toàn diện năm 2023 đánh dấu một chiến lược khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới -
điểm lại những dấu mốc nổi bật trong quan hệ hai nước bước phát triển quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Hoa kỷ nguyên vươn mình nhằm đạt được mục tiêu đến
kể từ sự kiện quan trọng đó? Kỳ trong giai đoạn hiện nay, thưa ông? năm 2030 Việt Nam trở thành một nước có thu nhập
Kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ năm - Tháng 9.2023, trong chuyến thăm chính thức cấp trung bình cao và năm 2045 thành nước phát triển
1995, quan hệ song phương giữa Việt Nam và Hoa kỳ đã Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden có thu nhập cao.
22 ĐẠI BIỂU NHÂN DÂN