Page 137 - Kinh tế Việt Nam
P. 137

CÔNG NGHỆ
                                                                                                            STARTUPs




                    iện nay, lĩnh vực AI                            AI có hợp lý và bền vững không?
                    tại Việt Nam đang                                  Hai là, yếu tố công nghệ hoặc
                    có bước tiến tích cực                           dữ liệu độc quyền (proprietary
            H
         với sự ra đời của nhiều công ty                            data). Công nghệ mà công ty triển
         chất lượng cao. Ngoài những                                khai có mang lại lợi thế cạnh
         công ty thuần về AI, ngày càng có                          tranh dài hạn không, hoặc công
         nhiều công ty phát triển ứng                               ty có chiến lược xây dựng dữ liệu
         dụng AI trong các ngành đặc thù                            độc quyền để củng cố vị thế
         như y tế hay giáo dục. Bên cạnh                            không?
         các startup, chúng ta có những                                Ba là,  đội ngũ. Đội ngũ có
                                          Bà LÊ HOÀNG UYÊN VY
         công ty AI được “ươm mầm” từ   Chủ tịch CLB Nhà đầu tư vốn tư nhân   kiến thức sâu về cả công nghệ lẫn
         các tập đoàn như VinBrain với   (VPCA), Giám đốc điều hành Do Ventures  cách áp dụng AI vào các use case   enAI Fund là một
         công nghệ AI trong lĩnh vực y tế,                          cụ thể hay không, đồng thời              quỹ đầu tư tập trung
         đáp ứng được hầu hết nhu cầu    Việt Nam đang có           chứng minh được đội ngũ có đủ   G        vào các startup AI
         của ngành y tế hiện đại, từ hỗ trợ                         năng lực và tầm nhìn để đưa công   giai đoạn sớm tại khu vực ASEAN.
         chẩn đoán, điều trị cho tới quản  nhiều lợi thế để vươn    ty lên một tầm cao mới không.   Gần đây, chúng tôi đã hợp tác với

         lý dữ liệu bệnh viện. Đặc biệt,   lên dẫn đầu khu vực         Trong bối cảnh kinh tế hiện   Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc
         VinBrain đã sở hữu chứng nhận                              nay, việc phát triển một hệ sinh   gia Việt Nam (NIC) để công bố
         FDA đầu tiên của Việt Nam và  về mức đầu tư vào AI         thái doanh nghiệp là vô cùng cần   một báo cáo về tiềm năng của
         Đông Nam Á cho phần mềm X-                                 thiết. Các tập đoàn lớn đang đi   GenAI trong khu vực. Báo cáo chỉ
         quang ngực khi mới 3 năm tuổi.                             đầu trong việc xây dựng những   ra rằng Việt Nam đang ở một vị thế   Bà LAURA NGUYỄN
         Đó là những dấu hiệu tích cực   ngành trọng tâm đầu tư của   nền tảng công nghệ và hạ tầng   rất thuận lợi để phát triển trong   Giám đốc GenAI Fund
         cho sự phát triển của lĩnh vực AI   VPCA trong các năm tới.   quan trọng. Tuy nhiên, để tạo ra   lĩnh vực này. Trong thị trường
         tại Việt Nam trong thời gian qua.    Khi đầu tư vào một startup   một chuỗi giá trị mạnh mẽ và bền   startup AI của ASEAN, Singapore   Việt Nam bắt đầu thu
            Việt Nam đang có nhiều lợi   AI, nhà đầu tư thường xem xét 3   vững cho các doanh nghiệp Việt   hiện dẫn đầu với 46% số lượng
         thế để vươn lên dẫn đầu khu vực   yếu tố chính.            Nam, không chỉ dừng lại ở việc   startup AI đặt trụ sở tại đây, theo  hút sự chú ý đặc biệt
         về mức đầu tư nhờ nguồn nhân     Một là,  use case (trường hợp sử   đầu tư vào một vài startup, thay   sau là Việt Nam với 27%. Điều   trong lĩnh vực AI
         lực dồi dào và chi phí vận hành   dụng) phù hợp. Công ty cần xác   vào đó, chúng ta cần có sự liên kết   đáng chú ý, trước đây khi nhắc đến
         thấp. Với chủ trương của Chính   định rõ AI được ứng dụng trong   chặt chẽ giữa các công ty đảm   thị trường startup trong khu vực,
         phủ đưa Việt Nam trở thành quốc   những use case cụ thể nào, mô hình   nhiệm nghiên cứu và triển khai   các quốc gia thường được xếp hạng
         gia công nghệ cao, lĩnh vực AI sẽ   kinh doanh dựa trên AI có khả   mô hình nền tảng, các đơn vị   ưu tiên là Singapore, Indonesia,   thì chắc chắn Việt Nam sẽ trở
         có nhiều cơ hội để phát triển   năng tạo doanh thu ra sao, chi phí   cung cấp hạ tầng và những doanh   Malaysia và Philippines, trong khi   thành một global hub.
         mạnh mẽ. Do đó, AI cũng sẽ là   hạ tầng và duy trì việc huấn luyện   nghiệp phát triển ứng dụng.<   Việt Nam thường ở vị trí thứ tư   Tuy vậy, cần nhìn nhận thẳng
                                                                                                  hoặc thứ năm.                thắn là các công ty khởi nghiệp
                                                                                                     Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên   AI tại Việt Nam đang đối mặt với
                    hinkZone đã đầu tư   công nghệ này có thể tự vận hành                         Việt Nam bắt đầu thu hút sự chú   nhiều thách thức phổ biến trong
                    vào nhiều startup   như một doanh nghiệp độc lập,                             ý đặc biệt với sự phát triển mạnh   khu vực Đông Nam Á, đặc biệt
                    giai đoạn sớm, đặc   hay cần gắn kết với một sản phẩm                         mẽ trong lĩnh vực AI. Điều này   trong việc triển khai công nghệ
            T
         biệt chú trọng đến các xu hướng   giáo dục có sẵn để duy trì lâu dài?                    phần lớn nhờ vào sự hỗ trợ tích   vào thị trường doanh nghiệp
         công nghệ hiện đại. Trong đó, AI   Đây là câu hỏi mà ThinkZone                           cực từ Chính phủ, các cơ quan   (B2B). Theo Báo cáo khởi
         là một lĩnh vực được quỹ theo dõi   luôn cân nhắc mỗi khi tiếp cận                       công, tư và các sáng kiến hợp tác   nghiệp GenAI ASEAN, có đến
         sát sao và đã từng đầu tư vào một   các startup làm sản phẩm AI. Quỹ                     nhằm thúc đẩy đổi mới công   92% các công ty khởi nghiệp AI
         số công ty hoạt động trong lĩnh   không chỉ đánh giá về mặt công                         nghệ trong nước. Việt Nam đang   hướng tới các doanh nghiệp lớn
         vực này. Tuy nhiên, một trong   nghệ, mà còn tập trung vào khả                           dần khẳng định vị thế của mình   và doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy
         những trăn trở lớn nhất của   năng kết nối giữa công nghệ và                             như một trung tâm công nghệ AI   nhiên, họ thường gặp nhiều khó
                                                                         Ông ĐOÀN HẢI NAM
         ThinkZone từ góc độ của một quỹ   hiệu quả kinh doanh thực tế.   Giám đốc Chương trình Tăng tốc   triển vọng trong khu vực ASEAN.   khăn, như quy trình tổ chức
         đầu tư là tính khả thi về kinh tế   Bên cạnh đó, từ góc độ của   ThinkZone Accelerator      Một điểm tự hào khác trong   phức tạp của các doanh nghiệp.
         của các công nghệ mới. Khi xem   một quỹ đầu tư, chúng tôi nhận                          quá trình công bố báo cáo về AI   Các công ty khởi nghiệp phải tìm
         xét bất kỳ xu hướng công nghệ   thấy Việt Nam có nguồn nhân lực   Rào cản lớn hiện nay   tại khu vực ASEAN là khi tôi chia   cách làm việc với các tổ chức lớn,
         nào, chẳng hạn như trước đây là   công nghệ mạnh mẽ, đây là lợi                          sẻ rằng Việt Nam hiện đang đứng   từ việc xác định người đưa ra
         điện toán đám mây, blockchain,   thế lớn trong việc phát triển AI.  là khả năng xử lý dữ   đầu khu vực về AI, tôi không cần   quyết định cho đến điều chỉnh
         metaverse, hay hiện nay là AI và   Tuy nhiên, một rào cản lớn hiện   liệu và đào tạo các   phải giải thích quá nhiều. Là một   giải pháp của mình với ưu tiên
         dữ liệu, ThinkZone luôn đặt ra   nay là hạ tầng công nghệ, đặc                           người Việt làm việc ở nước ngoài,   của doanh nghiệp. Quá trình
         những câu hỏi.                biệt liên quan đến khả năng xử lý   mô hình AI             khi nói về việc này, phản ứng của   chứng minh khái niệm (POC)
            Sản phẩm AI đó có thể trở   dữ liệu và đào tạo các mô hình AI                         mọi người gần như luôn là:   thường chậm, bị kéo dài bởi các
         thành mảng kinh doanh độc lập,   (model). Để khắc phục vấn đề                            “Đương nhiên rồi, AI là phải nói   chu kỳ ngân sách.
         tạo ra doanh thu đủ để tự duy trì   này, tôi cho rằng việc Chính phủ   giải quyết các vấn đề liên quan   đến Việt Nam”. Điều này thật sự   Một rào cản đáng kể khác là
         hay không?                    hợp tác với các doanh nghiệp tư   đến ngôn ngữ, văn hóa, đặc điểm   khiến tôi cảm thấy tự hào.   khả năng tiếp cận nguồn vốn. Các
            Nếu không, liệu có phải công   nhân để đầu tư vào hạ tầng là rất   y sinh học và các nhu cầu đặc thù   Ngoài ra, mặc dù 46% các   nhà đầu tư thường e dè do lo ngại
         nghệ AI đó chỉ có thể là một   cần thiết. Hạ tầng này không chỉ   của người Việt. Điều này không   công ty AI tập trung tại   về sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các
         tính năng phụ trợ, cần tích hợp   giúp doanh nghiệp Việt Nam có   chỉ giúp AI trở nên gần gũi hơn   Singapore, nhưng nhiều công ty   công ty lớn và tính không chắc
         vào sản phẩm của một doanh    thể đào tạo các mô hình AI hiệu   với người dùng trong nước, mà   trong số đó lại đặt đội ngũ kỹ   chắn của lĩnh vực AI tạo sinh.
         nghiệp khác chứ không thể     quả hơn, mà còn hỗ trợ phát   còn mở ra cơ hội phát triển các   thuật tại Việt Nam. Điều này   GenAI đang phát triển với tốc
         đứng một mình?                triển các mô hình phù hợp với   sản phẩm AI hướng tới thị   không có gì xa lạ nữa mà ngày   độ chóng mặt và những gì mang
            Ví dụ, đối với một startup phát   nhu cầu riêng của Việt Nam.   trường nội địa một cách hiệu quả   càng trở nên phổ biến. Đội ngũ kỹ   tính đột phá ngày hôm nay có thể
         triển AI gia sư tiếng Anh, thì liệu   Các mô hình này sẽ tập trung   và bền vững.<       sư ở Việt Nam hiện nay được   trở nên lỗi thời vào ngày mai. Để
                                                                                                  đánh giá là trẻ, giỏi, chăm chỉ và   giảm thiểu rủi ro này, chúng tôi
                                                                                                  đặc biệt là rất nhiệt huyết. Vì vậy,   tập trung vào các công ty khởi
                                                                                                  ngày càng nhiều công ty muốn   nghiệp có mô hình kinh doanh
                                                                                                  thiết lập các trung tâm phát triển   thích ứng và sáng tạo, có khả
                                                                                                  tại Việt Nam, nơi đang có một   năng ứng phó với những thay đổi
                                                                                                  nền kinh tế rất phát triển, với vị   của thị trường. Chúng tôi ưu tiên
                                                                                                  trí địa lý và ổn định chính trị vô   những công ty thể hiện sự hiểu
                                                                                                  cùng thuận lợi.              biết sâu sắc về nhu cầu và hệ sinh
                                                                                                     Báo cáo của Google cho rằng   thái của khách hàng, cũng như có
                                                                                                  đến năm 2030, Việt Nam sẽ có   lộ trình rõ ràng để tận dụng
                                                                                                  thể trở thành một trung tâm công   GenAI nhằm tạo sự khác biệt và
                                                                                                  nghệ toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế   duy trì các dịch vụ của họ. Bằng
                                                                                                  có thể không cần chờ đến năm   cách tuân thủ các nguyên tắc này,
                                                                                                  2030, mà chỉ cần 2-3 năm nữa   chúng tôi không chỉ giúp các
                                                                                                  thôi. Hiện tại, Việt Nam đã có   công ty khởi nghiệp vượt qua
                                                                                                  những lợi thế lớn, nếu chúng ta   những thách thức của bối cảnh
                                                                                                  duy trì được tư duy sáng tạo cùng   công nghệ mới nổi, mà còn đảm
                                                                                                  với việc giữ gìn và phát huy   bảo họ có vị thế tốt để phát triển
                                                                                                  truyền thống văn hóa Việt Nam,   mạnh mẽ trong dài hạn.<


          www.vneconomy.vn                                                                                              Số 4+5 |  Ngày 27/1 - 9/2/2025  |  KINH TẾ VIỆT NAM 137
   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142